Powierzenie stanowiska dyrektora szkoły na rok tylko w uzasadnionych przypadkach

Kandydat wygrał konkurs na dyrektora szkoły. Wójt powierzył mu jednak stanowisko dyrektora szkoły tylko na 1 rok. W ocenie kandydata nie ma żadnych powodów aby powierzenie nastąpiło na czas krótszy niż 5 lat.

Co może kandydat/dyrektor w takiej sytuacji zrobić, aby wyegzekwować powierzenie na 5-letnią kadencję?

Organem prowadzącym jest gmina, konkurs odbył się w dniu 24 czerwca 2013 r., powierzenie nastąpiło 23 sierpnia 2013 r. na okres od 1 września 2013 r. do 31 sierpnia 2014 r.

Odpowiedź

Odwołując się do orzecznictwa sądowo-administracyjnego uważam, że wprawdzie akt powierzenia stanowiska dyrektora szkoły ma charakter uznaniowy, ale nie oznacza on dowolności lub arbitralności. Oznacza to, że jest zdeterminowany wykazaniem w tej konkretnej sprawie istnienia "uzasadnionego przypadku".

Zatem, jeżeli przepisy ustawy nie definiują pojęcia uzasadnionego przypadku, to o jego istnieniu musi świadczyć argumentacja użyta w uchwale i jej odpowiednie udokumentowanie. Zatem wymaga się przedstawienia w akcie powierzenia stanowiska dyrektora rzetelnej argumentacji wskazującej na rzeczywiste i obiektywne przyczyny odstąpienia od zasady powierza stanowiska na okres 5 lat szkolnych.

Uzasadnienie

W art. 36a ust. 1 i 13 ustawy o systemie oświaty – dalej u.s.o. , zostało określone, że stanowisko dyrektora szkoły powierza organ prowadzący szkołę. Stanowisko powierza się na 5 lat szkolnych, jednak w uzasadnionych przypadkach można powierzyć to stanowisko na krótszy okres, jednak nie krótszy niż 1 rok szkolny. Jednak przykładowo Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 12 kwietnia 2012 r. (wyrok WSA z dnia 12 kwietnia 2012 r. II SA/Rz 62/12, LEX nr 1145872) orzekł, że powierzenie stanowiska dyrektora szkoły w trybie art. 36 ust. 1  u.s.o.  w związku z art. 36a ust. 13  u.s.o.  jest sprawą z zakresu administracji publicznej, co daje podstawę do uznania właściwości sądu administracyjnego do kontroli tego typu uchwał. Ponadto sąd w uzasadnieniu do wyroku stwierdził, że "art. 36a ust. 13  u.s.o.  daje podstawę do powierzenia stanowiska dyrektora szkoły na okres krótszy niż 5 lat szkolnych.

Dyspozycja wskazanego przepisu pozostawia organowi prowadzącemu szkołę duży zakres swobody w wyznaczaniu okresu powierzenia stanowiska, jeżeli ma być ono powierzone na czas krótszy niż 5 lat. Jednak organ nie może w tym zakresie działać dowolnie. Ograniczeniem jego swobody jest normatywne ujęcie przesłanek usprawiedliwiających krótsze powierzenie stanowiska niż 5 lat. Ustawa wskazuje, że powierzenie na okres krótszy niż 5 lat może mieć miejsce tylko w uzasadnionych przypadkach. Oznacza to, że ustawa w sposób wyjątkowy nakazuje traktować powierzenie stanowiska na okres krótszy niż 5 lat. Wyjątkowy charakter takiego rozstrzygnięcia wymaga od organu czytelnego i wyczerpującego uzasadnienia swojego stanowiska. Stanowisko takie powinno odwoływać się do rzeczowych argumentów.


Ma wskazywać jakie okoliczności legły u podstaw nie stosowania reguły powierzenia stanowiska na 5 lat szkolnych." Proszę jednak pamiętać, że aby skutecznie złożyć skargę do sądu, w pierwszej kolejności należy w terminie 14 dni wezwać organ prowadzący do usunięcia naruszenia prawa. Zgodnie z art. 53 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.) skargę wnosi się w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia wezwania o usunięcie naruszenia prawa. Ponadto niezależnie od podjęcia tych działań można także wystąpić do wojewody o podjęcie działań nadzorczych nad przedmiotową uchwałą. Proszę także zauważyć, że Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 29 sierpnia 2001 r. (wyrok SN z dnia 29 sierpnia 2001 r. III RN 123/01, OSN 2002, nr 12, poz. 282) przyjął pogląd, że dyrektor, któremu powierzono stanowisko na okres krótszy niż 5 lat szkolnych może dochodzić swoich spraw przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych, gdyż czynności urzędowe podejmowane przez organ lub powołaną w tym celu komisję konkursową, a zmierzające do powierzenia stanowiska dyrektora szkoły publicznej mają w przeważającej mierze charakter czynności z zakresu prawa pracy, poprzedzających nawiązanie stosunku pracy, a spory na tle legalności postępowania konkursowego należą do kategorii spraw o roszczenie ze stosunku pracy.


Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.)