Rafał Bujalski: Bierze Pani udział w projekcie tworzenia internetowej platformy umożliwiającej realizację Europejskiego Nakazu Zapłaty oraz składanie dokumentów związanych z postępowaniem w sprawie drobnych roszczeń. To część większego unijnej inicjatywy, prawda?
Mec. Lucyna Łuczak-Noworolnik: Tak, zgadza się. Platforma pozwalająca m.in. na wysyłanie pozwów o wydanie europejskiego nakazu zapłaty oraz pism w ramach europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń powstała w ramach międzynarodowego projektu e-CODEX realizowanego pod auspicjami Komisji Europejskiej. Polska reprezentowana była przez poznański instytut badawczy - Instytut Logistyki i Magazynowania oraz Ministerstwo Sprawiedliwości. Głównym założeniem projektu była budowa rozwiązań informatycznych pozwalających na sprawną realizację postępowań, w których występuje element międzynarodowy. Wymiana korespondencji pomiędzy podmiotami znajdującymi się w dwóch różnych państwach członkowskich UE pochłania bowiem sporo czasu, a co więcej niestety nie zawsze kończy się sukcesem.
Kiedy rozpoczęły się w Polsce prace nad budową platformy? Na jakim etapie są one w tej chwili?
W Polsce intensywne prace nad stworzeniem platformy rozpoczęto w roku 2012. Projekt e-CODEX zakończył się z dniem 31 maja 2016 r. Oczywiście nie oznacza to, że aktualnie nie można korzystać z przygotowanych rozwiązań. W Polsce w dalszym ciągu można wszcząć postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty przed sądem w Niemczech, Austrii, Grecji oraz na Malcie. W przypadku drobnych roszczeń pozwy mogą zostać wysłane do sądów w Austrii, Czechach i Malcie. Zachęcam w tym zakresie do zajrzenia stronę www.eprawo.net, gdzie można znaleźć aktualne informacje na temat uruchomionych e-usług oraz sposobu korzystania z nich.
Warto podkreślić, że wyniki projektu e-CODEX są rozwijane w ramach kolejnej inicjatywy unijnej, tj. projektu e-SENS oraz Me-CODEX.
Co konkretnie przewidują te nowe projekty? Jak mają się one do projektu e-CODEX?
Założeniem projektu e-SENS - podobnie jak w przypadku projektu Me-CODEX - jest uruchomienie elektronicznych usług transgranicznych tak pozwalających na złożenie pism procesowych do sądu zagranicznego, jak również wniosku do urzędu w celu np. rozpoczęcia działalności gsoodarczej. Poza tym celem projektu e-SENS oraz projektu Me-CODEX jest utrzymanie rezultatów wypracowanych w ramach wcześniejszych inicjatyw unijnych takich jak właśnie projekt e-CODEX.
Wróćmy do polskiej platformy internetowej. Powiedziała Pani, że można tą drogą załatwiać sprawy przed sądami zagranicznymi. A czy podmioty zagraniczne mogą kierować sprawy za pomocą platformy e-CODEX do sądów w Polsce?
Niestety, aktualnie nie ma takiej możliwości. W mojej ocenie udostępnienie e-usługi pozwalającej na wysyłanie pozwów do polskich sądów zarówno podmiotom zagranicznym, jak również polskim jest pożądane i z pewnością spotkałoby się z uznaniem ze strony tak pełnomocników profesjonalnych, jak również osób występujących samodzielnie bez pomocy prawnika.
Co czeka polską platformę e-CODEX w najbliższym czasie? Czy można oczekiwać kolejnych państw UE, w których będzie można przeprowadzić postępowania przy jej użyciu?
Ostatnio powstała możliwość wysyłania pism do sądów na Malcie i to zarówno w zakresie ENZ jak również drobnych roszczeń. W mojej ocenie pożądane byłoby uruchomienie e-usług pozwalających na złożenie pozwu do polskiego sądu. Obecnie - w związku z nowelizacją Kodeksu postępowania cywilnego - trwają prace nad utworzeniem systemu teleinformatycznego funkcjonującego w polskich sądach, być może w zakresie europejskich postępowań sądowych warto korzystać z już przygotowanych rozwiązań takich jak np. Platforma e-CODEX.
Jak możliwości oferowane przez platformę są odbierane przez pełnomocników profesjonalnych w Polsce?
Polscy pełnomocnicy profesjonalni biorący udział w warsztatach poświęconych problematyce europejskich postępowań sądowych, w trakcie których prezentowane było działania platformy e-CODEX, wyrażali bardzo duże zainteresowanie tym rozwiązaniem i wypowiadali się z uznaniem o tym narzędziu. Wydaje się, że e-postępowania sądowe będą coraz częściej wykorzystywane przez radców prawnych, czy też adwokatów.
__________________________________________________________________
Czytaj też:
Rośnie popularność w Polsce europejskich uproszczonych postępowań cywilnych>>>
__________________________________________________________________
W mojej ocenie - w celu upowszechnienia informatycznych rozwiązań wśród pełnomocników profesjonalnych - warto przeprowadzać praktyczne warsztaty pozwalające na zdobycie umiejętności korzystania z tego rodzaju nowinek technicznych.
A czy widzi Pani jakieś bariery w wykorzystywaniu platformy przez adwokatów i radców?
Z moich obserwacji wynika, iż główną barierę stanowi konieczność posiadania kwalifikowanego podpisu elektronicznego. Nie bez wpływu na poziom zainteresowania platformą e-CODEX pozostaje także rozpowszechnianie wiedzy na temat samego europejskiego postępowania nakazowego czy też europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń. W tym zakresie przygotowane przez nas praktyczne komentarze mogą mieć wpływ na wzrost liczby użytkowników platformy e-CODEX.
A jak ocenia Pani wiedzę i umiejętności radców i adwokatów w zakresie posługiwania się platformą? Czy jest tu jeszcze coś do zrobienia?
W mojej ocenie korzystanie z Platformy e-CODEX nie jest skomplikowane. Według mojej najlepszej wiedzy użytkownicy nie zgłaszali problemów związanych z korzystaniem z udostępnionych e-usług. Niemniej jednak pomocne w tym zakresie są warsztaty pokazujących w jaki sposób korzystać z platformy e-CODEX.
Nadto przygotowane przez nas praktyczne komentarze odpowiadają na wiele nurtujących pytań, które powstają w trakcie sporządzania pism procesowych w toku postępowania w sprawie o wydanie europejskiego nakazu zapłaty oraz europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń.
Bardzo dziękuję za rozmowę.