Gmina powinna prowadzić rejestr umów podpisanych przez właścicieli nieruchomości nieobjętych systemem odbierania odpadów

Czy rejestr umów na odbieranie odpadów komunalnych powinien obejmować również nieruchomości niezamieszkałe, jeżeli gmina nie objęła ich systemem?

Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.

Gmina objęła wywozem odpadów komunalnych nieruchomości zamieszkałe. Ustawodawca zobowiązał gminy do prowadzenia ewidencji umów zawartych na odbieranie odpadów od właścicieli nieruchomości. Czy rejestr powinien obejmować również nieruchomości niezamieszkałe, w których prowadzona jest działalność czy jedynie zamieszkałe?

Odpowiedź:

Gmina powinna przede wszystkim prowadzić rejestr umów podpisanych przez właścicieli nieruchomości nieobjętych systemem. Rejestr umów wykonywanych poza systemem jest tym bardziej uzasadniony, że ze wszystkich nieruchomości zamieszkałych odpady są odbierane niezależnie od tego, czy mieszkaniec uiścił opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi, czy też jej nie wniósł na rzecz gminy, zaś w przypadku nieruchomości nieobjętych systemem odpady są odbierane tylko wtedy, gdy właściciel nieruchomości zawrze umowę z przedsiębiorcą.

Uzasadnienie:

W przypadku nieruchomości zamieszkałych nie można prowadzić rejestru umów na odbiór odpadów komunalnych, gdyż takie umowy nie są zawierane. To gmina zawiera umowę z przedsiębiorca, który wygrał przetarg i wskazuje mu listę nieruchomości, z których ma odbierać odpady. Gdyby nie posiadała takich danych i nie przekazała ich, przedsiębiorca nie wiedziałby, z jakich nieruchomości ma odbierać odpady, gdyż ocena „wizualna” często nie pozwala na ustalenie, czy jest to nieruchomość zamieszkała czy niezamieszkała. Dlatego taka ewidencja nieruchomości zamieszkałych powinna być prowadzona. Należy jednak stwierdzić, że w przypadku nieruchomości zamieszkałych i niezamieszkałych rejestry są różne i różny jest cel ich prowadzenia. Należy również zauważyć, że rejestr umów może zmieniać się (np. w związku z zaprzestaniem funkcjonowania firm), natomiast rejestr nieruchomości zamieszkałych jest rejestrem bardziej statycznym, jednakże również podlegającym zmianom (np. właściciel domu rodzinnego wynajmie go firmie do prowadzenia w niej działalności).

Za obowiązkiem prowadzenia ewidencji umów oraz rejestru nieruchomości zamieszkałych przemawia także i to, że mieszkańcy zostali zobligowaniu ustawą z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 391, z późn. zm.) – dalej u.u.c.p.g. do selektywnego zbierania odpadów komunalnych, zaś przedsiębiorcy do informowania o złamaniu tego nakazu. Jednocześnie, bez ewidencji nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy byłoby bardzo trudno sprawdzać, czy obowiązek uiszczenia opłaty został wykonany. Obowiązek prowadzenia we wskazanym zakresie selektywnego zbierania odpadów komunalnych jest obowiązkiem ustalanym w regulaminie utrzymania czystości i porządku w gminie (art. 4 ust. 2 pkt 1 lit. a u.u.c.p.g.). Artykuł 9f u.u.c.p.g. przewiduje taką sytuację, kiedy podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości stwierdzi, że właściciel nieruchomości nie dopełnia obowiązku selektywnego zbierania odpadów komunalnych. Wtedy podmiot ten przyjmuje od właściciela nieruchomości wszystkie odpady komunalne jako zmieszane odpady komunalne i powiadamia o tym gminę, która podejmuje odpowiednie działania. Bez ewidencji nieruchomości zamieszkałych i umów zawartych przez właścicieli nieruchomości niezamieszkałych byłoby zdecydowanie trudniej podejmować działania związane ze ściganiem wykroczenia (art. 10 ust. 2a u.u.c.p.g.).

Gdyby gmina miała prowadzić wyłącznie rejestr nieruchomości zamieszkałych, to art. 9n ust. 5 u.u.c.p.g. nie miałby racji bytu, gdyby gmina z informacji dotyczących zawartych umów nie korzystała, np. w odniesieniu do tych właścicieli nieruchomości nieobjętych systemem, którzy umów zawartych nie mają.

Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.