WSA: instytut badawczy to nadal zamawiający

Sam fakt utraty statusu zamawiającego w oparciu o art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy - Prawo zamówień publicznych nie jest równoznaczny z wyłączeniem obowiązku stosowania przepisów tej ustawy, jeżeli podmiot ten spełnia warunki skutkujące uznaniem go za zamawiającego na innej podstawie określonej w art. 3 ust. 1 p.z.p. - orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 14 lutego 2013 r.

 

Jednostka badawczo-rozwojowa (obecnie instytut badawczy) udzieliła w maju 2010 r. zamówienia bez stosowania przepisów ustawy p.z.p., co argumentowała faktem, że z dniem 1 stycznia 2010 r. jednostki badawczo-rozwojowe wyłączono z kategorii podmiotów zaliczanych do sektora finansów publicznych, a tym samym jednostki te utraciły status zamawiających z art. 3 ust. 1 pkt 1 p.z.p. Jej zdaniem wyłączenie jednostek badawczo-rozwojowych poza sektor finansów publicznych oznaczało, że wolą ustawodawcy było całkowite zwolnienie tego typu jednostek z obowiązku stosowania ustawy p.z.p. przy wyborze wykonawcy zamówienia publicznego. Jednostka wskazała też, że nie posiada statusu zamawiającego z art. 3 ust. 1 pkt 3 p.z.p., ponieważ nie realizuje potrzeb o charakterze powszechnym, lecz działa w dużej mierze zarobkowo na konkurencyjnym rynku usług badawczych i ekspertyz technicznych oraz ponosi ryzyko związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, zaś Państwo Polskie nie posiada monopolu ani decydującego wpływu na świadczenie usług przez nią wykonywanych.

Prezes Urzędu Zamówień Publicznych nie podzielił stanowiska jednostki, wskazując, iż zmiany dokonane ustawą z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych nie skutkowały pozbawieniem jednostek badawczo-rozwojowych statusu zamawiającego w rozumieniu ustawy p.z.p. Z dniem wyłączenia jednostek badawczo-rozwojowych poza sektor finansów publicznych, klasyfikacja jednostek badawczo-rozwojowych jako zamawiających była bowiem możliwa w oparciu o art. 3 ust. 1 pkt 3 p.z.p. Jednocześnie, przedmiot działalności określony w dokumentach stanowiących podstawę funkcjonowania jednostki, pozwala na zaliczenie jej do kategorii podmiotów prawa publicznego, tj. podmiotów utworzonych w szczególnym celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym niemających charakteru przemysłowego ani handlowego. Celem utworzenia jednostki było bowiem zaspokajanie potrzeb o charakterze powszechnym niemających charakteru przemysłowego ani handlowego, późniejsze zaś podjęcie działalności komercyjnej, bez względu na jej procentowy udział w ramach prowadzonej działalności, pozostaje bez znaczenia dla jej klasyfikacji jako podmiotu prawa publicznego, jeżeli nadal realizuje potrzeby, dla których została utworzona.

WSA w Warszawie podzielił stanowisko Prezesa UZP i oddalił skargę jednostki badawczo-rozwojowej na decyzję Prezesa UZP w przedmiocie nałożenia administracyjnej kary pieniężnej z tytułu udzielenia zamówienia publicznego bez stosowania przepisów ustawy - Prawo zamówień publicznych. Sąd uznał, że zmiana przepisów prawa, której skutkiem była utrata przez skarżącego statusu jednostki sektora finansów publicznych na gruncie ustawy o finansach publicznych, nie prowadziła do wyłączenia tej jednostki z kręgu zamawiających w rozumieniu p.z.p., gdyż system zamówień publicznych obejmuje różne kategorie podmiotów, nie tylko jednostki sektora finansów publicznych. Dlatego też, w pełni zasadne jest stanowisko Prezesa UZP, że sam fakt utraty statusu zamawiającego w oparciu o art. 3 ust. 1 pkt 1 p.z.p. nie jest równoznaczny z wyłączeniem obowiązku stosowania przepisów tej ustawy, jeżeli podmiot ten spełnia warunki skutkujące uznaniem go za zamawiającego na innej podstawie określonej w art. 3 ust. 1 p.z.p.
(V SA/Wa 2469/12)