Przepisy ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907) przewidują możliwość korzystania przez wykonawców biorących udział w przetargu z potencjału osób trzecich (art. 26 ust. 2b p.z.p.). Dotyczy to tak sytuacji, w których potencjał osób trzecich będzie polegał na wykorzystaniu ich wiedzy (know how), jak i sytuacji, gdy osoby trzecie będą bezpośrednio brały udział w realizacji zamówienia. Obowiązujące przepisy dopuszczają także możliwość, aby wykonawca, który samodzielnie nie spełnia warunków udziału w przetargu, za pomocą potencjału osób trzecich wykazywał spełnienie tych warunków.
Udział podmiotu trzeciego nie może być fasadowy >>>
Zamawiający ma prawo weryfikować rzetelność podmiotu trzeciego, który udostępnia swój potencjał wykonawcy na podstawie art. 22 ust. 5 p.z.p. Przedmiotowy przepis odnosi się zarówno do wykonawcy - podmiotu biorącego udział w przetargu (sensu stricto), jak i też do wszystkich osób trzecich, do podmiotów, które będą razem z tym wykonawcą przy realizacji tego projektu współpracowały.
„Przy takiej konstrukcji prawnej przyjętej przez ustawodawcę w ramach przepisów o zamówieniach publicznych wobec dopuszczenia możliwości korzystania przez wykonawców z potencjału osób trzecich oczywiste jest (…) dopuszczenie możliwości weryfikacji tych osób w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Takie też było ratio legis wprowadzenia art. 22 ust. 5 p.z.p.” (wyrok Sądu okręgowego w Warszawie z dnia 9 kwietnia 2014 r. (V Ca 3618/13)).
Solidarna odpowiedzialność jest niezależna od woli podmiotu trzeciego >>>
Powyższy przepis stanowi bowiem, iż warunki, o których mowa w art. 22 ust. 1 p.z.p., oraz opis sposobu dokonania oceny ich spełniania mają na celu zweryfikowanie zdolności wykonawcy do należytego wykonania udzielanego zamówienia. W postępowaniu w sprawie udzielenia zamówienia, którego przedmiot stanowią dostawy wymagające wykonania prac dotyczących rozmieszczenia lub instalacji, usługi lub roboty budowlane, zamawiający może oceniać zdolność wykonawcy do należytego wykonania zamówienia w szczególności w odniesieniu do jego rzetelności, kwalifikacji, efektywności i doświadczenia.
Z powyższego wynika zatem, że weryfikacja wykonawców, która do tej pory miała charakter wyłącznie pozytywny, została wolą ustawodawcy zmodyfikowana w taki sposób, aby zamawiający miał możliwość sprawdzenia nierzetelnych, nieprawidłowych realizacji prac przez podmioty biorące udział w przetargu. Warunkiem skorzystania z przedmiotowego uprawnienia jest jednak to, aby opis oceny zdolności do należytego wykonania zamówienia, w szczególności w odniesieniu do jego rzetelności, kwalifikacji, efektywności i doświadczenia przedstawiony został w ogłoszeniu o zamówieniu oraz siwz. W przeciwnym razie zamawiający nie będzie miał podstawy prawnej do weryfikacji rzetelności podmiotu trzeciego.