Gala finałowa konkursu Markowy Samorząd to nie tylko uroczystość nagrodzenia najlepszych władz lokalnych, to także okazja do merytorycznych dyskusji na temat przyszłości jednostek samorządu terytorialnego.

Spotkanie rozpoczął prezes Wolters Kluwer Włodzimierz Albin, który podkreślił, że jednostki samorządu terytorialnego działają w różnych warunkach - ze względu na położenie, zasoby naturalne i kulturowe, odległość od metropolii, dostęp do infrastruktury komunikacyjnej - i w tym kontekście ważną role może odegrać dobra, merytoryczna marka miejsca.


- Wykonując swoje zadania, samorządy działają podobnie jak korporacje; szukają partnerów, prowadzą politykę informacyjną, dobierają kadry, szukają źródeł finansowania i dochodu - zauważył Włodzimierz Albin. - Do tego działają w warunkach wysokiej konkurencji, walcząc o fundusze, inwestycje czy ludzi, którzy będą tam mieszkać i płacić podatki - dodał.

Zaznaczył, że samorządy potrafią pozyskiwać fundusze unijne do realizacji swoich zamierzeń, ale teraz, w nowej perspektywie unijnej, zmienią się zasady dystrybucji środków unijnych, wzrośnie rola instrumentów zwrotnych i rozwiązań na zasadzie partnerstwa publiczno-prywatnego.

- Jako wydawnictwo chcielibyśmy samorządom pomagać w zdobywaniu funduszy, korzystaniu z rozwiązań prawnych i poszerzaniu wiedzy specjalistycznej - zapewnił.

- Wierzymy, że dobra marka terytorialna jest znakomitym narzędziem w konkurencyjnych warunkach, w jakich działają samorządy - podkreślił w posumowaniu Włodzimierz Albin.

Wspólnota marzeń

Po wystąpieniu prezesa wydawnictwa głos zabrał Olgierd Dziekoński, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP.


- Jeśli porównujemy samorządy do korporacji, to musimy pamiętać o tym, że korporacje - jej menedżerowie i prezesi mogą mieć marzenia. Ale w przypadku samorządu musimy myśleć o marzeniach całej wspólnoty samorządowej, czyli nas wszystkich - powiedział.

Jak tłumaczył, różnica między samorządem a korporacją polega na tym, że władze samorządowe - wszyscy desygnowani do przewodzenia tej wspólnocie - muszą umieć wzniecać marzenia jej członków. Aby były marzeniami wspólnymi, bo nie ma nic gorszego niż anarchia marzeń.

- W jaki sposób możemy budować wspólnotę marzeń? - kontynuował Olgierd Dziekoński. - Ważnym instrumentem tego budowania jest planowanie. Z jednej strony przez tworzenie strategii, kiedy mówimy „co". Następnie poprzez budowanie planu, kiedy zastanawiamy się „jak" i wreszcie programu, kiedy ustalamy „za co". Oto mechanizm, dzięki któremu możemy marzenia „uwspólniać" - mówił.

Mechanizm planowania powinien „uwspólniać" marzenia społeczności dotyczące jej terenu, jej miejsca, rozwoju, szans, jej domu...

Olgierd Dziekoński zauważył, że wykorzystanie dialogu społecznego w procesie planowania wydaje się ciągle szansą niewykorzystaną - szansą tworzenia wspólnoty marzeń.

- Ta metoda jest też używana do budowania najbardziej wyrafinowanych metod zarządzania w korporacjach - dodał. - Nazywa się to duchem korporacji. I przypomina często to, co nazywa się np. duchem gminy. Ale później jest faza materializacji marzeń. A ta nie może mieć miejsca bez wspólnej wizji co do metody ich realizacji - zaznaczył.@page_break@


W drugiej części wystąpienia Agnieszka Kurzyńska zwróciła uwagę, że często budowanie marki utożsamia się wyłącznie ze sprawnymi działaniami promocyjnymi. Jednakże proces budowania marki zaczyna się daleko wcześniej, jeszcze na etapie planowania i budowania strategii rozwoju - kiedy ocenia się możliwości i atuty jednostki terytorialnej.


Krótko mówiąc, kiedy ocenia się zasoby i podejmuje próbę przygotowania oferty miejsca, kiedy planuje się rozwój regionu. W ten sposób nawiązała do pierwszego panelu dyskusyjnego z dwóch zaplanowanych w programie spotkania.

Panel dyskusyjny

Tytuł dyskusji zaplanowanej w programie gali to: Inteligentny rozwój w partnerstwie.

I panel dyskusyjny: Nowa perspektywa UE - (nie)wiadoma szansa

Tematy: System planowania rozwoju 2004 - 2014 - 2020. Region - instytucjonalizacja współpracy rządu i samorządu terytorialnego.

W dyskusji udział wzięli: Andrzej Porawski, Przewodniczący Związku Miast Polskich; Igor Zachariasz, Zastępca Dyrektora Biura Unii Metropolii Polskich; Stanisław Mazur Prof. Nadzw. dr hab., Małopolska Szkoła Administracji Publicznej, dr Mariusz Sagan, Dyrektor Wydziału Strategii i Obsługi Inwestorów Urzędu Miasta Lublin.

Moderatorem dyskusji był Wojciech Szeląg, dziennikarz telewizji Polsat News.

Wniosków z panelu można wyciągnąć kilka. Analizy i oceny systemu planowania powinno się dokonywać przez pryzmat osiągniętych rezultatów. Po drugie nadmiernie ulegamy pokusie mierzenia ilościowego wydatkowania środków, bez oceny jakościowej ich konsumpcji. Problemem pozostają nadal biurokracja i skomplikowane rozwiązania prawne.


Profesor Mazur użył sformułowania „brak suwerennej myśli rozwojowej", do którego nawiązał Andrzej Porawski, twierdząc, że myśl rozwojowa jest, ale nie ma dostatecznych narzędzi jej realizacji lub pozostają one w sferze idei bardziej niż praktyki, np. partnerstwo publiczno-prywatne. Generalnie nie wypracowano partnerstwa na rzecz rozwoju, a to można sprowadzić do ogólniejszego wniosku, że słabą stroną działań na rzecz rozwoju jest generalnie słaba współpraca zainteresowanych podmiotów.

II panel dyskusyjny: Finansowanie inwestycji samorządowych.

Poświęcony był efektywnemu wykorzystaniu dostępnych instrumentów finansowania inwestycji.

W dyskusji udział wzięli: Agnieszka Alińska, prof. Nadzw. Dr hab. Szkoła Główna Handlowa; Lucyna Hanus, Zastępca Przewodniczącego Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych; Paweł Lisowski, Dyrektor ds. Współpracy z Samorządem Terytorialnym BGK; dr Arkadiusz Kamiński, Dyrektor Biura Polityki Długu i Zarządzania Płatnością Urzędu Miasta Warszawa; Małgorzata Zielińska, Dyrektor Biura Sektora Publicznego DNB Bank Polski SA.

Mówiono o nowej perspektywie unijnej i zmianie sposobu finansowania projektów i w ogóle samorządów - w najbliższych latach mniej będzie finansowania dotacyjnego, więcej finansowania zwrotnego. Mówiono też o zadłużeniu samorządów i ryzykach z tego wynikających. Czy JST są w stanie zrealizować strategię, w której przewidziane będzie zaciągnięcie długu, realizacja celów rozwojowych i spłata zadłużenia w długoterminowej perspektywie. Na szczęście skala przekroczenia tzw. indywidualnego wskaźnika zadłużenia jednostek samorządowych w skali kraju nie jest duża. O prowadzenia polityki długu mówiono na przykładzie Warszawy. Ponadto dyskutowano o podejściu banków do planów inwestycyjnych samorządów, o ich ocenie z punktu widzenia efektywności finansowej, potencjału i wartości merytorycznej. Sporo miejsca w dyskusji zajął ponownie problem celowości podejmowania niektórych projektów, czyli mówiąc zwyczajnie inwestowania z głową. Podniesiono temat przysłowiowych ścieżek rowerowych donikąd i niepotrzebnych lotnisk.

Prace jury

Po dyskusji dr Anna Augustyn, przewodnicząca kapituły konkursu Markowy Samorząd, przedstawiła założenia konkursu i jego kryteria. Przypomniała, że ankieta konkursowa podzielona była na część finansową i marketingową, a wyłonienie laureatów odbywało się w trzech etapach: ocena ilościowa, ocena jakościowa i ocena (jawna) jury. Przedstawiła również skład kapituły, w której poza przewodniczącą zasiedli: prof. nadzw. dr hab. Agnieszka Alińska, dr Magdalena Florek, dr Jarosław Górski, Adam Mikołajczyk, prof. nadzw. dr hab. Eugeniusz Sobczak, prof. nadzw. dr hab. Marzanna Poniatowicz.

Laureaci konkursu otrzymali m.in. dostępy do dowolnie wybranych produktów z rodziny LEX Navigator, pakiety szkoleń dostosowywane do potrzeb laureatów, elektroniczną biblioteką publikacji dotyczących problematyki samorządowej z czytnikiem.

Laureaci

Kategoria Gminy wiejskie: I nagroda - Gmina Długołęka; II nagroda - Gmina Stare Babice; III nagroda - Gmina Słupsk; Wyróżnienie specjalne za wdrożenie systemów wspierających zarządzanie jednostką - Gmina Tarnowo Podgórne.

Kategoria Gminy miejsko-wiejskie: I nagroda - Gmina Polkowice; II nagroda -Gmina Połaniec; III nagroda - Gmina Trzebiatów; Wyróżnienie specjalne za wdrożenie systemów wspierających zarządzanie jednostką - Gmina Kórnik.

Kategoria Gminy miejskie (łącznie z miastami na prawach powiatu): I nagroda - Miasto Poznań; II nagroda - Miasto Szczecin; III nagroda - Miasto Legionowo; Wyróżnienie specjalne za wdrożenie systemów wspierających zarządzanie jednostką - Miasto Poznań.

Kategoria Powiaty: I nagroda - Powiat Radzyński; II nagroda - Powiat Krapkowicki; III nagroda - Powiat Gnieźnieński.

Kategoria Województwo samorządowe: Głównych nagród nie przyznano, natomiast wyróżniono województwo warmińsko-mazurskie.