Pytanie:
Pracownik zatrudniony na podstawie powołania w jednostce samorządu terytorialnego, przebywa na zwolnieniu lekarskim od 16 września 2015 r. W dniu 16 marca 2016 r. (182 dzień okresu zasiłkowego) składa wniosek o świadczenie rehabilitacyjne.
Czy można odwołać pracownika ze stanowiska np. w dniu 16 marca 2016 r.?
Jeśli tak, to od kiedy będzie biegł okres wypowiedzenia, w przypadku, kiedy pracownik nie otrzyma świadczenia rehabilitacyjnego (informację pracodawca otrzyma za około miesiąc)?
Czy jeśli pracownik otrzyma świadczenie rehabilitacyjne możliwe jest odwołanie w dniu 16 marca 2016 r., a rozwiązanie stosunku pracy nastąpi bez wypowiedzenia po 3 miesiącach pobierania świadczenia rehabilitacyjnego na podstawie art. 53 k.p.?
Odpowiedź:
Pracownik powołany może zostać odwołany ze stanowiska w każdym czasie. Bieg wypowiedzenia rozpocznie się po powrocie do pracy.
Jeżeli odwołany pracownik będzie nadal niezdolny do pracy, po upływie 3-miesięcznego okresu pobierania świadczenia rehabilitacyjnego następującym po zamknięciu okresu zasiłkowego, pracodawca ma prawo rozwiązać stosunek pracy bez wypowiedzenia.
Po upływie okresu zasiłkowego i wskazanego okresu pobierania świadczenia rehabilitacyjnego pracodawca ma też prawo odwołania pracownika w trybie natychmiastowym - bez wypowiedzenia, jeżeli wcześniej nie odwołał tegoż pracownika ze stanowiska.
Uzasadnienie:
Zgodnie z art. 70 § 1 zdanie 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - dalej k.p. pracownik zatrudniony na podstawie powołania może być w każdym czasie - niezwłocznie lub w określonym terminie - odwołany ze stanowiska przez organ, który go powołał. Jeżeli odwołanie nastąpiło w okresie usprawiedliwionej nieobecności w pracy, bieg wypowiedzenia rozpoczyna się po upływie tego okresu.
Jeżeli jednak usprawiedliwiona nieobecność trwa dłużej niż okres przewidziany w art. 53 § 1 i 2 k.p., organ, który pracownika powołał, może rozwiązać stosunek pracy bez wypowiedzenia (art. 72 § 1 k.p.).
Powyższe oznacza zatem, że pracownik może być odwołany już dziś, przy czym bieg wypowiedzenia rozpocznie się po jego powrocie do pracy. Jeżeli pracownik nie otrzyma świadczenia rehabilitacyjnego, to najprawdopodobniej zostanie uznany za zdolnego do pracy.
Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy (art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 372). Przy braku przesłanki niezdolności do pracy niemożliwe jest uzyskanie takiego świadczenia. Oznacza to – po uprawomocnieniu się orzeczenia lekarza orzecznika ZUS – konieczność powrotu do pracy.
Jeżeli jednak pracownik nadal będzie niezdolny do pracy, to wówczas możliwe będzie rozwiązanie stosunku pracy (już nie – odwołanie, które nastąpiło) w trybie natychmiastowym, na podstawie art. 53 § 1 pkt 1 lit. b k.p., jednakże jest to dopuszczalne dopiero po upływie pełnych 3 miesięcy pobierania świadczenia rehabilitacyjnego.
Może to nastąpić albo poprzez odwołanie bez zachowania okresu wypowiedzenia zgodnie z art. 70 § 3 k.p. (jednakże w takim piśmie o odwołaniu i rozwiązaniu natychmiastowym stosunku pracy powinna być wskazana przyczyna), albo poprzez wcześniejsze odwołanie w zwykłym trybie i następnie – po upływie 3 miesięcy pobierania świadczenia – rozwiązanie bez wypowiedzenia w trybie art. 53 § 1 pkt 1 lit. b k.p.
Niezależnie od tego, czy pracownik faktycznie uzyska świadczenie rehabilitacyjne, czy nie, i jeżeli jest w stanie udokumentować niezdolność do pracy, to okres ochrony przed zwolnieniem trwa do końca wspomnianego okresu 3-miesięcznego pobierania świadczenia.
Ochrona stosunku pracy pracownika niezdolnego do pracy wskutek choroby obejmuje okres pierwszych 3 miesięcy pobierania świadczenia rehabilitacyjnego, choćby pracownik nie mógł wobec pracodawcy wykazać korzystania z tego świadczenia bezpośrednio po okresie pobierania zasiłku chorobowego – jak wskazał SN w wyroku z dnia 6 kwietnia 2007 r., II PK 263/06, LEX nr 469990.
