Minister łatwiej odwoła szefa NCBR

Minister będzie miał możliwość bezpośredniego wyboru członków rady Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, spośród osób reprezentujących środowiska naukowe, gospodarcze i finansowe. Zyska też uprawnienie do odwoływania jej dyrektora przed upływem kadencji - takie zmiany wprowadzi nowelizacja ustawy o NCBR, do której założenia opublikowano w wykazie prac legislacyjnych.

W ustawie znajdzie się przepis, który umożliwi ministrowi odwołanie dyrektora  NCBR przed upływem kadencji w przypadku utraty zaufania lub stwierdzenia okoliczności, które wskazują na brak prawidłowej lub sprawnej realizacji zadań NCBR. Analogiczne uprawnienie będzie przysługiwało Dyrektorowi NCBR wobec jego zastępców. Kolejne zmiany proponowane w ustawie dotyczą funkcjonowania Rady NCBR i odnoszą się do zmiany sposobu wyłaniania jej członków przez ministra oraz ustalania długości kadencji jej członków.

Nadzór nad Narodowym Centrum Badań i Rozwoju>>

Zmiany w powoływaniu rady

Proponuje się, aby w miejsce dotychczasowego sposobu powoływania przez ministra członków Rady NCBR, polegającego na uprzednim wskazaniu kandydatów przez środowiska naukowe oraz społeczno-gospodarcze i finansowe, minister miał możliwość bezpośredniego wyboru członków Rady NCBR spośród osób reprezentujących środowiska naukowe, gospodarcze i finansowe.

W nowelizowanych przepisach proponuje się określenie „kadencja Rady” zastąpić określeniem „kadencja członka Rady”, a także zwiększyć do 16 liczbę członków Rady NCBR, którzy są wymieniani co 2 lata (czyli połowa z 32 członków) oraz uszczegółowić procedurę wymiany połowy składu Rady NCBR przez wskazanie, że wymianie podlega połowa członków Rady NCBR w ramach każdej z grup, tj. przedstawicieli środowiska naukowego, przedstawicieli środowiska gospodarczego i finansowego oraz przedstawicieli właściwych ministrów. Jednocześnie zaproponowano przepisy przejściowe przewidujące, że w terminie 60 dni od dnia wejścia w życie projektowanej ustawy zostanie powołany nowy skład Rady NCBR, z czego połowa członków otrzyma powołania na 2 lata, a połowa – na 4. Rada NCBR będzie działała w dotychczasowym składzie do czasu powołania przez ministra nowej rady.

Sprawdź też w LEX: Czy dotacja z NCBR podlega opodatkowaniu? >

Większa kontrola ministra nad zarządzaniem majątkiem

Kolejną z proponowanych zmian jest wprowadzenie możliwości tworzenia oddziałów zamiejscowych NCBR w kraju i za granicą. Projektowana ustawa przewiduje, że siedziby oddziałów zamiejscowych NCBR i zakres ich zadań będzie wskazany w statucie NCBR nadanym przez ministra, w drodze rozporządzenia. Stąd też konieczność nadania nowego brzmienia upoważnieniu ustawowemu. Ponadto w nowelizowanej ustawie zostanie uchylony art. 15 ust. 3, który stanowi, że Rada NCBR wyraża zgodę na rozporządzanie majątkiem NCBR powyżej wartości określonej w statucie. W konsekwencji tej zmiany konieczna będzie również zmiana art. 1 ust. 5 zawierającego upoważnienie ustawowe do nadania przez ministra statutu NCBR polegająca na usunięciu z tego upoważnienia kwestii dotyczącej określenia wartości majątku, powyżej której rozporządzanie nim przez Dyrektora NCBR wymaga zgody Rady NCBR i uchylenie art. 10 ust. 4, zgodnie z którym do skuteczności oświadczeń woli Dyrektora NCBR w zakresie rozporządzania majątkiem NCBR powyżej wartości określonej w statucie konieczna jest zgoda Rady NCBR. W tym zakresie przewidziano również przepis przejściowy, który przewiduje, że postępowania prowadzone w sprawie wyrażenia zgody na rozporządzanie majątkiem Centrum powyżej wartości określonej w jego statucie wszczęte i niezakończone przez Radę NCBR do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy umarza się.

Minister będzie mógł przekazać dotację instytutowi

Proponuje się wprowadzenie przepisu umożliwiającego ministrowi nadzorującemu przekazywanie instytutowi badawczemu środków finansowych w postaci dotacji podmiotowej, przeznaczonych na pokrycie kosztów bieżącej działalności tego instytutu, w szczególności na wynagrodzenia i rozwój kadry. Zgodnie z projektowaną ustawą minister nadzorujący instytut badawczy otrzyma możliwość możliwości nałożenia na instytut obowiązku wprowadzenia do jego planu działalności każdego zadania albo wyznaczenia każdego zadania poza tym planem, zgodnie z zakresem działania instytut badawczego określonym w jego statucie, o ile będzie w stanie zapewnić środki finansowe na ten cel.
Proponuje się przywrócić wymóg posiadania przez dyrektora instytutu badawczego co najmniej stopnia naukowego doktora. Z kolei w przypadku zastępców dyrektora instytutu badawczego proponuje się wprowadzić wymagania dla kandydatów na to stanowisko. Zgodnie z dodawanym w art. 27 ust. 1c zastępcą dyrektora instytutu badawczego będzie mogła być osoba, która posiada co najmniej tytuł zawodowy magistra, magistra inżyniera albo równorzędny, korzysta z pełni praw publicznych, posiada co najmniej 3-letnie doświadczenie zawodowe oraz nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub przestępstwo skarbowe. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 6 ust. 1 Dyrektora NAWA będzie powoływał i odwoływał minister.
Drugim rozwiązaniem proponowanym do wprowadzenia w ustawie jest zniesienie kadencji Dyrektora NAWA.

Sprawdź też w LEX: Jak prowadzić ewidencję kosztów dla celów ulgi B+R oraz rozliczenia dofinansowania NCBR? >

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.