WSA: gdy dostęp do informacji na podstawie Konstytucji, to nie na podstawie ustawy

Z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wynika, że skoro podstawa prawna udostępnienia żądanych informacji znajduje się w Konstytucji, to nie można podzielić poglądu, że żądana informacja stanowi informację publiczną.

W lutym 2016 r. do Prokuratora Generalnego wystosowany został wniosek o udostępnienie informacji publicznej w zakresie stosowania lub niestosowania we wskazanym kilkuletnim okresie względem wnioskodawcy kontroli operacyjnej przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Policję, Straż Graniczną i wywiad skarbowy. Prokurator Generalny odmówił udostępnienia żądanej informacji. W uzasadnieniu decyzji wskazał, że czynności kontroli operacyjnej są czynnościami niejawnymi z mocy prawa. Organ zwrócił ponadto uwagę, że Prokurator Generalny prowadzi rejestry postanowień, pisemnych zgód, zarządzeń i wniosków dotyczących kontroli operacyjnej, które również objęte są klauzulą tajności.

Odmowa z uwagi na niejawność informacji

Strona złożyła wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, jednak organ ponownie wydał decyzję odmowną. Prokurator Generalny stwierdził, że informacja, o jaką zwrócił się wnioskodawca, stanowi informację publiczną w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1764; dalej: u.d.i.p.), ale odmowa udostępnienia informacji publicznej nastąpiła z uwagi na zasady określone w ustawie z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1167).

Dwa obowiązki informacyjne

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał skargę na decyzję Prokuratora Generalnego za zasadną. Uchylił obie decyzje Prokuratora Generalnego, a także umorzył postępowanie administracyjne. WSA powołał się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 lipca 2014 r. w sprawie o sygn. akt K 23/11, w świetle którego uzyskanie przez osoby zainteresowane informacji ich dotyczących, które zostały niejawnie pozyskane przez organy władzy publicznej, ma podstawę prawną w art. 51 ust. 3 Konstytucji RP. Nie ulega wątpliwości, w ocenie Sądu Wojewódzkiego, że dostęp osoby do dotyczących jej dokumentów urzędowych oraz zbiorów danych uregulowany w art. 51 ust. 3 Konstytucji nie może być utożsamiany z dostępem do informacji o sprawach publicznych zagwarantowanym w art. 61 Konstytucji. Są to bezsprzecznie dwa różne obowiązki informacyjne.

LEX Linie Orzecznicze Artykuł pochodzi z programu LEX Linie Orzecznicze Już dziś wypróbuj funkcjonalności programu. Analizy, komentarze, akty prawne z interpretacjami

Informacja publiczna nie taka oczywista

Skoro zatem podstawę prawną dla udostępnienia żądanych informacji stanowi art. 51 ust. 3 Konstytucji, to nie można podzielić poglądu organu (notabene przyjętego za oczywisty), że żądana informacja stanowi informację publiczną. Organ, przyjmując, że żądana informacja jest informacją publiczną, naruszył zatem przepis art. 1 ust. 1 u.d.i.p.

Niejawna ingerencja władz publicznych w prawa i wolności

WSA w Warszawie miał świadomość tego, że w prawie polskim w zakresie realizacji prawa do informacji, o którym mowa w art. 51 ust. 3 Konstytucji, brak jest na poziomie ustawowym odpowiednich regulacji prawnych. Sąd Wojewódzki zauważył również, że wymóg określoności regulacji ustawowej ma podstawę w zasadzie demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji). Określoność prawa stanowi element zasady zaufania obywateli do państwa i tworzonego przez to państwo prawa. Jest ona również funkcjonalnie powiązana z zasadami pewności prawa i bezpieczeństwa prawnego. Gwarancje bezpieczeństwa prawnego jednostki nabierają natomiast szczególnego znaczenia w przypadku, gdy ingerencja przez władze publiczne w jej prawa i wolności ma charakter niejawny. Brak w prawie polskim szczegółowych regulacji dotyczących obowiązku notyfikacji (głównie o charakterze proceduralnym) nie może być jednak powodem do przyjęcia, że objęte wnioskiem dane stanowią informację publiczną.

Realizacja autonomii informacyjnej jednostki może zatem nastąpić w oparciu o art. 51 ust. 3 Konstytucji, co oznacza, że w takiej sytuacji nie ma zastosowania tryb przewidziany dla dostępu do informacji publicznej. Postępowanie wszczęte wnioskiem strony powinno być zatem w takiej sytuacji umorzone na podstawie art. 105 § 1 k.p.a.

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 30 września 2016 r., sygn. akt II SA/Wa 849/16.