Usługi zrealizowanej po terminie nie można uznać za należycie wykonaną

Czy usługa, dla której zostały naliczone kary umowne z uwagi na przekroczenie terminu realizacji, które to kary zostały zapłacone przez wykonawcę, może być traktowana jako wykonana należycie?

Odpowiedź eksperta pochodzi z programu LEX Zamówienia Publiczne.

W przedmiotowej sytuacji nie można mówić o należytym wykonaniu zamówienia. Nienależyte wykonanie zamówienia następuje zawsze, gdy wykonawca spełnił świadczenie wadliwie (np. co do miejsca, lub jakości), albo nieterminowo (w chwili, w której miał on spełnić świadczenie - tego nie uczynił).

Przy interpretacji terminu "nienależyte wykonanie zamówienia" należy sięgnąć do tego pojęcia w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny dalej k.c. Określenie "nienależyte wykonanie zobowiązania" jest tak ogólne, a zarazem pojemne, że nie sposób wyczerpująco wskazać wszystkich sytuacji, w których takie wykonanie ma miejsce. Ogólnie ujmując, z nienależytym wykonaniem zobowiązania będziemy mieli do czynienia w przypadku, gdy pomimo jego wykonania interes wierzyciela nie został zaspokojony w sposób wynikający z treści zobowiązania.

O nienależytym wykonaniu zamówienia można mówić w aspekcie: a) niezachowania terminu, czyli zwłoki w spełnieniu świadczenia (np. przekroczenie terminu dostawy, usługi, niedochowanie terminu oddania robót), b) niewłaściwego miejsca spełnienia świadczenia, c) wadliwości świadczenia pod względem jakości w szerokim rozumieniu tego słowa, (np. rzecz uszkodzona, czy pozbawiona istotnych elementów, niewłaściwe wykonanie usługi, nieprawidłowe dostarczenie dostawy, niezawiadomienie o przesłaniu lub nadejściu przesyłki itd.).

Z nienależytym wykonaniem zamówienia ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych dalej p.z.p. wiąże określone skutki prawne w postaci chociażby wykluczenia - na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 1 p.z.p. - wykonawcy, który nienależycie wykonał zamówienie publiczne. Dla powstania obowiązku wykluczenia wykonawcy z postępowania o udzielenie zamówienia na podstawie przytoczonego przepisu konieczne jest jednak wystąpienie szkody. Wyrządzenie szkody ma nastąpić w skutek niewykonania lub nienależytego wykonaniem zamówienia, co oznacza, że pomiędzy faktem niewykonania lub nienależytego wykonania zamówienia, a powstaniem szkody musi więc zachodzić związek przyczynowo - skutkowy. Dowodem nienależytego wykonania zamówienia może być dokument, opinia biegłego, a nawet zeznanie świadka.
Wśród dokumentów, które mogą potwierdzać fakt niewykonania zamówienia lub wykonania go z nienależytą starannością, można w szczególności wymienić: protokół odbioru robót z zastrzeżeniami co do ich jakości, wezwanie do usunięcia istotnych wad dzieła, wezwanie do zapłaty kary umownej, uznanie roszczeń z tytułu rękojmi itp. Z całą pewnością zamawiający, u którego wykonawca wykonał zamówienie z przekroczeniem terminu na jego zrealizowanie i zapłacił z tego tytułu kary umowne, nie będzie mógł wystawić temu wykonawcy dokumentu potwierdzającego należyte wykonanie zamówienia.

Autor odpowiedzi: Marzena Kopacka