W ciągu trzech lat (2015 – 2018 r.) liczba trenerów zatrudnionych w 37 polskich związkach sportów olimpijskich wzrosła ponad dwukrotnie - (z ponad 10 tys. do prawie 25 tys. osób). Jednak NIK uważa, że funkcjonujący w tych latach system kształcenia i doskonalenia zawodowego trenerów sportu wyczynowego nie zapewnił w pełni wykwalifikowanej kadry trenerskiej.
Większy nacisk na WF w nowej podstawie programowej>>
Trener bez dyplomu
Trenerem może zostać osoba, która ukończyła 18 lat, posiada wykształcenie co najmniej średnie oraz niezbędną wiedzę i doświadczenie i nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo. Obecnie o tym, czy ktoś posiada odpowiednią wiedzę i umiejętności, aby zostać trenerem, decydują poszczególne związki sportowe. To one od 2013 r. określają potrzebne dla danej dyscypliny wymagania i wydają licencje trenerskie.
Sprawdź w LEX: Na podstawie jakich umów może działać zawodnik i trener? >
Po wprowadzonych zmianach w zawodzie trenera zmniejszyła się rola Akademii Wychowania Fizycznego w kształceniu trenerów. Część związków, po obniżeniu wymaganego wykształcenia trenerów - z wyższego do jedynie średniego - nie widziało potrzeby nawiązywania współpracy z Akademiami Wychowania Fizycznego. NIK uważa, że istnieje ryzyko, że brak odpowiedniego kształcenia trenerów może spowodować, iż w najbliższych latach zabraknie wykwalifikowanej kadry trenerskiej w sporcie wyczynowym.
Uczelnie krytycznie o zmianach
Po pięciu latach od deregulacji zawodu trenera i instruktora sportu, władze połowy skontrolowanych AWF krytycznie wypowiadają się o uwolnieniu zawodów trenera i instruktora sportu. Przede wszystkim podkreślają brak narzędzi do oceny jakości kompetencji osób wykonujących zawód trenera sportu.
Na przykład zdaniem rektora AWF w Katowicach „beztroskie” uwolnienie kształcenia w niektórych zawodach oddało kształcenie trenerów w ręce różnych podmiotów, które na zasadzie rynkowej, nadawały tylko dokument końcowy o wymyślonej nazwie, bo przecież nie kształciły, nie podnosiły kwalifikacji, zwłaszcza jeśli w dziedzinach praktycznych w ofercie rynkowej były kursy internetowe bez konieczności uczestnictwa w zajęciach (np. na pływalni).
Sprawdź w LEX: Czy z trenerem piłki nożnej można zawrzeć umowę o dzieło? >
Konieczne zwiększenie kompetencji
NIK wnioskuje do Ministerstwa Sportu i Turystyki o podjęcie wzajemnej współpracy w zakresie opracowania planu działania na rzecz zwiększenia kompetencji i jakości pracy trenerów. Chce też, by resort rozważył zlecanie uczelniom wyższym, po uzgodnieniu z ministrem nauki i szkolnictwa wyższego oraz senatu uczelni prowadzących kształcenie w zakresie nauczania lub kształcenia kadr dla potrzeb sportu.
Zdaniem NIK powinno się także zadbać o kształtowanie dobrych praktyk trenerskich w obszarze zapewniania zawodnikom bezpieczeństwa i zdrowie podczas treningów. Związki sportowe i rektorzy natomiast powinni rozważyć współpracę w zakresie kształcenia i doskonalenia kadr.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.