Nowe deklaracje po zmianie metody naliczania i stawki opłaty za gospodarowanie odpadami

Czy mieszkańcy powinni złożyć nowe deklaracje w sprawie opłaty za zagospodarowanie odpadów komunalnych po zmianie uchwały o metodzie naliczania i stawce opłaty?

Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.


Rada gminy podjęła uchwałę o zmianie metody i stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz o zmianie wzoru deklaracji opłaty.

Czy istnieje obowiązek złożenia przez wszystkich mieszkańców nowej deklaracji?

Czy jeżeli dla danej nieruchomości nie zostanie złożona deklaracja według nowej stawki i na nowym wzorze, organ może wezwać do złożenia deklaracji, czy też wydać decyzję o wysokości opłaty - art. 6o ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1399) - dalej u.u.c.p.g.?

Czy jest to pierwsza deklaracja czy nowa deklaracja?

Odpowiedź:

Po podjęciu uchwały w sprawie zmiany metody i stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz o zmianie wzoru deklaracji opłaty każdy mieszkaniec musi złożyć nową deklarację. Nową deklarację składa ten sam właściciel, który złożył pierwszą deklarację.

Organ może wezwać właściciela nieruchomości do złożenia nowej deklaracji. Jeżeli mieszkaniec nie zareaguje na wezwanie, wtedy wójt (burmistrz, prezydent miasta) wyda decyzję o wysokości opłaty, biorąc pod uwagę uzasadnione szacunki, w tym średnią ilość odpadów komunalnych powstających na nieruchomościach o podobnym charakterze. Oczywiście w tym zakresie kluczowe będzie określenie przez doktrynę i orzecznictwo katalogu przesłanek, które będą mogły być utożsamiane "z uzasadnionymi wątpliwościami".

W sytuacji, gdy właściciel nie złoży deklaracji we właściwym terminie (określonym w uchwale z art. 6n ust. 1 u.u.c.p.g.) bądź dane w złożonej deklaracji wywołają uzasadnione wątpliwości, organ sprawujący władzę w gminie może wydać decyzję dotyczącą wysokości opłaty. Zatem postępowanie w sprawie wydania tej decyzji może zostać wszczęte – w razie niezłożenia deklaracji w ogóle – dopiero po upływie terminu do jej złożenia (wskazanego w obowiązującej już uchwale) albo po złożeniu deklaracji przez właściciela (przy czym niekoniecznie po upływie terminu do jej złożenia, jeżeli właściciel przedłoży deklarację wcześniej, przed jego upływem), gdy dane tam zawarte będą wątpliwe.

Momentem wszczęcia postępowania w sprawie ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami jest dzień doręczenia stronie postanowienia o wszczęciu postępowania w tej sprawie.

Uzasadnienie:

Nowa deklaracja, w przeciwieństwie do korekty deklaracji, jest rejestrowana pod nowym numerem.

Termin złożenia deklaracji powinien zostać wskazany w uchwale rady gminy.
Jeżeli mieszkaniec nie dopełni obowiązku złożenia deklaracji przez osobą zobowiązaną i nie zareaguje na wezwanie do złożenia nowej deklaracji, zaktualizuje się obowiązek organu, który staje się zobowiązany do poboru opłaty poprzez ustalenie jej wysokości w drodze decyzji administracyjnej, zgodnie z art. 6o u.u.c.p.g.

Zgodnie z art. 6q u.u.c.p.g., w sprawach dotyczących opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi stosuje się przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) – dalej o.p., z tym że uprawnienia organów podatkowych przysługują wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta. W praktyce organów nadzoru wskazuje się, iż przepisy o.p. w art. 21 § 1 przewidują dwie możliwości powstawania zobowiązań podatkowych, tj. z dniem zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania albo z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania. W przypadku opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi ustawodawca zastosował pierwszy model powstawania zobowiązania, a tym samym zobowiązanie powstaje z mocy samego prawa. Model ten opiera się na systemie składania deklaracji, w której zobowiązany samodzielnie dokonuje obliczenia wysokości opłaty, co skutkuje tym, iż złożenie poprawnej deklaracji nie wymaga wydawania decyzji administracyjnych o wysokości tej opłaty. "Wyłącznie w przypadku niezłożenia deklaracji bądź uzasadnionych wątpliwości co do danych w niej zawartych organ winien wydać decyzję, która co ważne ma charakter deklaratoryjny" (zob. uchwała Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Lublinie z dnia 18 października 2012 r., nr 94/2012).

Odesłanie do o.p. skutkuje zastosowaniem do prowadzonego postępowania przepisów tej ustawy, w tym m.in. art. 165 o.p. Zgodnie z jego treścią wszczęcie postępowania z urzędu następuje w formie postanowienia. Datą wszczęcia postępowania z urzędu jest dzień doręczenia stronie postanowienia o wszczęciu.

Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.