Powstanie takich przepisów zapowiedział wicepremier i szef Ministerstwa Obrony Narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz w związku z sytuacją na granicy z Białorusią. Resort uzasadnia, że eskalacja bezpośredniego zagrożenia dla bezpieczeństwa tej granicy, a w szczególności dla bezpieczeństwa, życia i zdrowia żołnierzy oraz funkcjonariuszy pełniących służbę w tym rejonie, wymusza konieczność uregulowania kwestii usprawnienia działań tych formacji na granicy państwowej.

 

Jakie rozwiązania proponuje MON?

Z założeń projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu usprawnienia działań Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, Policji oraz Straży Granicznej na wypadek zagrożenia bezpieczeństwa państwa wynika, że resort wprowadzi w ustawie z 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny przepisy dające możliwość udziału Sił Zbrojnych w operacji wojskowej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w czasie pokoju i określenia dla tego udziału zasad użycia środków przymusu bezpośredniego, broni oraz uzbrojenia wojskowego. Obecne przepisy tego nie przewidują.
Projektowane przepisy mają także:

  • zapewnić żołnierzom oraz funkcjonariuszom Policji i Straży Granicznej, objętym postępowaniem karnym w następstwie użycia środków przymusu bezpośredniego, broni lub innego uzbrojenia w związku z wykonywaniem zadań lub czynności, obrońcy z urzędu;
  • wprowadzić w ustawie o obronie Ojczyzny możliwość zachowania prawa do pełnego uposażenia dla żołnierza zawieszonego w czynnościach służbowych, przeciwko któremu wszczęto postępowanie karne o przestępstwo popełnione w następstwie użycia środków przymusu bezpośredniego, broni lub innego uzbrojenia w związku z wykonywaniem zadań lub czynności służbowych;
  • wprowadzić do kodeksu karnego kontratyp przestępstwa użycia lub wykorzystania przez żołnierza lub funkcjonariusza Policji i Straży Granicznej środków przymusu bezpośredniego, broni lub innego uzbrojenia niezgodnie z zasadami, w określonych sytuacjach;
  • doprecyzować zasady zatrzymania żołnierzy przez Żandarmerię Wojskową;
  • nadać funkcjonariuszom Policji uprawnienia do użycia lub wykorzystania środków przymusu bezpośredniego w przypadku konieczności przeciwdziałania zamachowi na nienaruszalność granicy państwowej;
  • usprawnić obieg informacji o użyciu Sił Zbrojnych do wsparcia Policji. W wyniku przyjęcia zaproponowanych przez MON rozwiązań wnioski oraz decyzje o użyciu Sił Zbrojnych do wsparcia Policji stawałyby się wiążące również w sytuacji, gdy byłyby przekazywane ustnie, telefonicznie albo za pomocą środków komunikacji elektronicznej;
  • stworzyć szersze ramy prawne w zakresie możliwości udzielania wsparcia Straży Granicznej ze strony Policji;
  • nadać prawo do użycia lub wykorzystania przez Straż Graniczną wodnych środków obezwładniających w przypadku konieczności przeciwdziałania zamachowi na nienaruszalność granicy państwowej;
  • rozszerzyć katalog przypadków użycia lub wykorzystania przez funkcjonariuszy Policji i Straży Granicznej wodnych środków obezwładniających oraz środków pirotechnicznych o właściwościach ogłuszających lub olśniewających, o przypadek przeciwdziałania zamachowi na nienaruszalność granicy państwowej.

MON planuje, że Rada Ministrów przyjmie projekt jeszcze w tym miesiącu.

Czytaj też w LEX: Uprawnienia straży granicznej, Sił Zbrojnych (w tym Wojsk Obrony Terytorialnej), Żandarmerii Wojskowej, Policji ingerujące w prawa i wolności obywatelskie w kontekście sytuacji na granicy polsko-białoruskiej >

Od czwartku, 13 czerwca, na wyznaczonym obszarze przygranicznym z Białorusią obowiązuje tzw. strefa buforowa. Przeczytaj: Od czwartku „strefa buforowa” przy granicy z Białorusią.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.