- Gdy rozpoczęły się masowe protesty na Białorusi, padł pomysł w NAWA, by pomóc młodym ludziom i przedstawicielom środowiska akademickiego -  podkreślała w rozmowie z PAP dyrektor Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej (NAWA) Grażyna Żebrowska. Jak wspomina, w pierwszym odruchu kierowana przez nią instytucja zaproponowała to, co było dostępne - kursy online z języka polskiego. - W ciągu zaledwie kilku dni zgłosiło się kilkuset chętnych, głównie studentów. Tak duże zainteresowanie było dla nas zaskoczeniem - tłumaczyła.

Rusza projekt wzmacniający współpracę polskich instytucji z naukowcami z Białorusi>>

 

Kolejna transza stypendiów

Żebrowska powiedziała, że był to sygnał, by podjąć kolejne działania w kwestii wsparcia przedstawicieli białoruskiego środowiska naukowego.

- Również w polskim środowisku akademickim była chęć pomocy naukowcom i studentom w tym trudnym czasie - dodaje.

Dlatego NAWA, przy wsparciu resortu nauki, przygotowała dwa programy skierowane do białoruskiej społeczności akademickiej: Solidarni ze studentami i Solidarni z naukowcami. Z informacji przekazanych przez szefową NAWA wynika, że przyznano ponad 800 dwunastomiesięcznych stypendiów dla studentów i 35 dla naukowców. Polskie uczelnie zwolniły studentów z kosztów kształcenia. Żacy otrzymywali miesięcznie 1250-1500 pln. Były to stypendia jednorazowe, dla nowych studentów. Żebrowska zwraca uwagę, że studenci potrzebują wsparcia szczególnie na początku swojej przygody - na pierwszym roku studiów, który jest najtrudniejszy. Wówczas trzeba znaleźć stancję i zaznajomić się z nowym środowiskiem, dlatego stypendia skierowane są dla takich osób. Z kolei naukowcy w ramach tego programu otrzymywali 5000 pln i dodatkowe wsparcie na przeprowadzkę ich i rodziny. Jak podkreśla Żebrowska, kwoty dla studentów i naukowców były zwolnione z opodatkowania, wypłacane "na rękę".

 

Z informacji przekazanych przez Żebrowską wynika, że w najbliższym roku akademickim stypendia otrzyma 100 najlepszych studentów spośród tych, którzy otrzymali wsparcie w ubiegłym roku. Przygotowano też 250 stypendiów dla studentów, którzy do tej pory z takiej pomocy jeszcze nie skorzystali. Przypomina, że o stypendia mogą ubiegać się też Białorusini polskiego pochodzenia w ramach Programu im. Generała W. Andersa (o stypendia może się tez ubiegać Polonia z innych krajów). Jak mówi dyrektor NAWA, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) przygotowało również specjalne granty dla białoruskich stypendystów NAWA, którzy chcą pozostać w Polsce i prowadzić badania naukowe. Do tej pory zaaplikowało o nie 18 spośród 35 naukowców, którzy wcześniej dostali stypendia.

- W sumie w zbliżającym się roku akademickim około tysiąc Białorusinów lub Białorusinów polskiego pochodzenia otrzyma w Polsce wsparcie w postaci stypendiów. Staramy się stworzyć takie warunki, by młodzi ludzie z Białorusi otrzymali wystarczające wsparcie. Uważam, że nasza pomóc wyczerpuje zapotrzebowanie - dodaje. NAWA wspiera też obywateli Białorusi dzięki programowi Komisji Europejskiej EU4Belarus. Dzięki niemu - za polskim pośrednictwem - wsparcie otrzyma 89 studentów. Te środki przeznaczone są dla osób prześladowanych ze względów politycznych.(ms/pap)