Gmina otrzymała dofinansowanie ze środków unijnych na realizację projektu w postaci budowy sieci kanalizacji sanitarnej i wodociągowej wraz z przyłączami.
Gmina przesłała sprawozdanie z zachowania trwałości projektu, w którym podano, że nastąpiła zmiana charakteru własności elementu infrastruktury dofinansowanej w ramach projektu. Prawo własności sieci zostało przeniesione w formie aportu niepieniężnego na jednoosobową spółkę gminy, tj. zakład gospodarki komunalnej. Wskazano również, że nastąpiła zmiana okoliczności powodująca możliwość odzyskania przez beneficjenta części podatku VAT, który stanowił wydatek kwalifikowalny w projekcie.
Zarząd województwa, jako instytucja zarządzająca, wezwał gminę do zwrotu wypłaconych środków wraz z odsetkami liczonymi od dnia ich wypłaty.
W odpowiedzi gmina wniosła o zmianę stanowiska w sprawie zwrotu podatku VAT i określenia tego zwrotu w takiej wysokości, w jakiej gmina ma możliwość jego odzyskania (70% kwoty), bez odsetek od dnia wypłaty środków.
Spór w sprawie dotyczył kwestii, czy wydatek na VAT poniesiony od realizowanego przez gminę projektu w całości stanowi wydatek niekwalifikowalny, a w konsekwencji - czy określony przez organ obowiązek zwrotu tego wydatku wraz z odsetkami został określony prawidłowo.
WSA wyjaśnił, iż podatek VAT, co do którego istnieje prawna możliwość odzyskania, nie stanowi wydatku kwalifikowalnego. Oznacza to, że nie ma znaczenia okoliczność jego faktycznego odzyskania.
Przy ocenie kwalifikowalności podatku VAT nie ma znaczenia, w jakich okresach i jakiej wysokości beneficjent odzyska ten podatek.
Istotna jest jedynie okoliczność, że ma prawną możliwość jego odzyskania.
Te same zasady kwalifikowalności wydatków muszą bowiem obowiązywać zarówno na etapie uzyskiwania dofinansowania, jak i na etapie realizacji projektu.
Odmienna interpretacja definicji podatku VAT - jako wydatku kwalifikowalnego, naruszałaby zasadę równego dostępu do pomocy wszystkich kategorii beneficjentów – uznał sąd.
Beneficjent, który poprzez swoje świadome działania i decyzje, doprowadza do pobrania dofinansowania w nadmiernej wysokości, musi liczyć się z konsekwencjami w postaci obowiązku zwrotu otrzymanych środków i to wraz z odsetkami, które liczone są od dnia przekazania tych środków.
W tym wypadku taką decyzją była zmiana charakteru własności elementu infrastruktury dofinansowanej w ramach projektu i związana z tym zmiana możliwości odzyskania przez gminę podatku VAT, który stanowił wydatek kwalifikowalny w projekcie.
Na podstawie:
Wyrok WSA w Gdańsku z 27 stycznia 2016 r., sygn. akt I SA/Gd 1628/15, nieprawomocny