Pytanie:
Do starosty wpłynęła informacja, zgodnie z którą na działce będącej własnością gminy zostały usunięte gałęzie drzew w ilości przekraczającej 30% i 50% wartości, w jakiej drzewo rozwinęło się w całym okresie rozwoju. Zgodnie z przekazaną informacją drzewa rosną w strefie ścisłej ochrony konserwatorskiej, a prace były wykonane bez uzyskania zgody i w trybie art. 88 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody - dalej u.o.p.
Jaki metodami należy posłużyć się przy zgromadzeniu materiału dowodowego?
W jaki sposób należy ocenić czy drzewo zostało zniszczone w 28%, czy też 32% lub 48% bądź 55%? Jakie należy przyjąć metody, by obliczyć procentową wartość zniszczenia/uszkodzenia drzewa?
Odpowiedź:
Aby obliczyć czy korona drzewa została zniszczona powyżej lub poniżej 30% należy zasięgnąć wiedzy specjalnej, tzn. powołać rzeczoznawcę – arborystę, w trybie art. 84 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego. Wiedza organu (pracownika) może być w tej kwestii niewystarczająca.
Zgodnie z wyrokiem WSA w Gdańsku z dnia 21 maja 2008 r., II SA/Gd 130/08 "W przypadku konieczności uzyskania wiadomości specjalnych opinia sporządzona przez biegłego winna zawierać wyjaśnienie okoliczności podlegających ustaleniu i uzasadnienie przyjętego sposobu rozumowania, podlega ona bowiem ocenie organu odnośnie prawidłowości jej sporządzenia. Niedopuszczalne jest oparcie się na ustaleniach poczynionych przez pracowników organu administracji wydającego decyzję z powołaniem się na ich fachowe kompetencje w określonej dziedzinie, bez możliwości weryfikacji prawidłowości wyciągniętych przez nich wniosków".
Dalej WSA w Gdańsku stwierdza "Strona, która sama nie posiada wiedzy specjalistycznej, ma prawo do żądania weryfikacji ustaleń organu wymagających wiadomości specjalnych przez niezależnego biegłego, a waloru takiej opinii nie będzie miała sporządzona na jej indywidualne zlecenie opinia prywatna".
Uzasadnienie:
Większość metod określania uszkodzenia drzewostanu oparta jest na kryteriach charakteryzujących stan korony drzewa. Należy do nich zwłaszcza ubytek aparatu asymilacyjnego (defoliacja), stan wierzchołka drzewa (ugałęzienie, długość pędów) oraz żywotność drzewa (stan ugałęzienia środkowej części korony).
Procent uszkodzenia korony można obliczyć: metodą Kocha (1997), metodą VSSG (1987), metodą Bernatzky (1987) oraz metodą Damage Evaluation (ISA, 2007). Metody te pozwalają ustalić procent uszkodzonych gałęzi w stosunku do całości korony drzewa. Część metod oceny uwzględnia szczegółowo stopniowy spadek wartości drzewa na podstawie wielkości uszkodzeń mechanicznych. W każdej z tych metod wskazany jest próg graniczny, którego przekroczenie powoduje zalecenia usunięcia drzewa (szkoda całkowita).
W metodach tych wskazany jest procentowy rozmiar uszkodzeń/utraty korony, których wystąpienie powoduje obumarcie drzewa na skutek uszkodzeń w krótkim okresie.
Przepisy posługują się pojęciem,,korony, która rozwinęła się w całym okresie rozwoju drzewa". Oznacza to, że ocena ubytku korony obejmuje nie tylko jeden zabieg w koronie, ale wszystkie dotychczasowe zabiegi, jak również stopień odtworzenia się korony.
