Chodzi tu o sytuację, gdy stopień odbierany jest z powodu nieetycznych zachowań naukowca - np. w wówczas gdy okaże się, że popełnił on plagiat. Prawo o szkolnictwie wyższym wprowadziło ograniczenie, według którego uchylenie decyzji, gdy dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe, bądź decyzja wydana została w wyniku przestępstwa, nie może nastąpić, jeżeli od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło 10 lat. Natomiast z pozostałych wskazanych wyżej przyczyn, jeżeli od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło pięć lat.

Czytaj w LEX: Odpowiedzialność karna za pisanie prac dyplomowych na zlecenie i za posługiwanie się nimi >

Naukowiec może odpowiedzieć za autoplagiat>>

 

Nierówne traktowanie

Jak podkreśla RPO, sprawa ta była też w przeszłości przedmiotem korespondencji RPO z resortem szkolnictwa wyższego. Wówczas Ministerstwo argumentowało, że brak ograniczenia czasowego wznawiania postępowań na podstawie art. 29 ust. 2 usnt związany jest z brakiem tolerancji dla wszelkich przejawów nieuczciwości naukowej. Wskazywało, że „nawet wynikające z przepisów karnych przedawnienie karalności nieuczciwości naukowej nie zwolni nieuczciwego naukowca z zarzutu uchybienia godności i dobrym zwyczajom akademickim".

Czytaj w LEX: Szydło Marek, Pojęcie nauki i osiągnięć naukowych w postępowaniach awansowych w nauce (uwagi z perspektywy nauk prawnych) > 

Zestawiając przytoczone przesłanki wznowieniowe, należy wskazać, że co najmniej częściowo przesłanki wynikające z art. 29 ust. 2 usnt można uznać za mieszczące się w przesłankach wynikających z Kpa. Oznacza to, że obecnie istnieje możliwość uchylenia decyzji o nadaniu stopnia naukowego osobie, która uzyskała stopień na podstawie dorobku powstałego z naruszeniem dobrych obyczajów w nauce 20 lat temu i przed wejściem w życie pswn wszczęto postępowanie wznowieniowe. Jednocześnie jednak taka możliwość nie istnieje w odniesieniu do osoby, która również uzyskała stopień na podstawie dorobku powstałego z naruszeniem dobrych obyczajów w nauce 20 lat temu, lecz nie wszczęto przed wejściem w życie pswn postępowania wznowieniowego. 

Czytaj też w LEX: Ścieżki kariery akademickiej – habilitacja 2.0 >

 

RPO sugeruje ujednolicenie przepisów

Rzecznik zwraca się do MEiN o zajęcie stanowiska w sprawie, zwłaszcza o wskazanie przyczyn odmiennego uregulowania kwestii czasowego ograniczenia możliwości wznowienia postępowania awansowego. Pyta także, czy resort dostrzega  potrzebę wprowadzenia zmian prawnych, które w sposób jednolity regulowałyby kwestię dopuszczalności uchylenia decyzji nadającej stopień lub tytuł naukowy względem osób, które uzyskały stopień doktora, doktora habilitowanego lub tytuł profesora na podstawie dorobku powstałego z naruszeniem prawa, w tym praw autorskich, lub dobrych obyczajów w nauce, bez względu na moment wszczęcia postępowania wznowieniowego.

Czytaj też w LEX: Warunki uzyskania stopnia doktora habilitowanego w dyscyplinie nauki prawne >

 

MEiN: Sugestie warte przeanalizowania

- Po przeprowadzonej konsultacji z Radą Doskonałości Naukowej - jako organem właściwym w zakresie procedury wznowieniowej - uprzejmie informuję, że dostrzegam zasadność konstatacji sformułowanych przez rzecznika - odpowiada RPO minister edukacji. - Pragnę równocześnie zapewnić, że podniesiona przez Pana Rzecznika w korespondencji kwestia zostanie poddana analizie pod kątem ewentualnej zmiany brzmienia art. 194 ustawy PSWiN - w przypadku podjęcia decyzji o nowelizacji przedmiotowego aktu normatywnego - dodaje.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.