Rzecznik Praw Obywatelskich skierowała do Przewodniczącego Sejmowej Komisji Nadzwyczajnej swoje uwagi i zalecenie ws. prac nad uzupełnieniem Kodeksu wyborczego o nowe instytucje ułatwiające udział w głosowaniu osobom z niepełnosprawnościami i w zaawansowanym wieku.
Zdaniem RPO należy rozważyć propozycję rozszerzenia kręgu wyborców uprawnionych do korzystania z procedury głosowania korespondencyjnego. Obecnie nie obejmuje on osób w zaawansowanym wieku, czasowo chorych i z ograniczoną mobilnością, bądź napotykających inne bariery, uniemożliwiające im udanie się do lokalu wyborczego. Wyborcy poza granicami kraju są zobowiązani do uiszczenia częściowej opłaty za głosowanie korespondencyjne, natomiast głosujący w kraju są zwolnieni z takiej opłaty. Obecne rozwiązanie powoduje nierówność wyborców z uwagi na miejsce ich pobytu. Warto rozważyć zmianę terminów na zgłoszenie przez wyborcę zamiaru głosowania korespondencyjnego i przybliżenie ich do dnia wyborów, proponuje Rzecznik.
Lipowicz popiera także postulat wprowadzenia możliwości dopisania się przez wyborcę do wybranego obwodu do głosowania.
Rzecznik zaapelowała też by rozporządzenie określające warunki techniczne dla lokalu wyborczego dostosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych odnosiło się również do bezpośredniej okolicy lokali wyborczych. W tym celu potrzebna jest zmiana upoważnienia do wydania rozporządzenia, zawartego w Kodeksie wyborczym, wyjaśnia Lipowicz.
RPO zwróciła tez uwagę, że w każdym lokalu wyborczym powinny znajdować się nakładki do głosowania ułatwiające oddawanie głosu osobom z dysfunkcją wzroku.
Rzecznik chciałaby także by na gminach spoczywał ustawowy obowiązek organizowania bezpłatnego transportu wyborców starszych i wyborców z niepełnosprawnościami do lokali wyborczych.
Warto wprowadzić rozwiązanie dotyczące głosowania w tzw. obwodach odrębnych (m.in. zakłady opieki zdrowotnej, domy pomocy społecznej), zgodnie z którym obwodowa komisja wyborcza musiałaby uzgadniać z komisją wyższego stopnia zarządzenie o stosowaniu i rezygnację ze stosowania urny pomocniczej, proponuje Lipowicz.
Ostatnią propozycją RPO na ułatwienie osobom starszym i niepełnosprawnym udziału w wyborach jest wprowadzenie procedury pozwalającej na skuteczne informowanie przez organy władzy publicznej każdego z wyborców o najważniejszych kwestiach związanych z wyborami w formie indywidualnego zawiadomienia.
Pobierz: Do_Przewodniczacego_Sejmowej_Komisji_Nadzwyczajnej_ws_propozycji_zmian_w_ustawie_Kodeks_wyborczy.pdf
rpo.gov.pl