Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.

Jaki organ zobowiązany jest do wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych pomników przyrody, jeżeli jest to aleja znajdująca się w pasie drogowym drogi wojewódzkiej? Rada nie ma kompetencji do podjęcia uchwały w ww. sprawie, ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 627) – dalej u.o.p. nie przewiduje takich zabiegów. Nie znam podstawy prawnej do tego, aby rada gminy podejmowała uchwałę w sprawie pielęgnacji pomników przyrody. Ponadto, wszystkie uchwały wykonuje wójt, to jak faktycznie rada gminy ma wykonać przegląd i konserwację? Według mojej wiedzy rada gminy zabezpiecza jedynie środki, a nie wyraża zgodę na pielęgnację pomników. Działania dotyczące pielęgnacji pomników przyrody podejmuje wójt.


Odpowiedź:

Uchwały rady gminy w sprawie przeprowadzenia zabiegów pielęgnacyjnych lub konserwacyjnych pomników przyrody (wskazanych enumeratywnie w tytule uchwały) podejmowane są na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 i 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 594) oraz art. 45 ust. 2 pkt 1 u.o.p. W uchwale tej uzgadnia się zakres zabiegów pielęgnacyjnych np. usunięcia zamierającego konaru oraz posuszu i chorych gałęzi bezpośrednio stwarzających zagrożenie bezpieczeństwa, oczyszczenia i zabezpieczenia środkiem dezynfekującym miejsc powstałych po usunięciu wadliwych gałęzi i konaru, oczyszczenie terenu w bezpośrednim sąsiedztwie drzew, odciążenia i wykonania podpory drzewa w celu poprawy jego statyki. W uchwale określa się również termin wykonania zabiegów pielęgnacyjnych oraz warunki ich wykonania, w tym wymagania kwalifikacyjne osób, które będą zabiegi te wykonywały oraz zobowiązuje się wójta do przeprowadzenia kontroli przeprowadzonych prac.

Uzasadnienie:

Rada gminy dokonuje uzgodnienia prac wykonywanych na potrzeby ochrony przyrody i realizacji celu publicznego, bez względu na to na mocy jakiego aktu prawa miejscowego pomnik przyrody został ustanowiony (pismo RDOŚ-Gd-PNII.73.3.2012.EK.2 z dnia 24 lutego 2012 r.), tzn. czy pomnik przyrody został ustanowiony rozporządzeniem wojewody czy rady gminy. Przed podjęciem uchwały uzgadniającej zakres i warunki przeprowadzenia zabiegów pielęgnacyjnych muszą zostać przeprowadzone oględziny drzewa pomnikowego. Wniosek o uzgodnienie prac pielęgnacyjnych może złożyć również właściciel drzewa, gdyż ustanowienie ochrony pomnikowej nie pozbawia go władztwa nad drzewem.

Objęcie drzew ochroną prawną w formie ustanowienia pomników przyrody oznacza, że nadzór nad ich utrzymaniem i pielęgnacją odbywa się na koszt gminy. Koszty związane z oznakowaniem drzew tabliczkami informacyjnymi, wskazującymi na status prawny drzew, koszty wynikające z przeprowadzanych prac pielęgnacyjnych i konserwatorskich drzew oraz koszty ekspertyz dendrologicznych powinny być finansowane z budżetu gminy ze środków pochodzących z opłat za usuwanie drzew i krzewów oraz opłat i kar za korzystanie ze środowiska, które są w całości przeznaczone na realizację zadań z zakresu ochrony środowiska. Jednakże na wykonanie zabiegów pielęgnacyjnych, także w zakresie chirurgii drzew, jest potrzebna uchwała rada gminy uzgadniająca te zabiegi.

Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.