Pytanie pochodzi z programu Prawo Oświatowe.

Wśród dokumentów wymaganych od kandydata na dyrektora szkoły § 1 ust. 2 pkt 4 lit. j rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej – dalej r.r.k.d.s. wymienione jest oświadczenie o dopełnieniu obowiązku, o którym mowa w art. 7 ust. 1 i 3a ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów – dalej u.i.d.b.p. Niektóre JST wymagają, by to oświadczenie miało formę "Informacji o złożeniu oświadczenia lustracyjnego" zgodnej z załącznikiem 2a do u.i.d.b.p.


Czy jest to uprawnione? Przecież w treści rozporządzenia i ogłoszeniu o konkursie jest mowa o "OŚWIADCZENIU o dopełnieniu obowiązku", a nie o złożeniu "INFORMACJI o złożeniu oświadczenia lustracyjnego". Jeśli jest to zgodne z prawem, to jak powinien wyglądać wzór "oświadczenia o dopełnieniu obowiązku wynikającego z ustawy lustracyjnej"?

Odpowiedź

W związku z § 1 ust. 2 pkt 4 lit. j r.r.k.d.s. wymagane jest od kandydatów na dyrektorów szkół publicznych przystępujących do konkursów złożenie oświadczenia o dopełnieniu obowiązku wynikającego z art. 7 ust. 1 i 3a u.i.d.b.p.


Z wykładni językowej normy § 1 ust. 2 pkt 4 lit. j r.r.k.d.s. wynika, że osoba kandydująca na funkcję dyrektora szkoły ma obowiązek złożyć "oświadczenie o dopełnieniu obowiązku, wynikającego z art. 7 ust. 1 i ust. 3a u.i.d.b.p." Zatem jest to oświadczenie o dopełnieniu obowiązku złożenia oświadczenia, dotyczącego pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z tymi organami w okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r.

Z wykładni językowej nie wynika więc, że w dokumentacji konkursowej należy dołączać oświadczenie lustracyjne, tylko oświadczenie, że oświadczenie lustracyjne zostało złożone do odpowiedniego organu.


Sięgając do treści u.i.d.b.p. dochodzi się do podobnej konkluzji. Zgodnie z art. 4 pkt 45 u.i.d.b.p., osobami pełniącymi funkcje publiczne w rozumieniu ustawy jest dyrektor szkoły publicznej lub niepublicznej. Na podstawie art. 7 ust. 1 u.i.d.b.p. obowiązek złożenia oświadczenia lustracyjnego mają osoby, o których mowa w art. 4 u.i.d.b.p., urodzone przed dniem 1 sierpnia 1972 r.

Złożenie oświadczenia lustracyjnego powoduje wygaśnięcie obowiązku jego powtórnego złożenia w przypadku późniejszego kandydowania lub wykonywania funkcji publicznej, z którą związany jest obowiązek złożenia oświadczenia (art. 7 u.i.d.b.p.).W związku z treścią art. 7 ust. 2 u.i.d.b.p. oświadczenie lustracyjne składa się w chwili wyrażenia zgody na kandydowanie lub zgody na objęcie lub wykonywanie funkcji.

Najistotniejszym zagadnieniem w omawianej sprawie jest art. 8 pkt 42 u.i.d.b.p., z którego wynika, że właściwym organem do przedłożenia oświadczenia lustracyjnego jest w stosunku do osób kandydujących na funkcję publiczną (art. 4 u.i.d.b.p.) jest właściwy kurator oświaty. Zatem wyraźnie zostało wskazane, że oświadczenie lustracyjne kandydat na dyrektora szkoły ma złożyć do kuratora oświaty, nie zaś do organu prowadzącego szkołę, który rozpisuje konkurs. Kurator oświaty, na podstawie obowiązku, o którym mowa w art. 7 ust. 5 u.i.d.b.p., przekazuje oświadczenia lustracyjne niezwłocznie do Biura Lustracyjnego Instytutu Pamięci Narodowej celem rozpoznania.
Zatem – moim zdaniem – na gruncie r.r.k.d.s. nie występuje obowiązek dołączania do dokumentacji konkursowej oświadczenia lustracyjnego, a jedynie obowiązek złożenia oświadczenia o złożeniu oświadczenia lustracyjnego.


W związku z tym, że ustawodawca nie określił wzoru formularza dotyczącego wymogu, o którym mowa w § 1 ust. 2 pkt 4 lit. j r.r.k.d.s., uznać należy, że oświadczenie może mieć formę dowolną – o ile spełnia wymóg normatywny, a więc informuje o złożeniu oświadczenia lustracyjnego do kuratora oświaty w określonej dacie. Z ostrożności procesowej można takie oświadczenie potwierdzić datą w kuratorium oświaty w chwili składania oświadczenia lustracyjnego w tym organie.

Pytanie pochodzi z programu Prawo Oświatowe.