Rada Ministrów 27 grudnia 2021 r. przyjęła bez zmian projekt rozporządzenia w sprawie zmiany od 1 stycznia 2022 r. granic gmin przez włączenie do dotychczasowego obszaru gminy Bełchatów obszaru obrębu ewidencyjnego Wola Grzymalina, o powierzchni 2061,59 ha, z gminy Kleszczów. Na przekazanych terenach znajduje się m.in. Elektrownia Bełchatów, której podatki olbrzymią kwotą zasilały budżet gminy Kleszczów. Oznaczało to praktycznie, że wpływy te przejęła gmina Bełchatów.

Czytaj w LEX: Obligatoryjne konsultacje społeczne dotyczące organizacji i ustroju jednostek samorządu terytorialnego ze szczególnym uwzględnieniem gminy >

Rada Gminy Kleszczów zakwestionowała  w szczególności: art. 4a ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym (u.s.g.), a także samo rozporządzenie z 27 grudnia 2021 r. w części, w jakiej odnosi się ono do zmiany granic pomiędzy gminami Bełchatów i Kleszczów. 

Przeczytaj także:

Zastrzeżenia wnioskodawcy koncentrują się na trzech obszarach.

  • dopuszczalności dokonania zmian granic bez przeprowadzenia konsultacji  z mieszkańcami jednostki samorządu terytorialnego, 
  • dokonanie konkretnej zmiany granic w kontekście konstytucyjnych i ustawowych przesłanek warunkujących korzystanie przez Radę Ministrów z przyznanej jej kompetencji,
  • trybu zmiany w powiązaniu z terminem jej dokonania (upływ jedynie trzech dni od opublikowania rozporządzenia z 27 grudnia 2021 r. do wejścia w życie zmiany granic). 

Zobacz wzór dokumentu: Uchwała w sprawie konsultacji społecznych z mieszkańcami dotyczących zmiany granic >

W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich zastrzeżenia te są zasadne. Dlatego zgłosił on udział w postępowaniu TK z wniosku Rady Gminy Kleszczów (sygn. K 6/23). W 25-stronicowym piśmie procesowym (można je pobrać tutaj) RPO szczegółowo uzasadnia skargę z powołaniem się na standardy ustawowe i konstytucyjne oraz orzecznictwo sądów administracyjnych. 

Czytaj w LEX: Pozycja, zasady i tryb powoływania oraz zadania pełnomocnika do spraw tworzenia nowej gminy lub łączenia gmin oraz pełnomocnika do spraw tworzenia nowego powiatu lub łączenia powiatów >

RPO poddaje pod rozwagę TK ewentualne zawieszenie postępowania do  prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy ze skargi Rzecznika na czynność Rady Ministrów z 27 grudnia 2021 r., którą rozpatruje Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (sygn. I SA/Wa 1815/22). Art. 177 § 1 pkt 3 K.p.c. daje podstawę do zawieszenia postępowania „jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od uprzedniej decyzji organu administracji publicznej”.

Zobacz procedurę w LEX: Zawieszenie postępowania (inne prejudycjalne postępowanie) >