Program funkcjonalno-użytkowy to tylko zarys wymagań zamawiającego

Program funkcjonalno-użytkowy służy do ustalenia planowanych kosztów prac projektowych i robót budowlanych, przygotowania oferty, szczególnie w zakresie obliczenia ceny oferty oraz wykonania prac projektowych. Program ten, z definicji ustawowej, zawiera więc ogólne wytyczne i zakładane funkcjonalności obiektu, jakie zamawiający chciałby uzyskać w wyniku realizacji robót.

Szczegółowe rozwiązania techniczno-materiałowe, w zgodności z odrębnymi przepisami i normami, co do zasady powinny pozostać w gestii wykonawcy. Ponieważ program funkcjonalno-użytkowy nie jest projektem budowlanym, a jedynie wstępem do jego opracowania, dopiero przygotowanie projektu budowlanego przez wykonawcę w sposób ostateczny i wiążący dookreśla wszystkie parametry techniczne obiektu budowlanego, weryfikując niekiedy poprawność założeń przyjętych w programie funkcjonalno-użytkowym, stąd może powstać potrzeba korekty parametrów przyjętych w programie funkcjonalno-użytkowym.

W przypadku ustalenia przez wykonawcę wynagrodzenia ryczałtowego na zbyt niskim poziomie, nie może się on domagać podwyższenia wynagrodzenia, chociażby w czasie zawarcia umowy nie można było przewidzieć rozmiaru lub kosztów prac. Ryzyko wynikające z braku możliwości dokonania szacunku ofertowego przez wykonawcę jest uwzględniane w cenie ryczałtowej. Oferta składana w postępowaniu w formule „zaprojektuj i wybuduj” nie odnosi się bowiem do szczegółowych rozwiązań, ponieważ ani zamawiający, ani wykonawca nie dysponują jeszcze dokumentacją projektową. Zmiany w dokumentacji projektowej sporządzonej przez wykonawcę, nanoszone w trakcie realizacji umowy, nie stanowią zatem zmiany tej umowy, o ile nie naruszają założeń stanowiących podstawę do opisu przedmiotu zamówienia w programie funkcjonalno-użytkowym.

W odniesieniu do kontraktu typu „zaprojektuj i wybuduj” zmiana umowy, w tym zmiana istotna, może dotyczyć zmian w stosunku do założeń programu funkcjonalno-użytkowego. Każdorazowo to, czy dochodzi do zmiany umowy w trybie art. 144 ust. 1 p.z.p., uzależnione jest więc od postanowień umowy i określenia w jakich okolicznościach i pod jakimi warunkami umowa przewiduje zmianę sposobu jej realizacji w stosunku do założeń programu funkcjonalno-użytkowego.

Opinia Urzędu Zamówień Publicznych w sprawie dopuszczalności wprowadzania zmian do programu funkcjonalno-użytkowego w trakcie realizacji robót budowlanych (LEX nr 195000).

Informator UZP Nr 7/2013, www.uzp.gov.pl