BCC nie chce 500+ i wieku emerytalnego w konstytucji

We wtorek Senat zajmie się wnioskiem prezydenta o przeprowadzenie ogólnokrajowego referendum w sprawie zmian w konstytucji. Andrzej Duda chce zapytać Polaków m.in. o potrzebę konstytucyjnego zagwarantowania wieku emerytalnego i świadczenia 500+. Pomysł krytykuje Business Centre Club.

Gospodarczy Gabinet Cieni BCC zwraca uwagę, że o trybie zmian w obowiązującej konstytucji RP stanowi Rozdział XII, zatytułowany zmiana konstytucji. Taka zmiana może być dokonana tylko w drodze ustawy uchwalonej w jednakowym brzmieniu przez Sejm i Senat. Przy czym potrzeba do tego w Sejmie: większości co najmniej 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów oraz w Senacie: bezwzględnej większości głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów. BCC podkreśla, że zmiana konstytucji jest możliwa tylko w powyższym trybie, a proponowane przez prezydenta referendum konstytucyjne nie jest jego częścią.

Pytanie o 500+ zbyt szczegółowe na konstytucję

Eksperci BCC odnieśli się do propozycji pytania o "konstytucyjne zagwarantowanie ochrony rodziny, macierzyństwa i ojcostwa, nienaruszalności praw nabytych rodziny (takich jak świadczenia z programu 500+) oraz uprawnień do szczególnej opieki zdrowotnej kobiet ciężarnych, dzieci, osób niepełnosprawnych i w podeszłym wieku". Zwracają uwagę, że jest to pytanie zbyt szczegółowe jak na materię konstytucyjną.

Obecna konstytucja nie została naruszona programem 500+ ani innymi inicjatywami ustawowymi wspierającymi rodziny, wprowadzonymi przez poprzednie parlamenty - podkreśla BCC i dodaje, że świadczy o tym fakt,  że żadna z tych inicjatyw nie była zaskarżana do Trybunału Konstytucyjnego. Nie ma więc potrzeby wprowadzenia nowego zapisu konstytucyjnego w tej sprawie.

Te swobody są już obecnie konstytucyjnie chronione

Kolejne z zaproponowanych przez prezydenta pytań, które skrytykował BCC, dotyczy konstytucyjnego "zagwarantowania szczególnej ochrony: pracy jako fundamentu społecznej gospodarki rynkowej oraz prawa do emerytury, nabywanego w ustawowo określonym wieku (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn)". Eksperci przypominają, że fundamentami gospodarki rynkowej są:  swoboda w prowadzeniu działalności gospodarczej przez przedsiębiorców lub przyszłych przedsiębiorców oraz swoboda w wyborze zawodu i pracodawcy przez pracowników lub kandydatów na pracowników. Te swobody są już obecnie konstytucyjnie chronione.

Optymalny wiek emerytalny na dziś, ale nie na jutro 

Zdaniem Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC, istnieją silne przesłanki, również konstytucyjne by formalny wiek emerytalny był taki sam dla kobiet i mężczyzn. Wysokość tego wieku powinna rosnąć wraz ze wzrostem oczekiwanego czasu życia, w przyszłości (dużo) większego niż  obecnie, a teraz dużo większego niż np. 30 lat temu. Z uwagi na znaczną arbitralność jakiejkolwiek reguły i zmienność w czasie optymalnego wieku emerytalnego, decyzję w takiej sprawie należy pozostawić kolejnym parlamentom.