Omówienie orzecznictwa pochodzi z programu LEX dla Samorządu Terytorialnego.

Na jednej z nieruchomości rolnych w gminie wykryte zostało nielegalne składowisko odpadów. W toku postępowania nie ustalono jednak kto pozostawił odpady na działce. W związku z tym organy przyjęły domniemanie, iż posiadaczem odpadów jest właścicielka nieruchomości, na której powstało dzikie śmieciowisko. Organy wydały decyzję nakazującą właścicielce nieruchomości usunięcie odpadów.


Zdaniem właścicielki sam fakt władania przez nią nieruchomością, na której bez jej wiedzy znalazły się odpady, nie może automatycznie przesądzać o powstaniu po jej stronie odpowiedzialności za ich usunięcie. Powołała się na uniewinniający wyrok sądu rejonowego, który przesądził o tym, że to nie ona jest sprawcą składowania odpadów na swojej działce.


NSA uznał, iż treść wyroku sądu rejonowego nie wyklucza przyjęcia domniemania z art. 3 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243 ze zm.).


Sąd zwrócił uwagę, iż domniemanie to wprowadzone zostało przez ustawodawcę w celu uniknięcia sytuacji, gdy brak jest podmiotu odpowiedzialnego za umieszczenie odpadów na nieruchomości. Domniemanie to może być obalone w przypadku, kiedy możliwe jest ustalenie podmiotu odpowiedzialnego za składowanie odpadów. Oznacza to, że właściciel nieruchomości może się zwolnić z odpowiedzialności za odpady tylko w jeden sposób - wykazując, że odpadem włada lub władała faktycznie inna osoba. W rozpatrywanej sytuacji tak się nie stało. Właścicielka działki rolnej nie wskazała wyraźnie innego posiadacza odpadów.


NSA podkreśłił, iż nałożenie obowiązku usunięcia odpadów na podstawie art. 34 ustawy o odpadach jest formą odpowiedzialności administracyjnej, a nie odpowiedzialności karnej. Wina podmiotu dopuszczającego się określonego naruszenia nie jest wobec tego przesłanką nałożenia obowiązku usunięcia odpadów, a o jego zastosowaniu decyduje fakt naruszenia przepisów ustawy, polegający na składowaniu odpadów w miejscu do tego nieprzeznaczonym – uznał NSA.

Omówienie orzecznictwa pochodzi z programu LEX dla Samorządu Terytorialnego.
 

Na podstawie:
Wyrok NSA z 26 lutego 2013 r., sygn. akt II OSK 2007/11, prawomocny