Czy można umorzyć naliczoną karę administracyjną za usunięcie drzew bez wymaganego zezwolenia, zgodnie z art. 88 ust. 6 ustawy o ochronie przyrody ?

Drzewa rosły na terenie cmentarza parafialnego (co w świetle art. 5 pkt 21 ustawy o ochronie przyrody stanowi teren zieloni).

Czy zamiar dokonania nowych nasadzeń drzew na ww. cmentarzu można traktować jako odtworzenie terenów zieleni, co równałoby się z możliwością umorzenia naliczonej kary administracyjnej?

Odpowiedź:

Wójt (burmistrz prezydent miasta) może umorzyć naliczoną karę administracyjną za zniszczenie terenów zieleni, jeśli ukarany podmiot odtworzy teren zieleni w najbliższym sezonie wegetacyjnym. Jednakże samego zamiaru odtworzenia terenu zieleni nie można traktować jako odtworzenia sensu stricte. Najpierw podmiot zobowiązany do uiszczenia kary musi dokonać nowych nasadzeń, a dopiero później organ ochrony przyrody może karę umorzyć. Możliwość dokonania nasadzeń zastępczych zamiast uiszczenia zapłaty jest dobrodziejstwem, z którego można skorzystać przy legalnym usunięciu drzew oraz gdy w samej decyzji nakładającej karę odroczono termin jej zapłaty w związku z możliwością odtworzenia terenu zieleni. Oczywiście, że podmiot, który dokonał zniszczenia terenu zieleni, w trakcie postępowania może deklarować chęć naprawienia deliktu poprzez odtworzenie terenu zieleni, a organ wymierzający taką karę może się na to zgodzić.

Uzasadnienie:

Art. 5 pkt 21 ustawy o ochronie przyrody definiuje teren zieleni. Faktycznie wśród wymienionych terenów zieleni wskazano cmentarz. Ta definicja będzie miała zastosowanie tylko wtedy, gdy będzie dotyczyła usuniętej roślinności, znajdującej się w obrębie cmentarza, który da się zaliczyć do terenów zieleni. a nie pojedynczych drzew lub krzewów, które usunięto bez zezwolenia na tym cmentarzu. Jeśli nie da się obronić tezy, że przedmiotowy cmentarz da się zaliczyć do terenu zieleni (co wiąże się z naliczeniem kary o 100% wyższej - na zasadzie art. 85 ust. 6 ustawy o ochronie przyrody ), to organ powinien naliczyć karę administracyjną za usunięcie drzew lub krzewów bez zezwolenia. W takim przypadku organ może również odroczyć termin płatności kary, ale tylko wtedy, jeśli jest szansa, że np. uszkodzone drzewa mogą zachować żywotność, jeśli będą prawidłowo pielęgnowane. Deklaracja strony, że zostaną dokonane nowe nasadzenia, nie może być uwzględniona, gdyż ustawa nie przewiduje takiej możliwości po usunięciu drzewa, lecz jedynie w przypadku wystąpienia z wnioskiem o wydanie zezwolenia na usunięcie drzewa.

Zważywszy, że kara za zniszczenie terenu zieleni ulega podwojeniu, to organ prowadzący postępowanie i naliczający karę administracyjną musi wyraźnie wyjaśnić w decyzji dlaczego zaliczył daną nieruchomość, na której rosną drzewa do terenów zieleni. Intencją ustawodawcy definiującego tereny zieleni było wskazanie na jakąś formę zorganizowania tych terenów w postaci m.in. parków, ogrodów, bulwarów, cmentarzy oraz nie nazywanych odrębnie "zieleni towarzyszącej" ulicom i budynkom. Nie każda więc zieleń i nie każde drzewo, które rośnie na cmentarzu, stanowi par excellence teren zieleni.



Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. 2009 r. Nr 151, poz. 1220 ze zm.)