Nauczyciele i funkcjonariusze służb mundurowych jako pierwsi przetestowali nowe regulacje podatkowe - wielu z nich dostało w styczniu niższe pensje netto. Przedstawiciele rządu najpierw uznawali takie informacje za nieporozumienie, potem sugerowali pomyłki służb kadrowo - finansowych instytucji zatrudniających takie osoby, a potem przyznali, że trzeba jednak wprowadzić zmiany w przepisach. - Fakt, że wielu z Państwa otrzymało niższe pobory, nie jest pomyłką, nie wynika też z usterek systemu naliczania. Jest to konsekwencja nowych uregulowań podatkowych - mówiła rektor Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu prof. Bogumiła Kaniewska.
Czytaj: Prof. Bogumiła Kaniewska nowym rektorem poznańskiego UAM>>
Niższe wynagrodzenia przez brak ulgi i odliczenia kwoty wolnej
Różnice w wynagrodzeniach mogą wynikać z braku ulgi dla klasy średniej oraz z nieuwzględnienia kwoty wolnej od podatku. Kwota wolna od podatku wynosi 30.000 zł - to miesięcznie ok. 400 zł wynagrodzenia netto więcej. Mogą z tego skorzystać wszyscy, ale uwzględnienie przez pracodawcę na etapie wypłaty miesięcznego wynagrodzenia wymaga złożenia odpowiedniego formularza - czyli PIT-2.
Pobierz wzór dokumentu w LEX: PIT-2 (7) Oświadczenie pracownika dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych >
Z ulgi dla klasy średniej mogą korzystać zatrudnieni na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, a także jednoosobowych przedsiębiorców rozliczających się według zasad ogólnych, czyli w oparciu o skalę podatkową. Z ulgi nie skorzystają więc podatnicy płacący PIT według stawki liniowej, ani rozliczający się ryczałtem czy kartą podatkową. Ulga dla klasy średniej nie będzie też miała zastosowania do osób zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych – zleceniach i o dzieło, a także emerytów.
Czytaj: Rozliczanie wynagrodzeń pełne niejasności, a rozporządzenie mnoży wątpliwości>>
Ulga dla klasy średniej a autorskie koszty uzyskania przychodu
Przepis art. 116 ust. 7 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce stanowi, że wykonywanie obowiązków nauczyciela akademickiego stanowi działalność twórczą o indywidualnym charakterze, co oznacza, że nauczyciele akademiccy mogą korzystać z podwyższonych kosztów uzyskania przychodu.
Czytaj w LEX: Koszty autorskie - kto z nich może skorzystać? >
- Wydaje się, że to, iż nauczyciele akademiccy uzyskują wynagrodzenie z tytułu pracy i z tytułu praw autorskich nie pozbawia ich prawa do skorzystania z ulgi dla klasy średniej od całości uzyskanych przychodów z tytułu zatrudnienia na uczelni, choć ich wynagrodzenie obejmowało będzie zarówno wynagrodzenie zasadnicze, jak i wynagrodzenie, do którego znajdą zastosowanie 50 proc. koszty uzyskania przychodów (z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami), bo w niektórych sytuacjach - np. właśnie u nauczycieli akademickich lub dziennikarzy – majątkowe prawa autorskie nie są samodzielnym źródłem ich uzyskania, lecz powstają właśnie dlatego, że pracownik wykonując pracę wytworzył, niejako przy okazji, wartość intelektualną, do której powstania doszło właśnie dlatego, że świadczona była ta konkretna praca - pisze Przemysław Hinc, doradca podatkowy. Podkreśla, że przyjmując najbardziej korzystną wykładnię - w takiej sytuacji te grupy zawodowe mogą korzystać z ulgi od całości przychodów uzyskanych w związku z wykonywaną pracą.
Cena promocyjna: 152.09 zł
Cena regularna: 169 zł
Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 169 zł
Odlicza się składki na ubezpieczenie społeczne
Kwota ulgi dla pracowników lub podatników osiągających przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej jest stosowana, jeżeli suma uzyskanych w roku podatkowym przychodów z pracy i pozarolniczej działalności gospodarczej mieści się w widełkach określonych w ustawie - od 68.412 zł do 133.692 zł. Tę kwotę pomniejsza o koszty uzyskania przychodów z tytułu prowadzenia tej działalności z wyłączeniem z tych kosztów składek na ubezpieczenia społeczne.
- W przypadku pracowników zatem przychody brane pod uwagę dla zastosowania ulgi pomniejsza się jedynie o składki na ubezpieczenie społeczne. Oznacza to, że bez znaczenia dla zastosowania ulgi jest to, jakie koszty znajdą zastosowanie dla danego pracownika, bo do nich nie odnosi się przepis w ogóle - tłumaczy doradca podatkowy. - Zatem jeśli znalazłaby uznanie przedstawiona przeze mnie wykładnia wskazująca na to, że przychodami ze stosunku służbowego lub stosunku pracy są wszystkie przychody uzyskane przez pracownika naukowego, albo i inna osobę, która wytworzy wartość intelektualną w czasie świadczenia pracy, niezależnie od tego jakie dla tych przychodów stosowane będą koszty uzyskania przychodów, to jeśli tylko taka osoba uzyska przychody pozwalające jej na skorzystanie z ulgi będzie miała do tego prawo - dodaje Przemysław Hinc.
Ulga nie dla zleceniobiorców, ale dodatkowe zlecenie dopuszczalne
Z ulgi nie może skorzystać osoba pracująca na umowy zlecenia i umowy o dzieło - natomiast możliwe jest dorabianie na takich umowach i korzystanie z ulgi, nawet jeżeli przychód z wszystkich umów przekroczy górny próg, o którym mowa w przepisach o uldze dla klasy średniej.
Dodatkowy zarobek na umowach cywilnoprawnych niestety nie pomoże jednak przy osiągnięciu dolnego progu potrzebnego do otrzymania ulgi, co w przypadku sporej części nauczycieli akademickich będzie większym problemem. Nieprawidłowo pobraną ulgę trzeba będzie zwrócić przy rozliczaniu podatku dochodowego za 2022 r. - czyli w kwietniu 2023 r.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.