Rada powiatu powołała komisję rewizyjną. Wojewoda zaskarżył działanie rady, wskazując, iż w składzie komisji rewizyjnej nie ma przedstawicieli wszystkich klubów radnych.
 

W odpowiedzi rada wyjaśniła, iż nie było możliwe podjęcie uchwały w sprawie uzupełnienia składu osobowego komisji rewizyjnej zgodnie z art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142 poz. 1592 ze zm.). Pomimo podjętych prób – zarówno poprzedzających wydanie uchwały, jak również prób podjęcia uchwały o uzupełnieniu składu komisji – nie udało się radzie osiągnąć porozumienia, z uwagi na odmowę zgłoszeń kandydatur. Organ ponadto nie zgodził się z oceną, że rada zobligowana jest do podjęcia uchwały w przedmiocie powołania komisji rewizyjnej.


NSA zwrócił uwagę, iż ustawową zasadę kształtowania składu komisji rewizyjnej tak, by w jej składzie byli przedstawiciele wszystkich klubów, wprowadzono celem zapewnienia tym klubom udziału w funkcjach kontrolnych wobec zarządu i powiatowych jednostek organizacyjnych.

Wiedza dotycząca m.in. wykonania budżetu jest niezbędna w procesie podejmowania racjonalnych decyzji i rzetelnego sprawowania funkcji radnego. Oczywiste jest zatem, że radnym wszystkich klubów i klubom powinno zależeć na zapewnionym ustawowo udziale przedstawiciela klubu w pracach komisji rewizyjnej. Prawo klubu radnych do posiadania przedstawiciela w komisji rewizyjnej ma charakter publicznego prawa podmiotowego. Jego podstawę stanowi prawo publiczne a pominięcie przedstawicieli określonego klubu lub klubów przez radę powiatu przy powoływaniu komisji rewizyjnej może być przedmiotem kontroli sądu administracyjnego. Publicznego prawa podmiotowego nie można się zrzec, ale można z niego nie korzystać. Niekorzystanie z tego prawa nie może jednak prowadzić do skutków sprzecznych z prawem – podkreślił NSA. Prawo klubu do posiadania przedstawiciela w komisji rewizyjnej wprowadzono po to, by radni wszystkich opcji politycznych mogli, na podobnych zasadach, wykonywać mandat, dysponując taką samą wiedzą.


W sytuacji, gdy klub rezygnuje ze zgłoszenia kandydata na członka komisji rewizyjnej i nie widzi możliwości zmiany stanowiska, jego działanie prowadzi do realnej niemożności ukształtowania zgodnego z prawem składu tej komisji. W konsekwencji takie działanie klubu prowadzić może do destabilizowania pracy organów powiatu. Gdyby taki stan się przedłużał to, z uwagi na doniosłe funkcje komisji rewizyjnej, mogłoby dojść do ustanowienia zarządu komisarycznego i zawieszenia organów powiatu. Takie, świadome, działanie klubu radnych, uniemożliwiające powołanie komisji rewizyjnej w ustawowo określonym składzie, musi być uznane za działanie naruszające prawo oraz, poprzez nieuzasadnioną rezygnację z przyznanego ustawą publicznego prawa podmiotowego, za nadużycie tego prawa i wykorzystywanie go do celów niezgodnych z intencjami ustawodawcy. W takich okolicznościach uchwała rady powiatu powołująca komisję rewizyjną w okrojonym składzie nie narusza prawa – uznał NSA.


Na podstawie:
Wyrok NSA z 27 czerwca 2013 r., sygn. akt II OSK 325/13