Sejmowa Komisja ds. Polityki Społecznej i Rodziny zaproponowała wcześniej uchylenie przepisu covidowego dotyczącego ważności orzeczeń podczas prac nad ustawą o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw. Oznaczałoby to, że od 1 czerwca 2023 r. wielu osobom skończyłaby się ważność orzeczenia i lawinowo wzrosłaby liczba osób, które musiałyby orzekać się na nowo. Przeczytaj: Covidowy przepis do uchylenia - tysiące niepełnosprawnych do ponownego orzekania>>
Do komisji senackich występował w tej sprawie zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Stanisław Trociuk. - Konsekwencją tej regulacji będzie konieczność złożenia przez osoby, których ważność orzeczeń o niepełnosprawności albo o stopniu niepełnosprawności została przedłużona, wniosków o wydanie nowego orzeczenia w celu zachowania prawa do ulg i uprawnień. Osoby, które ich nie złożą, stracą 1 czerwca 2023 r. prawo do świadczeń opiekuńczych, kart parkingowych oraz świadczeń na podstawie przepisów o pomocy społecznej – pisał do Senatu o proponowanym przez Sejm rozwiązaniu.
Ważność orzeczeń o niepełnosprawności w stanie zagrożenia epidemicznego
W związku z obowiązującym w Polsce od 16 maja 2022 r. stanem zagrożenia epidemicznego, wciąż ważne są orzeczenia o niepełnosprawności lub jej stopniu, których termin upłynął po 31 marca 2020 roku, czyli wejściu w życie nowelizacji o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.
Reguluje to art. 15h tzw. ustawy covidowej. Przepis mówi o tym, że:
- Jeżeli orzeczenie o niepełnosprawności lub jej stopniu, wydane na czas określony, przestało być ważne do 90 dni przed wejściem w życie ustawy , tj. 8 marca 2020 r., to jego ważność zostaje przedłużona do 60 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. nie dłużej jednak niż do dnia wydania nowego orzeczenia. Warunkiem było tylko złożenie w tym czasie wniosku o wydanie nowego orzeczenia. Trzeba pamiętać, że termin 90 dni liczył się wstecz od 8 marca 2020 r.
- Jeżeli orzeczenie o niepełnosprawności lub jej stopniu, wydane na czas określony, przestało być ważne po wejściu w życie ustawy, czyli po 8 marca 2020 r., to jest ono ważne do 60 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Jednak nie dłużej niż do dnia wydania nowego orzeczenia. W tym przypadku termin upływu ważności orzeczeń trzeba liczyć od 8 marca.
Zatem zgodnie z tym przepisem, orzeczenia stracą ważność po odwołaniu stanu epidemii lub zagrożenia epidemicznego, choć nie od razu, tylko dopiero po 60 dniach. Taki jest stan prawny na dziś. I po głosowaniu Sejmu 9 marca 2023 r. na razie nic się nie zmienia.
Sprawdź też: Orzecznictwo o niepełnosprawności - poradnik na przykładach >>>
Sprawdź w LEX: Orzekanie o niepełnosprawności oraz jej stopniu - postępowanie krok po kroku >>>
Sejm przeciwny, aby uchylić przepis ustawy covidowej
Aby uchylić ten przepis, nie zgodził się Senat. Senatorowie nie zgodzili się na taką praktykę legislacyjną, gdzie dodana zmiana nie ma związku z przedmiotem ustawy o przeciwdziałaniu przemocy. Wcześniej w Sejmie także zwracało na tu uwagę biuro legislacyjne. Ostatecznie na posiedzeniu sejmowej Komisji Rodziny i Polityki Społecznej 6 marca br. wiceminister rodziny Anna Szmidt poparła wycofanie tej poprawki z ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, przyznając, że wymaga ona jeszcze przemyślenia. – Przychylamy się do stanowiska Senatu, zabrakło w tym przepisie też przepisów przejściowych. Wprowadzenie tego przepisu spowoduje lawinę wniosków do lekarza orzecznika – powiedziała wiceminister. Podkreśliła, że trzeba ten przepis dopracować i wprowadzić przepisy przejściowe.
Sejm 9 marca odrzucił zatem wprowadzenie tego przepisu. Obecnie orzeczenia o niepełnosprawności są dalej przedłużane na podstawie art. 15h tzw. ustawy covidowej.