Pytanie:
Czy w programie współpracy gminy z organizacjami pozarządowymi można ująć dotacje dla OSP? Mamy 6 jednostek na terenie gminy, zarejestrowane w KRS, dostają dotacje na budowę remizy, jej ogrodzenie itp.
Odpowiedź:
Programy współpracy gminy z organizacjami pozarządowymi to dokumentu o charakterze planistycznym przyjmowane przez organy stanowiące JST /rady/.
Program współpracy to dokument programowy, określający zasady polityki realizowanej przez organ administracji publicznej lub JST wobec sektora pozarządowego. Przyjmowanie rocznych programów współpracy z organizacjami pozarządowymi jest, zgodnie z przepisami Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie - dalej: u.d.p.p.i.w, obowiązkiem każdej jednostki samorządu terytorialnego dokładnie jej przepisem art. 5a ust. 1 u.d.p.p.i.w. Samorządy mogą przyjmować nieobligatoryjnie programy wieloletnie. Program jest podstawowym dokumentem, który opisuje zasady współpracy pomiędzy władzami samorządowymi a działającymi na danym terenie organizacjami pozarządowymi.
Przepisy wymagają (art. 5a ust. 1 u.d.p.p.i.w.), aby przed uchwaleniem program był konsultowany z organizacjami pozarządowymi.
W przypadku gdy po konsultacjach właściwa rada działalności pożytku publicznego wyrazi opinię o projekcie rocznego lub wieloletniego programu współpracy, opinię tę organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego załącza do przedstawianego organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego projektu rocznego lub wieloletniego programu współpracy.
Organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego, nie później niż do dnia 31 maja każdego roku, jest obowiązany przedłożyć organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego oraz opublikować w Biuletynie Informacji Publicznej sprawozdanie z realizacji programu współpracy za rok poprzedni.
Roczny program współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz pozostałymi podmiotami zawiera w szczególności:
1) cel główny i cele szczegółowe programu;
2) zasady współpracy;
3) zakres przedmiotowy;
4) formy współpracy,
5) priorytetowe zadania publiczne;
6) okres realizacji programu;
7) sposób realizacji programu;
8) wysokość środków planowanych na realizację programu;
9) sposób oceny realizacji programu;
10) informację o sposobie tworzenia programu oraz o przebiegu konsultacji;
11) tryb powoływania i zasady działania komisji konkursowych do opiniowania ofert w otwartych konkursach ofert. Wskazuje na to przepis art. 5a u.d.p.p.i.w.
Z kolei wieloletni program współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz pozostałymi podmiotami zawiera w szczególności:
1) cel główny i cele szczegółowe programu;
2) zakres przedmiotowy;
3) okres realizacji programu;
4) sposób realizacji programu;
5) wysokość środków planowanych na realizację programu.
Jednostki Ochotniczych Straży Pożarnych jako organizacje pozarządowe, funkcjonujące w oparciu o przepisy ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach oraz ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej nie są więc jednostkami budżetowymi.
Wysokość środków planowanych na realizację programu, której określenie jest elementem programu oznacza wymaga uchwalenia programu przed uchwałą budżetową oraz wymóg określenia w nim wysokości środków finansowych daje możliwość zapewnienia w budżecie środków adekwatnych do planowanych zadań.
Ostatecznie ująć dotacje dla OSP powinny zostać ujęte zgodnie z przepisem art. 214 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r.o finansach publicznych - dalej: u.f.p.w załącznikach do uchwały budżetowej jako zestawienie planowanych kwot dotacji udzielanych z budżetu jednostki samorządu terytorialnego.
W zestawieniu takim zgodnie z przepisem art. 215 u.f.p. ustawy ujmuje się dotacje w podziale na dotacje dla jednostek sektora finansów publicznych i dotacje dla jednostek spoza sektora finansów publicznych. W zestawieniu dodatkowo wyodrębnia się dotacje przedmiotowe, podmiotowe i celowe związane z realizacją zadań jednostki samorządu terytorialnego.
Czyli dotacje dla OSP ujmuje się w budżecie jst w odpowiednich załącznikach natomiast zgodnie z przepisem art. 5a ust. 4 pkt 8 i ust. 5 pkt 5 u.d.p.p.i.w. i o wolontariacie w programach odpowiednio rocznym i wieloletnim ujmuje się odpowiednio tylko wysokość środków planowanych na realizację programu jako całości.
Bez ujęcia tych dotacji w budżecie naruszone zostaną podstawowe zasady prawa budżetowego i finansów publicznych m.in. zasada uprzedniości budżetu JST.