Pytanie:
Czy od diet sołtysów należy pobierać składki ZUS?

Odpowiedź:
Sprawowanie funkcji sołtysa na podstawie uchwały rady gminy nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, a zatem od wypłacanego wynagrodzenia – diet w związku ze sprawowana funkcją nie ma obowiązku odprowadzania składek do ZUS.

Uzasadnienie:
Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym – dalej u.s.g. rada gminy może w drodze uchwały tworzyć jednostki pomocnicze min. sołectwa, których organem wykonawczym jest sołtys. Rada gminy może również ustanowić zasady przysługiwania diety oraz zwrotu kosztów podróży służbowej dla sołtysa – tak stanowi art. 37b u.s.g.

Zatem podstawą sprawowania funkcji sołtysa jest stosunek administaracyjnoprawny - uchwała rady gminy podejmowana zgodnie z obowiązującymi przepisami, a nie stosunek pracy, umowa cywilno-prawna czy też prowadzenie przez niego działalności gospodarczej.

Z uwagi na społeczny a nie zarobkowy charakter obowiązków sołtysa, świadczenia uzyskiwane w związku z pełnioną funkcją nie stanowią wynagrodzenia. Diety otrzymywane przez sołtysa nie są de facto wynagrodzeniem za pracę, ponieważ nie są wypłacane na podstawie zawartych umów, lecz na podstawie ustawy w drodze uchwał podjętych przez radę gminy.

Na tle przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych sprawowanie funkcji sołtysa jedynie na podstawie uchwały nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, gdyż nie został on wymieniony w katalogu tytułów podlegających objęciem ubezpieczeniami.

W konsekwencji powyższego świadczenia otrzymywane przez sołtysa takie jak dieta nie nie są zaliczane do przychodów, od których należy odprowadzić składki na ubezpieczenia społeczne do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.