Rozwiązanie zarządu spółki wodnej następuje w drodze decyzji starosty

Czy niezwołanie walnego zgromadzenia oraz nieuchwalenie planu prac i budżetu spółki wodnej stanowi wystarczającą przesłankę do rozwiązania zarządu?

Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.


Starosta w lutym 2013 r. zatwierdził przedłożony statut spółki wodnej. Pierwsze walne zgromadzenie spółki odbyło się w grudniu 2013 r., podczas którego zatwierdzono m.in. plan finansowy i plan prac spółki na rok 2014. W oparciu o art. 179 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 145, z późn. zm.) – dalej pr. wod. starosta stwierdził nieważność uchwały w sprawie zatwierdzenia planu finansowego i planu pracy spółki wodnej na rok 2014 oraz poinformował zarząd o konieczności ponownego zwołania walnego zgromadzenia w celu przyjęcia planu finansowego i planu pracy na bieżący rok.

Zgodnie ze statutem spółki wodnej zarząd zwołuje walne zgromadzenie członków spółki wodnej w terminie najpóźniej do 30 grudnia m.in. w celu uchwalenia planu prac i budżetu spółki na rok następny. Do chwili obecnej walne zgromadzenie nie zostało przez zarząd zwołane.

Czy niezwołanie walnego zgromadzenia oraz nieuchwalenie planu prac i budżetu spółki wodnej stanowi wystarczającą przesłankę do rozwiązania zarządu? Kogo można wyznaczyć do pełnienia obowiązków rozwiązanego zarządu? Członka spółki wodnej, pracownika urzędu czy członka organów powiatu?

Odpowiedź:

Starosta jest uprawniony do skorzystania z trybu opisanego w art. 180 pr. wod. w związku z tym, iż doszło do naruszeń przepisów prawa i statutu spółki wodnej. Rozwiązanie zarządu następuje w drodze decyzji starosty. Rozstrzygnięcie to musi być poprzedzone wszczęciem postępowania administracyjnego z inicjatywy starosty, a więc z urzędu. O każdym wszczętym postępowaniu musi być powiadomiona spółka, a w jego trakcie powinny być zgromadzone dowody pozwalające na rozstrzygnięcie sprawy.

Decyzja musi zawierać m.in. pouczenie o przysługujących środkach odwoławczych.

Przepisy pr. wod. nie wskazują, kto może zostać powołany przez starostę jako osoba pełniąca obowiązki. Wymagają jedynie, aby osoba ta zwołała walne zgromadzenie w ciągu trzech miesięcy od dnia jej powołania w charakterze osoby pełniącej obowiązki zarządu. Oznacza to, że starosta może wyznaczyć dowolną osobę do sprawowania tej funkcji członka dotychczasowego zarządu, członka komisji rewizyjnej lub szeregowego członka spółki wodnej. Wydaje się, że dopiero w przypadku, gdy nie uda się powołać na funkcje osoby pełniącej funkcje zarządu spośród członków spółki wodnej, starosta może powołać inną osobę, spoza spółki.

Uzasadnienie:

Stosownie do art. 180 pr. wod. nadzór sprawowany przez starostę nad spółką wodną i odpowiednio przez marszałka województwa nad związkiem spółek wodnych sprowadza się do możliwości władczej ingerencji w działalność spółki wówczas, gdy jej organy dopuszczają się naruszeń prawa (wyrok NSA z dnia 30 września 2004 r., ONSAiWSA 2005/2/4). Równocześnie z rozwiązaniem zarządu spółki wodnej starosta powinien wyznaczyć osobę pełniącą obowiązki zarządu. Osoba wyznaczona do pełnienia obowiązków zarządu w terminie 3 miesięcy jest obowiązana zwołać walne zgromadzenie w celu wybrania nowego zarządu.


Przepisy prawa mówią o powtarzającym się naruszeniu przepisów lub statutu spółki wodnej. Stąd można wywieść, że zasadniczą przesłanką jest powtarzające się naruszanie prawa powszechnie obowiązującego lub statutu przez zarząd. Przesłanka ta ma swój wymiar podmiotowy i przedmiotowy. Elementem przedmiotowym jest powtarzające się naruszanie prawa lub statutu. Ustawodawca nie wymaga, aby było to rażące naruszanie prawa lub statutu. Nie wymaga też, aby miało ono jakąkolwiek postać, np. poprzez dokonywanie wadliwych czynności prawnych.

Zwrotem niedookreślonym jest sformułowanie "powtarzające się". Ustawodawca nie wskazuje, z jaką częstotliwością takie naruszenia muszą wystąpić ani ile razy, aby można było mówić o powtarzaniu się naruszenia prawa lub statutu. Wreszcie powtarzające się nie oznacza, że musi to być takie samo rodzajowo naruszenie prawa lub statutu. Kwestia spełnienia przesłanki "powtarzającej się" podlega więc ocenie starosty. W grę może wchodzić kilka, kilkanaście naruszeń prawa ale de facto wystarczą dwa "powtórzenia". Prawodawca nie wymaga, aby były to naruszenia prawa stwierdzone stosownymi orzeczeniami bądź to sądów, bądź organów administracji publicznej. Natomiast elementem podmiotowym jest to, że ocenie podlegają tylko naruszenia prawa lub statutu przez zarząd spółki wodnej.

Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.