Prawnicy i sądy
| Alimenty, sprawy spadkowe - wyższe stawki dla radców i adwokatów od Sylwestra | |
 |
Już obowiązują rozporządzenia zwiększające o 100 proc. minimalne stawki z wyboru i stawki za urzędówki dla adwokatów i radców reprezentujących klientów w 11 grupach spraw. Chodzi o te z zakresu prawa pracy, ubezpieczeń społecznych, postępowań dotyczących nieletnich, spraw alimentacyjnych, o nakaz wypłaty wynagrodzenia za pracę do rąk drugiego małżonka, o stwierdzenie nabycia spadku czy o opróżnienie lokalu mieszkalnego.
|
| Od Nowego Roku prawnik ma mieć e-skrzynkę, za jej brak konsekwencji nie poniesie | |
 |
Od Nowego Roku adwokaci i radcy prawni mają mieć zarejestrowany adres do doręczeń elektronicznych i aktywowaną e-skrzynkę. Będą w ten sposób komunikować się m.in. z administracją publiczną. Tyle, że nie od razu - podmioty publiczne dostały dodatkowy rok na uporanie się z e-doręczeniami. Prawnicza e-skrzynka może więc w tym czasie świecić pustkami. Dodatkowo, choć istnieje obowiązek posiadania, to nie przewidziano żadnych konsekwencji za jej brak.
|
| Danuta Wawrowska: Zmiana definicji gwałtu to nie wszystko, potrzebna edukacja i szkolenia | |
 |
Zmiana definicji gwałtu ma charakter rewolucyjny, bo chodzi o upodmiotowienie osób pokrzywdzonych zgwałceniem. Nie wystarczą same przepisy zmieniające kodeks karny. Potrzebne są również przepisy wykonawcze, wprowadzające standardy opieki nad osobą pokrzywdzoną przestępstwem zgwałcenia, zgodnie z wytycznymi WHO, kampania informacyjna i szkolenia - nie tylko dla sędziów i prokuratorów, ale też policjantów oraz wszystkich służb, które mają je stosować, czy lekarzy - mówi Danuta Wawrowska, adwokatka, członkini Zespołu ds. Kobiet przy NRA, współautorka zmian w definicji zgwałcenia.
|
Podatki
| Nowe definicje budynków i budowli - szykują się nowe spory | |
 |
Od 2025 roku będą obowiązywać nowe definicje budynków i budowli w podatku od nieruchomości, niezależne od prawa budowlanego. Prawnicy ostrzegają, że w praktyce może dojść do wzrostu opodatkowania. Nowe definicje zawierają bowiem nieprecyzyjne sformułowania, a to daje lokalnym organom podatkowym możliwość ich szerokiego stosowania. Spory mogą dotyczyć m.in. opodatkowania magazynów, urządzeń budowlanych i instalacji przemysłowych.
|
| Podatek od części garaży spadnie 10-krotnie | |
 |
Od 2025 roku wszyscy właściciele miejsc postojowych w budynkach mieszkalnych zapłacą preferencyjną "mieszkaniową" stawkę podatku od nieruchomości (ok. 1 zł za 1 mkw). Dla części osób to 10-krotna obniżka. Skorzystają z niej automatycznie, bez konieczności składania do urzędu gminy informacji IN-1, jeśli złożyli ją w poprzednich latach. Urzędnicy odpowiedzialni za pobór podatku ostrzegają jednak, że może to prowadzić do błędnych ustaleń. Wątpliwości budzi też fakt, że garaże wolnostojące nadal będą opodatkowane wyższą stawką.
|
| Polsce grozi utrata inwestycji - czas na szybkie działania | |
 |
Globalny podatek wyrównawczy może znacznie obniżyć konkurencyjność polskiej gospodarki, ponieważ osłabia działanie ulg inwestycyjnych - ostrzegają eksperci. Rząd deklaruje prace nad modyfikacją zachęt podatkowych, by wspierać inwestycje, jednak na razie nie ma projektu. Już za 2024 rok część inwestorów będzie musiała zapłacić miliony złotych nowego podatku, co odczują też ich kontrahenci i pracownicy.
|
| Rewolucja w CIT już wkrótce. Najwyższa pora zacząć przygotowania | |
 |
Największe firmy będą musiały od 2025 roku prowadzić ewidencję w sposób, który umożliwi im złożenie JPK CIT. Prawnicy podkreślają, że to duże wyzwanie, do którego przedsiębiorcy są na razie słabo przygotowani. Największy problem sprawiać będzie odpowiednie zastosowanie znaczników podatkowych. Wątpliwości budzi np. oznaczenie nieodpłatnych świadczeń, kosztów hipotetycznych odsetek czy finansowania dłużnego. Tymczasem dane raportowane przez podatników będą podstawą kontroli.
|
| JPK CIT - jakie dane trzeba będzie raportować | |
 |
Zapowiadane przez Ministerstwo Finansów okresowe zwolnienie z raportowania dotyczy jedynie ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (struktura JPK_ST_PD). Nie dotyczy natomiast raportowania danych z ksiąg rachunkowych i rozliczeń podatku dochodowego (struktura JPK_KR_PD), które dla dużego grona podmiotów stanie się obowiązkowe już z początkiem stycznia 2025 r. - pisze Wojciech Majkowski, partner w KPMG w Polsce.
|
| Koniec ulgi termomodernizacyjnej na piece gazowe i olejowe w 2025 roku | |
 |
Właściciele domów mają czas do 31 grudnia 2024 r., jeśli chcą skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej na kotły gazowe, kotły olejowe, zbiorniki na gaz lub olej i przyłącza do sieci gazowej. Od 2025 r. tego typu inwestycje nie będą już objęte ulgą - zakłada rozporządzenie ministra rozwoju. Od nowego roku skorzystają za to z ulgi na pompy ciepła, jeśli będą one częścią instalacji do ogrzewania. Odliczą też wydatki na mikroinstalacje wiatrowe oraz montaż magazynów energii i magazynów ciepła. Ulga obejmie też "dachy" oraz drzwi zewnętrzne.
|
| Ulga znika w kilka dni, prawnicy mówią o naruszeniu Konstytucji | |
 |
27 grudnia 2024 r. opublikowano w Dzienniku Ustaw rozporządzenie, które zmienia zakres ulgi termomodernizacyjnej w podatku dochodowym od osób fizycznych. Od 1 stycznia 2025 r. podatnicy nie skorzystają już z odliczenia na zakup pieca gazowego i olejowego. Zdaniem prawników, przepisy powinny być opublikowane z zachowaniem co najmniej 30-dniowego vacatio legis. Skrócenie tego okresu narusza konstytucyjną zasadę przyzwoitej legislacji oraz zaufania do państwa.
|
| Będzie większy limit dla prowadzenia ksiąg rachunkowych | |
 |
Osoby fizyczne oraz spółki cywilne, jawne i partnerskie osób fizycznych będą prowadzić księgi rachunkowe po przekroczeniu limitu 2,5 mln euro przychodów netto (10,7 mln zł). Obecnie limit ten wynosi równowartość 2 mln euro. Zmiana ma obowiązywać od 1 stycznia 2025 r. O 25 proc. zostaną też podniesione progi dotyczące obowiązku badania sprawozdań finansowych. Nowelizacja rozszerza również obowiązek sporządzania sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju.
|
| PIT kasowy będzie dobrowolny i dla małych firm - ustawa opublikowana | |
 |
W środę opublikowano ustawę wprowadzającą PIT kasowy na zasadzie dobrowolności od 2025 roku. Będą mogli go wybrać przedsiębiorcy, których przychody nie przekroczyły kwoty 1 milion zł oraz rozpoczynający prowadzenie działalności. Podatek zapłacą wtedy, gdy sami otrzymają zapłatę od kontrahenta. Forma ta będzie dostępna zarówno dla rozliczających się według skali, stawką liniową 19 proc. oraz ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
|
Kadry i BHP
| Co się jeszcze zmieni w prawie dla osób z niepełnosprawnościami w 2025 roku | |
 |
Dodatek dopełniający do renty socjalnej dla niektórych osób z niepełnosprawnościami, nowa grupa uprawniona do świadczenia wspierającego i koniec przedłużonych orzeczeń o niepełnosprawności w marcu – to tylko niektóre ważniejsze zmiany prawne, które czekają osoby z niepełnosprawnościami w 2025 roku. Publikujemy drugą część omówienia zmian w prawie.
|
| W 2025 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wzrośnie tylko raz | |
 |
Od 1 stycznia 2025 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wyniesie 4666 złotych. Tym samym płaca minimalna wzrośnie o 366 zł w stosunku do II półrocza 2024 roku, kiedy to wynosiła 4300 zł. Z początkiem roku wzrośnie też minimalna stawka godzinowa – z 28,10 zł do 30,50 zł.
|
| Ustawa wprowadzająca zmiany w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców opublikowana | |
 |
Przepisy likwidujące składkę zdrowotną od zbycia środków trwałych wejdą w życie 1 stycznia 2025 roku - podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa w tej sprawie została opublikowana Dzienniku Ustaw. Ustawa zakłada też obniżenie minimalnej podstawy wymiaru składki płaconej przez przedsiębiorców do 75 proc. minimalnego wynagrodzenia.
|
| Wzrośnie dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych | |
 |
Podniesienie wysokości miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych, finansowanego ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, przewiduje podpisana przez prezydenta ustawa z 5 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Nowe przepisy wejdą w życie 1 stycznia 2025 r., z mocą od dnia 1 lipca 2024 r.
|
| Renta wdowia ograniczy rentę rodzinną? | |
 |
Już od 1 stycznia 2025 roku można składać wnioski o rentę wdowią, choć pierwsze wypłaty ruszą dopiero 1 lipca. Wśród emerytów panuje jednak poddenerwowanie, bo nie wiedzą, czy po Nowym Roku renta rodzinna będzie wypłacana w dotychczasowej wysokości, czy też jej wysokość zostanie ograniczona do wysokości trzykrotności najniższej emerytury, czyli wysokości właśnie renty wdowiej. Prawnicy uspokajają, ale radzą też zachować ostrożność, bo nie w każdym przypadku występowanie o rentę wdowią będzie korzystne.
|
Prawo w biznesie
| Domena publiczna nie zwalnia z ostrożności | |
 |
Z początkiem 2025 roku do domeny publicznej weszły utwory m.in. polskiej pisarki Zofii Nałkowskiej, meksykańskiej malarki Fridy Kahlo i francuskiego pioniera kinematografii Auguste’a Lumiere’a. Z twórczości tych artystów można korzystać swobodnie i nieodpłatnie. Nie zawsze ustalenie statusu prawnoautorskiego danego utworu jest jednak proste – trzeba brać pod uwagę m.in. ewentualne prawa innych osób i kwestie międzynarodowe.
|
| System kaucyjny oficjalnie przesunięty na 1 października 2025 r., przepisy już obowiązują | |
 |
System kaucyjny nie ruszy 1 stycznia 2005 r., tylko dziewięć miesięcy później, czyli 1 października br. W Nowy Rok weszły w życie przepisy, które przesuwają system kaucyjny w czasie, co nie zadawala przedsiębiorców. Chcieliby odroczenia daty wejścia w życie aż do 1 stycznia 2026 roku.
|
| Czujki dymu obowiązkowe w każdym nowym mieszkaniu, za kilka lat we wszystkich | |
 |
Nie tylko nowe mieszkania i domy, ale także te zasiedlone od wielu lat, muszą mieć obowiązkowo czujniki dymu, a w niektórych pomieszczeniach także czadu. W wypadku tych pierwszych przepisy wchodzą w życie 23 grudnia br., drugich - dopiero 2030 roku. W praktyce trudno jednak będzie egzekwować ten obowiązek. Natomiast za rok wszystkie obiekty wielkopowierzchniowe, takie jak duże sklepy, będą musiały mieć specjalne oznaczenia przeciwpożarowe.
|
| Opłaty za BDO mocno w górę, firmy temu przeciwne | |
 |
W nowym roku przedsiębiorcy zmierzą się z kolejnymi zmianami w zakresie odpadów. Nie trzeba będzie segregować budowlanych resztek na placu budowy, zabierze je odpowiednia firma. Niestety, znacznie drożej zapłacą za korzystanie z bazy danych o odpadach. Za to, zawodny dziś, system ma działać lepiej. Podnoszenie opłat za korzystanie z tak niedopracowanego oprogramowania, to jak płacenie za produkt w wersji demo - komentują prawnicy.
|
| Od 2025 roku tekstylia osobno, czyli iluzja segregacji | |
 |
Spółdzielnie mieszkaniowe obawiają się obowiązkowej selektywnej zbiórki tekstyliów i alarmują resort środowiska. Przewidują, że mieszkańcy nadal będą wrzucali stare buty czy ubrania do koszy na zmieszane śmieci. A to zdecydowanie zwiększy prawdopodobieństwo karnych opłat za brak segregacji odpadów.
|
| Poślizg ustawy o kryptoaktywach grozi zamieszaniem z AML | |
 |
Przepis o karach administracyjnych za niedopełnienie obowiązków związanych z AML wkrótce może okazać się martwy. Powód? Odsyła do unijnego rozporządzenia, które utraci moc 30 grudnia br. Rozwiązanie ma przynieść ustawa o rynku kryptoaktywów, jednak jej projekt nie dotarł jeszcze nawet do Sejmu. Przy braku regulacji nie będzie można nakładać kar wynikających z AML.
|
| Firmowa skrzynka do e-Doręczeń obowiązkowa, ale nie od razu w pełni funkcjonalna | |
 |
Po 1 stycznia 2025 r. nowo tworzone podmioty rejestrujące się w CEiDG lub KRS będą miały obowiązek posiadania adresu do e-Doręczeń. W następnych miesiącach wymóg ten zostanie rozszerzony o już istniejących przedsiębiorców. Nie oznacza to jednak, że firmy od razu załatwią elektronicznie wszystkie sprawy urzędowe. Procedowane są właśnie przepisy, które umożliwią administracji publicznej skorzystanie z 12-miesięcznego okresu przejściowego.
|
| Zakaz pożyczek w kryptoaktywach wprowadzany na ostatnią chwilę | |
 |
Projektodawca powinien rozważyć uregulowanie udzielania i zaciągania pożyczek w kryptoaktywach, tymczasem wprowadza zakaz prowadzenia takiej działalności - zwróciło uwagę Ministerstwo Rozwoju i Technologii na ostatniej prostej prac nad projektem ustawy o rynku kryptoaktywów. Eksperci oceniają, że rozwiązanie to jest błędne i osłabi pozycję Polski jako rynku atrakcyjnego dla firm kryptowalutowych.
|
| Koniec z dotacjami dla spółek na leasing aut elektrycznych. MKiŚ tłumaczy powody zmian | |
 |
Program „Mój elektryk" dobiega końca i nie przewiduje już możliwości dopłat do leasingu aut elektrycznych. Nowa edycja rozpocznie się w lutym 2025 r., ma jednak dotyczyć wyłącznie osób fizycznych - Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska tłumaczy, że takie są wymogi Brukseli. Głos zabrało także Ministerstwo Klimatu i Środowiska.
|
| Zmiana kodów CN oleju napędowego - prezydent podpisał ustawę | |
 |
Zmiana kodu nomenklatury scalonej (CN) dotycząca oleju napędowego będzie obowiązywać od 1 stycznia 2025 r., wraz z wejściem w życie rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2024/2522. 23 grudnia 2024 r. prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację dostosowującą polskie ustawy do nowych przepisów europejskich.
|
Samorząd i administracja
| Ustawa o ochronie ludności wyzwaniem dla samorządów | |
 |
Ustawa o ochronie ludności i obronie cywilnej, która wejdzie w życie 1 stycznia 2025 roku, nakłada na samorządy lokalne liczne obowiązki. Wyznacza na ich realizację konkretne, często jednak zbyt krótkie terminy. Już pojawiają się obawy, że wiele zadań realizowanych zostanie tylko na papierze, bo ustawodawca zrównał w przepisach małe gminy i duże miasta.
|
| E-doręczenia od 1 stycznia, ale dla podmiotów publicznych okres przejściowy | |
 |
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o doręczeniach elektronicznych, który ma pomóc podmiotom publicznym dostosować się do wymogów ustawy. W okresie przejściowym, do końca 2025 r., podmiot publiczny będzie kierował korespondencję do podmiotu niebędącego podmiotem publicznym na adres do doręczeń elektronicznych – jeżeli odbiorca taki adres posiada. Jeżeli odbiorca nie posiada e-adresu, korespondencja będzie mogła być kierowana w dotychczasowy sposób.
|
| Nowelizacja przepisów o dochodach JST zwiększy stabilność samorządów | |
 |
Będzie nowy sposób naliczania dochodów jednostek samorządu terytorialnego z tytułu PIT i CIT. Dochody JST nie będą zależały od zmian w systemie podatkowym, ale od tego, jakie dochody mają mieszkańcy - zakłada nowa ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Dzięki niej w pierwszym roku samorządy mają uzyskać dochody wyższe o prawie 25 mld złotych.
|
| Nowe zasady prowadzenia uproszczonej rachunkowości przez KGW | |
 |
Prezydent podpisał ustawę, która zmienia przepisy dotyczące prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów rachunkowości przez koła gospodyń wiejskich. Aby skorzystać z tej formy księgowości nie mogą prowadzić działalności gospodarczej. Zmiany wejdą w życie od 1 stycznia 2026 roku.
|
| Nowe zasady członkostwa w zarządzie i radzie nadzorczej NFOŚiGW oraz funduszy wojewódzkich | |
 |
Członkiem zarządu i rady nadzorczej NFOŚiGW oraz wojewódzkich funduszy może być osoba, która nie pracowała lub nie pełniła służby w organach bezpieczeństwa państwa, lub nie była współpracownikiem tych organów w latach 1944-1990 - wynika z ustawy z 27 listopada 2024 r. o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw, podpisanej 19 grudnia przez prezydenta. Ustawa wprowadza też inne zmiany.
|
| Od stycznia ważne zmiany dla 126 gmin | |
 |
434 zmiany przewiduje projekt rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw i rodzajów niektórych miejscowości oraz obiektów fizjograficznych. Zmiany wejdą w życie 1 stycznia 2025 roku. Będą dotyczyć 126 gmin, 102 powiatów w 16 województwach.
|
Zdrowie
| Sporo nowości w etyce lekarskiej już od Nowego Roku | |
 |
1 stycznia 2025 r. to istotna data dla lekarzy, ponieważ w życie wchodzą zmiany w Kodeksie Etyki Lekarskiej (KEL). Ostatnia tak duża zmiana została przyjęta 22 lata temu. Zdaniem samorządu lekarskiego, zmieniony kodeks jest zdecydowanie bardziej jednoznaczny i lepiej dostosowany do obecnych realiów i wyzwań. Zmian jest sporo, ale są też rozczarowania tym, czego w kodeksie nie ma.
|
| Od 1 stycznia 2025 r. nowa lista leków refundowanych | |
 |
Od nowego roku wchodzi w życie nowa wersja listy leków refundowanych. Znalazło się na niej 31 nowych cząsteczko–wskazań stosowanych m.in. w onkologii, kardiologii i chorobach rzadkich. To m.in. lek dla dzieci chorych na achonodroplazję, nowe terapie onkologiczne oraz leki zawierające nowe substancje kardiologiczne, wpływające na skuteczność leczenia.
|
| Od nowego roku wyższe stawki akcyzy na wyroby tytoniowe | |
 |
Według szacunków Ministerstwa Finansów, w latach 2025-2027 cena detaliczna paczki 20 szt. papierosów będzie rosła średnio o ok. 2,7-3,1 zł rok do roku. W efekcie w 2027 r. może ona kosztować ok. 26 zł. To efekt nowelizacji ustawy o podatku akcyzowym. Przepisy weszły w życie 1 stycznia br. Stawki opodatkowania nie dotyczą na razie m.in. urządzeń do waporyzacji - te zmiany są procedowane w odrębnym projekcie nowelizacji.
|
Oświata
| Niewielkie podwyżki dla nauczycieli w 2025 r. | |
 |
Waloryzacja, a nie podwyżka - tak nauczyciele określają zapowiadane na przyszły rok zmiany w ich wynagrodzeniach - wzrost ma wynieść 5 proc., czyli osiągnąć pułap prognozowanej w 2025 roku inflacji. Kwestię tę regulują dwie ustawy - budżetowa i okołobudżetowa. Wynagrodzenie pedagogów wzrosnąć ma o 5 proc.
|
| Bez progu zdawalności na maturze rozszerzonej, nowe funkcje egzaminatorów. Prezydent podpisał ustawę | |
 |
Prezydent podpisał nowelę ustawy o systemie oświaty - przewiduje ona m.in. wydłużenie o kolejne trzy lata szkolne braku wymogu uzyskania 30 proc. punktów z jednego wybranego przedmiotu dodatkowego na egzaminie maturalnym. Zmiany dotyczą również składów komisji egzaminacyjnych, a także układu podręczników.
|
Studenci
| Instytut Badań Edukacyjnych zyska nowy status | |
 |
Rząd chce zapewnić większą stabilność działania Instytutu Badań Edukacyjnych - dlatego od przyszłego roku podmiot stanie się państwowym instytutem badawczym, co zagwarantuje mu odpowiedni poziom finansowania. Umożliwi to zlecenie mu do wykonywania w sposób ciągły szczególnie istotnych dla planowania i realizacji polityki państwa zadań, których wykonywanie jest niezbędne dla rozwoju edukacji - wyjaśnia MEN.
|
Prawo dla każdego
| Nowy Rok - jakie zmiany czekają nas w prawie | |
 |
W 2025 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wzrośnie tylko raz. Obniżeniu ulegnie natomiast minimalna podstawa wymiaru składki zdrowotnej płaconej przez przedsiębiorców. Grozi nam za to podwyżka podatku od nieruchomości. Wzrosną wynagrodzenia nauczycieli, a prawnicy zaczną lepiej zarabiać na urzędówkach. Wchodzą w życie zmiany dotyczące segregacji odpadów i e-doręczeń. To jednak nie koniec zmian, jakie czekają nas w Nowym Roku.
|