Nowe regulacje dotyczące rekompensowania pracy w godzinach nadliczbowych członkom korpusu służby cywilnej to konsekwencja ustawy z 16 czerwca 2023 r. zmieniającej ustawę o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, w tym art. 97 ustawy o służbie cywilnej.

Według nowych przepisów od 1 stycznia 2024 roku można przyznać wynagrodzenie:

  • pracownikowi służby cywilnej za pracę wykonywaną na polecenie przełożonego w godzinach nadliczbowych,
  • urzędnikowi służby cywilnej za pracę w godzinach nadliczbowych wykonywaną w porze nocnej.

Do tej pory, zarówno pracownikowi, jak i urzędnikowi służby cywilnej rekompensata przysługiwała wyłącznie w formie czasu wolnego w tym samym wymiarze.

Z noweli wynika, że dodatkowo, urzędnikowi służby cywilnej, do którego jest stosowany system czasu pracy inny niż weekendowy, za pracę w niedzielę przysługuje dzień wolny od pracy w najbliższym tygodniu, a za pracę w święto - inny dzień wolny albo wynagrodzenie za czas przepracowany w tych dniach.

Natomiast osoba zajmująca wyższe stanowisko w służbie cywilnej, z wyłączeniem dyrektora generalnego urzędu i kierownika urzędu, za pracę w godzinach nadliczbowych wykonywaną na polecenie przełożonego (m.in. w porze nocnej czy w niedzielę i święto) zyska możliwość rekompensaty w formie czasu wolnego w tym samym wymiarze albo wypłaty wynagrodzenia za ten czas.

Czytaj też w LEX: Zasady naboru na wyższe stanowiska w służbie cywilnej >

Z przepisów wynika, że wniosek o rekompensatę wynagrodzenia będzie składany w formie pisemnej w postaci papierowej albo elektronicznej do dyrektora generalnego urzędu, za pośrednictwem bezpośredniego przełożonego, w terminie 14 dni po dniu zakończenia okresu rozliczeniowego. Rozpatrywany zaś będzie w terminie 14 dni od dnia jego złożenia.

 

 

Nowy mnożnik przy ustalaniu wynagrodzenia

Od 1 stycznia 2024 r. obowiązuje też nowy, minimalny mnożnik kwoty bazowej służący do ustalenia wynagrodzenia zasadniczego – 1,8, do tej pory był 1,3. Zmiana ma dostosować minimalne wynagrodzenie zasadniczego w służbie cywilnej do poziomu minimalnego wynagrodzenia za pracę w Polsce.

Początkowo powyższą zmianę uwzględniono przyjęty wówczas przez Radę Ministrów w projekcie ustawy budżetowej na 2024 r. (z września 2023 r.) wzrost kwoty bazowej dla służby cywilnej o 6,6 procent. Oznaczało to że:

  • minimalne wynagrodzenie zasadnicze w służbie cywilnej na poziomie 4 203,04 zł brutto, wobec
  • płacy minimalnej 4 242 zł brutto, czyli o 38,96 zł.

W projekcie ustawy budżetowej na 2024 r. przyjętym przez Radę Ministrów w grudniu 2023 r. ostatecznie przyjęto wzrost kwoty bazowej dla służby cywilnej o 20 proc. co oznacza ustalenie jej wysokości na poziomie 2 628,54 zł. Dla nowego minimalnego mnożnika w służbie cywilnej wprowadzonego rozporządzeniem (czyli 1,8) oznacza to wynagrodzenie zasadnicze na poziomie 4 731,37 zł brutto.

To dla kierowników jednostek organizacyjnych duże wyzwanie. Będą musieli określić wynagrodzenie zasadnicze w taki sposób, w ramach posiadanych środków na wynagrodzenia, aby spełnić wymagania dotyczące minimalnego wynagrodzenia w służbie cywilnej, które będzie wyższe od płacy minimalnej. Zgodnie z przepisami dotyczącymi kształtowania wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej, podwyższenie wynagrodzeń dla pracowników państwowej sfery budżetowej następuje w ciągu trzech miesięcy po ogłoszeniu ustawy budżetowej, z wyrównaniem od 1 stycznia danego roku.

Przeczytaj także: Służba cywilna coraz mniej popularna, powodem są pieniądze

Czytaj też w LEX: Ślubowanie w służbie cywilnej. Funkcje, charakter i znaczenie prawne >

 

Nowe stanowiska w służbie

Od 13 grudnia 2023 r. obowiązuje natomiast inna zmiana dotycząca stanowisk. Jedna ze zmian dotyczy wprowadzenia stanowiska związanego z kierowaniem projektami, a osób, które ponoszą odpowiedzialność za realizację projektów. Nowe przepisy wprowadziły stanowiska:

  • młodszy kierownik projektu,
  • kierownik projektu,
  • starszy kierownik projektu,
  • główny kierownik projektu.

O utworzeniu takiego stanowiska każdorazowo decyduje pracodawca, w zależności od potrzeb i specyfiki danego urzędu. Realizacja projektów będzie mogła również odbywać się na dotychczasowych zasadach, w ramach których zadania projektowe były realizowane przez osoby zajmujące inne stanowiska.

Wprowadzono także trzy nowe stanowiska analityczne:

  • młodszy analityk,
  • starszy analityk,
  • główny analityk,

które stanowią uzupełnienie istniejącego stanowiska „analityk”, przy jednoczesnym przeniesieniu stanowiska „analityk” z grupy stanowisk wspomagających do specjalistycznych. Celem takiej zmiany jest jasne określenie ścieżki awansu i rozwoju zawodowego dla tej grupy członków korpusu służby cywilnej.

Czytaj też w LEX: Przegląd wybranych norm etycznych polskiej administracji – zasady etyki korpusu służby cywilnej, kodeksy etyki pracowników samorządowych >

Przeniesienie istniejącego stanowiska „analityk” z grupy stanowisk wspomagających do grupy stanowisk specjalistycznych wiąże się z podniesieniem wymagań kwalifikacyjnych z wykształcenia średniego lub średniego branżowego na wykształcenie wyższe. Członkowie korpusu służby cywilnej, którzy nie spełnili  wymagań kwalifikacyjnych przewidzianych dla stanowiska zajmowanego przez nich w dniu wejścia w życie rozporządzenia czyli 13 grudnia 2023 r., nadal będą mogli być zatrudnieni na dotychczasowym stanowisku.

Czytaj też w LEX: Standardy zarządzania zasobami ludzkimi w służbie cywilnej >