Interpretacja art. 20 ust. 2 ustawy o lasach

Jak powinno się interpretować zapis w ewidencji gruntw i budynkw uwzględnia się ustalenia planw urządzenia lasu i uproszczonych planw urządzenia lasu dotyczące granic i powierzchni lasu?

Jak powinno się interpretować zapis w art. 20 ust. 2 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 45, poz. 435 z późn. zm.) - dalej u.l.: "w ewidencji gruntów i budynków uwzględnia się ustalenia planów urządzenia lasu i uproszczonych planów urządzenia lasu dotyczące granic i powierzchni lasu"?

Czy warunkiem dokonania zmian w tejże ewidencji są zapisy określone w uproszczonym planie urządzania lasu, tzn. ujęcie jako uprawy leśnej?

Czy możliwa jest aktualizacja uproszczonych planów urządzania lasów w okresie ich obowiązywania, tj. 10 lat?

Odpowiedź

Art. 20 ust. 2 u.l. zawiera w swej treści zasadę, wedle której dla powszechnej ewidencji gruntów i budynków, przy ustalaniu zasięgu użytku gruntowego pod nazwą "las", wiążące znaczenie mają ustalenia planów urządzenia lasów dotyczące ich granic i powierzchni. A contrario, nie jest możliwe uwzględnienie w powszechnej ewidencji gruntów i budynków granic i powierzchni lasu, które to nie wynikają z planu urządzenia danego lasu. Nie jest zatem możliwe przeprowadzenie zmian w zakresie ustalenia granic i powierzchni lasu, które byłyby niezgodne z obowiązującym planem urządzenia lasu. Stanowisko takie zajął również Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 8 lutego 2007 r., sygn. akt I OSK 454/06.

Uproszczony plan urządzenia lasu może być aktualizowany (zmieniany aneksem), jeśli jest to uzasadnione, np. zdarzeniami spowodowanymi przez klęski żywiołowe, pod warunkiem zachowania przepisów art. 22 u.l. Jednakże przepisy nie nakładają obowiązku wprowadzenia zmian do planu w okresie jego obowiązywania. W sytuacjach losowych możliwe jest jedynie pozyskanie drewna w lasach prywatnych niezgodnie z UPUL, na podstawie indywidualnej decyzji wydanej przez starostę na wniosek właściciela lasu. Taka indywidualna decyzja nie powoduje zmiany UPUL.

Przepis art. 20 ust. 2 u.l., stanowiący o konieczności uwzględniania w ewidencji gruntów i budynków ustaleń planów urządzenia lasu w zakresie granic i powierzchni lasów, stanowi regulację szczególną w stosunku do ogólnych zasad dotyczących sposobu uwzględniania i wprowadzania zmian w powszechnej ewidencji gruntów i budynków. Jak wynika z art. 20 ust. 3a ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 240, poz. 2027 z późn. zm.) – dalej pr. geod., przepisy u.l. stanowią lex specialis w odniesieniu do pr. geod. Oznacza to, że w przypadku gdy zawarte w ewidencji gruntów informacje dotyczą lasów, wszelkie zmiany w ewidencji mogą być dokonywane z uwzględnieniem u.l. Wynikająca więc z planu urządzenia lasu jego powierzchnia i granice są wiążące dla organów ewidencji gruntów i budynków. W świetle art. 2 pkt 8 pr .geod., ewidencja gruntów to jednolity dla kraju, systematycznie aktualizowany zbiór informacji o gruntach, budynkach i lokalach, ich właścicielach oraz innych osobach fizycznych lub prawnych władających tymi gruntami, budynkami i lokalami. Ewidencja gruntów odzwierciedla więc stan nieruchomości w oparciu o określone dokumenty. Dokumentem stanowiącym podstawę zmian wpisu do ewidencji gruntów i budynków, granic i powierzchni lasu jest obowiązujący plan urządzenia lasu. Stąd obowiązek aktualizowania danych objętych ewidencją gruntów i budynków podlega ograniczeniu w stosunku do zmian dotyczących ustalania granic i powierzchni lasów. Zmiany te nie mogą być dokonywane wbrew planom urządzania lasów, które stanowiąc szczególny rodzaj planów zagospodarowania przestrzennego takich terenów i przesądzają o treści wpisów w ewidencji gruntów.

Zmiana UPUL może nastąpić jedynie w drodze aneksu, który podlega zatwierdzeniu przez organ upoważniony do zatwierdzenia planu na podstawie art. 22 u.l. (starostę). W przypadku zmiany UPUL przepisy nie wymagają wyłożenia projektu aneksu do publicznego wglądu. Z przepisów nie wynika też jednoznacznie prawo właściciela lasu prywatnego do złożenia wniosku w sprawie zmiany UPUL. Na istnienie takiego prawa wskazuje orzecznictwo sądów administracyjnych. W wyroku z 25 lutego 2002 r. (wyrok NSA w Warszawie z dnia 25 lutego 2002 r., II SA 3073/00, LEX nr 81978), NSA stwierdził, iż jeżeli skarżący kwestionuje UPUL to "powinien ubiegać się o jego zmianę w odpowiednim trybie, przewidzianym prawem, a konkretnie przepisami art. 18, art. 21, art. 22 i art. 23 ust. 1 u.l.". W razie nieuwzględnienia wniosku właściciela prywatnego lasu pozostaje skarga do sądu administracyjnego (w razie stwierdzenia, że UPUL narusza obowiązujące prawo).