NIK objęła kontrolą urzędy marszałkowskie w województwie: w kujawsko-pomorskim, lubelskim, łódzkim, mazowieckim, warmińsko-mazurskim i wielkopolskim oraz starostwa powiatowe na terenie tych województw.
Czytaj też: NIK: Gminy w województwie opolskim tolerują nielegalne odprowadzanie ścieków>>
Braku formalne, bezczynność organów
We wszystkich kontrolowanych jednostkach prowadzono weryfikację wniosków pod kątem spełnienia wymogów formalnych. W przypadku większości wniosków (64 proc. analizowanych) konieczne było ich uzupełnienie o wymagane informacje lub dokumenty. NIK zwraca uwagę, że weryfikacja wniosków nie zawsze była rzetelna, bowiem w czterech jednostkach spośród 12 badanych stwierdzono przypadki wydania zezwoleń na przetwarzanie odpadów w celu rekultywacji, pomimo iż wnioski te nie zawierały niektórych informacji lub dokumentów.
KOMENTARZ PRAKTYCZNY: Rekultywacja gruntów poeksploatacyjnych >
W latach 2016-2021 (I kwartał) organy objęte kontrolą wydały łącznie 319 (297 marszałkowie, a 22 starostowie) decyzji zezwalających na przetwarzanie odpadów w celu rekultywacji, 25 odmawiających wydania zezwolenia oraz osiem decyzji o cofnięciu zezwoleń. W większości (ponad 90 proc.) decyzje te dotyczyły wyrobisk kopalin objętych prawem własności nieruchomości gruntowej, zaś pozostałe gruntów niekorzystnie przekształconych, w tym także po nielegalnym wydobyciu kopalin (żwiru). Analiza wybranych zezwoleń (72 z 319) wykazała w trzech kontrolowanych jednostkach przypadki długotrwałej bezczynności organów w toku postępowań administracyjnych. Ponadto w dwóch starostwach odnotowano przypadki wydania zezwolenia z naruszeniem właściwości rzeczowej organu, a w dwóch urzędach marszałkowskich i jednym starostwie wydano decyzje zmieniające zezwolenia, które wcześniej z mocy prawa już wygasły. W poszczególnych latach objętych kontrolą obowiązywało łącznie od 218 do 325 zezwoleń na przetwarzanie odpadów wykorzystywanych do rekultywacji gruntów, wydanych przez kontrolowane organy.
Brak nadzoru
Objęci kontrolą NIK marszałkowie i starostowie nie zapewnili właściwego nadzoru nad prawidłową realizacją wydanych przez siebie zezwoleń na przetwarzanie odpadów w celu rekultywacji gruntów. Z ustaleń kontrolerów NIK wynika, że jedynie w niewielkim stopniu przeprowadzali oni kontrole wydanych zezwoleń, pomimo że w decyzjach określone były m.in. warunki prowadzenia odzysku odpadów zgodnie z wymogami ochrony środowiska. Tym samym marszałkowie i starostowie nie wykorzystywali możliwości przeprowadzania kontroli z urzędu, choć pozwalają na to przepisy ustawy Prawo ochrony środowiska.
Marszałkowie i starostowie ograniczali się do analiz niektórych danych zawartych w rocznych sprawozdaniach sporządzanych przez podmioty, którym wydano zezwolenia. Dopiero po otrzymaniu od innych organów lub osób fizycznych informacji o potencjalnych nieprawidłowościach przeprowadzali kontrole podmiotów wykorzystujących odpady do rekultywacji.
Na potrzebę zwiększenia nadzoru w zakresie prawidłowego przetwarzania odpadów w celu rekultywacji wskazuje fakt, że ponad 80 proc. kontroli prowadzonych przez marszałków i starostów wykazało nieprawidłowości. Polegały one m.in. na: wykorzystaniu odpadów nie objętych zezwoleniem, nierzetelnym prowadzeniu ewidencji odpadów, a także przekroczeniu wskazanej w zezwoleniu ilości przetworzonych odpadów. Także kontrole przeprowadzone na zlecenie NIK przez marszałków i starostów ujawniły nieprawidłowości w ww. zakresie u 18 z 28 skontrolowanych podmiotów.
Czytaj: Ćwiek Piotr, Wytwarzanie produktów z odpadów >
Brak rocznych sprawozdań
W toku kontroli NIK ustalił, że od 34 do 45 proc. podmiotów posiadających zezwolenia na przetwarzanie odpadów w celu rekultywacji nie złożyło marszałkom sprawozdań rocznych o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami. W ustawie o odpadach nie zawarto uregulowań dotyczących możliwości egzekwowania przez marszałków obowiązku składania ww. sprawozdań przez podmioty prowadzące działalność w zakresie przetwarzania odpadów. Nie przewidziano również obowiązku sporządzania rocznych sprawozdań z gospodarowania odpadami przez podmioty, które posiadały zezwolenie na przetwarzanie odpadów w celu rekultywacji, a nie przetwarzały ich w danym roku. W związku z tym utrudnione było analizowanie przez marszałków danych dotyczących masy i rodzaju odpadów przetworzonych w procesie rekultywacji.
Cena promocyjna: 29.8 zł
|Cena regularna: 149 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 134.1 zł
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.