WOJEWODA  PODLASKI
15-213 Białystok, ul. Mickiewicza 3
tel. (085) 741-59-78
NK.II.DM.0911-123/2010
 
ROZSTRZYGNIĘCIE NADZORCZE
 
Na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113,

poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 214, poz. 1806, z 2003 r. Nr 80, poz. 717 i Nr 162, poz. 1568, z 2004 r. Nr 102, poz. 1055, Nr 116, poz. 1203 i Nr 167, poz. 1759, z 2005 r. Nr 172, poz. 1441 i Nr 175, poz. 1457, z 2006 r. Nr 17, poz. 128 i Nr 181, poz. 1337, z 2007 r. Nr 48, poz. 327, Nr 138, poz. 974 i Nr 173, poz. 1218, z 2008 r. Nr 180, poz. 1111 i Nr 223, poz. 1458, z 2009 r. Nr 52, poz. 420 i Nr 157, poz. 1241 oraz z 2010 r. Nr 28, poz. 142 i 146, Nr 40, poz. 230 i Nr 106, poz. 675)
stwierdzam nieważność
 
uchwały Nr XXXIV/174/10 Rady Gminy Sokoły z dnia 12 sierpnia 2010 r. w sprawie udzielenia poręczenia.
U Z A S A D N I E N I E
 
           W dniu 12 sierpnia 2010 r. Rada Gminy Sokoły podjęła uchwałę Nr XXXIV/174/10 w sprawie udzielenia poręczenia, która w dniu 19 sierpnia 2010 r. wpłynęła do organu nadzoru.

             Przeprowadzona analiza wykazała, iż niniejsza uchwała podjęta została z istotnym naruszeniem prawa, w związku z czym w dniu 23 sierpnia 2010 r. wszczęte zostało postępowanie nadzorcze w sprawie stwierdzenia jej nieważności.

            Rada Gminy Sokoły mocą postanowień badanej uchwały postanowiła podjąć się poręczenia podejrzanemu, w sprawie prowadzonej przez Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Łomży, Panu Józefowi Zajkowskiemu, Wójtowi Gminy Sokoły, iż stawi się on na każde wezwanie i nie będzie w sposób bezprawny utrudniał postępowania. Jednocześnie, w § 1 ust. 2 kwestionowanej uchwały, organ stanowiący gminy wskazał Przewodniczącą Rady Gminy jako osobę, która będzie wykonywać obowiązki poręczającego.

            W ocenie organu nadzoru przyjęcie przez Radę Gminy Sokoły powyższej regulacji zostało dokonane bez podstawy prawnej, stanowiąc tym samym rażące naruszenie prawa, tj. art. 7 Konstytucji RP, w myśl którego organy władzy publicznej, do których zalicza się również organy samorządu terytorialnego, działają na podstawie i w granicach prawa.

            Należy zauważyć, iż za podstawę materialnoprawną przedmiotowej uchwały Rada Gminy przyjęła art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) oraz art. 271 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555 ze zm.).

Powołany w podstawie prawnej niniejszej uchwały przepis art. 18ust. 2pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym stanowi, że do wyłącznej właściwości rady gminy należy stanowienie w innych sprawach zastrzeżonych ustawami do jej kompetencji. Oznacza to, że rada gminy tylko wówczas uprawniona jest do skorzystania z tego uprawnienia i podjęcia stosownej uchwały, gdy ustawodawca określił jej kompetencje w innym akcie prawnym rangi ustawowej. Ponadto, organ nadzoru zauważa, iż niewątpliwie art. 271 Kodeks postępowania karnego odnosi się do niemajątkowego środka zapobiegawczego w postaci poręczenia społecznego. W myśl tego przepisu „od pracodawcy, u którego oskarżony jest zatrudniony, od kierownictwa szkoły lub uczelni, których oskarżony jest uczniem lub studentem, od zespołu, w którym oskarżony pracuje lub uczy się, albo od organizacji społecznej, której oskarżony jest członkiem, można, na ich wniosek, przyjąć poręczenie, że oskarżony stawi się na każde wezwanie i nie będzie w sposób bezprawny utrudniał postępowania; jeżeli oskarżony jest żołnierzem, można przyjąć poręczenie od zespołu żołnierskiego, zgłoszone za pośrednictwem właściwego dowódcy”.

W związku z powyższym, organ nadzoru stoi na stanowisku, iż przyjęte w przedmiotowej uchwale przez Radę Gminy uregulowanie nie znajduje umocowania w obowiązujących przepisach prawa bowiem kompetencja do udzielenia poręczenia przyznana została podmiotom szczegółowo określonym w w/w przepisie prawa, wśród których ustawodawca nie wskazał organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego.

Jednocześnie, mając na uwadze art. 8 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223, poz. 1458) nie sposób zgodzić się z wyjaśnieniami Wójta Gminy Sokoły złożone w przedmiotowej sprawie, pismem z dnia 8 września 2010 r., znak: Or. 0920-3/10, zgodnie z którymi „Rada Gminy uznała, że jako organ stanowiący gminy działa jako pracodawca wójta gminy”. W świetle postanowień w/w przepisu prawa pracodawcą wójta jest urząd gminy, natomiast czynności z zakresu prawa pracy wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), związane z nawiązaniem i rozwiązaniem stosunku pracy, wykonuje przewodniczący rady gminy, a pozostałe czynności - wyznaczona przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) osoba zastępująca lub sekretarz gminy, z tym że wynagrodzenie wójta ustala rada gminy, w drodze uchwały.

Zdaniem organu nadzoru brak upoważnienia organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego do podjęciauchwały w przedmiotowej materii oznacza, że dana uchwałapodjętazostałabezpodstawyprawnej. „Według poglądów literatury przedmiotu oraz ustalonego orzecznictwa sądów administracyjnych, istotnym naruszeniem prawa jest naruszenie przez organ gminy podejmujący uchwałę przepisów o właściwości, podjęcie takiego aktu bezpodstawyprawnej czy wadliwe zastosowanie normy prawnej będącej podstawą prawną podjęcia aktu” (vide: wyrok Wojewódzkiego Sądu Aministracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 25 sierpnia 2010 r., sygn. akt II SA/Go 498/10).
Ponadto Rada Gminy Sokoły mocą postanowień niniejszej uchwały uregulowała sprawę nie leżącą w jej ustawowych kompetencjach, a tym samym naruszyła przewidzianą w art. 7 Konstytucji RP zasadę legalizmu, zgodnie z którą organom jednostek samorządu terytorialnego wolno jedynie procedować w przypadku gdy przepisy prawa na to zezwalają i podejmować działania o ile prawo je do tego upoważnia.

W uzupełnieniu organ nadzoru zauważa, iż wskazanie przez Radę Gminy, w § 1 ust. 2 badanej uchwały, Przewodniczącą Rady jako osobę mającą wykonywać obowiązki poręczającego, stoi w sprzeczności z art. 19 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym, który jednoznacznie określa, iż obowiązkiem przewodniczącego rady jest wyłącznie organizowanie pracy rady oraz prowadzenie jej obrad. Zadania związane z pełnieniem funkcji przewodniczącego rady gminy wynikają zatem wprost z ustawy o samorządzie gminnym i mają charakter materialno-techniczny, a w/w przepis jednoznacznie kształtuje charakter funkcji i uprawnień przewodniczącego, jako wyraźnie ograniczonych do prowadzenia wewnętrznych spraw organu kolegialnego gminy.

W świetle dokonanych w odniesieniu do badanej uchwały ustaleń, stwierdzenie nieważności uchwały Nr XXXIV/174/10 Rady Gminy Sokoły z dnia 12 sierpnia 2010 r. w sprawie udzielenia poręczenia, jest zasadne.

Na niniejsze rozstrzygnięcie służy Gminie prawo wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, za pośrednictwem Wojewody Podlaskiego, w terminie 30 dni od daty jego doręczenia.
 
Z up. WOJEWODY PODLASKIEGO
/-/ Lidia Stupak
DYREKTOR WYDZIAŁU NADZORU I KONTROLI
Otrzymuje:
Rada Gminy Sokoły