Większa odpowiedzialność gmin za los bezdomnych zwierząt

Zgodnie z projektem nowelizacji ustawy o ochronie zwierząt oraz ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, schroniska dla zwierząt będą mogły prowadzić wyłącznie jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne lub organizacje społeczne pożytku publicznego, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt.

Projekt (druk nr 4257), przewiduje ponadto zakaz odławiania zwierząt bezdomnych bez zapewnienia im miejsca w schronisku dla zwierząt lub nowego właściciela, chyba że zwierzę stwarza poważne zagrożenie dla ludzi lub innych zwierząt. Odławianie bezdomnych zwierząt ma się odbywać wyłącznie na podstawie corocznej uchwały rady gminy w sprawie programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt.
Program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt obejmować będzie :
1. zapewnienie bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku;
2. opiekę nad wolnożyjącymi kotami miejskimi, w tym ich sezonowe dokarmianie;
3. odławianie bezdomnych zwierząt;
4. obligatoryjną sterylizację albo kastrację zwierząt w schroniskach;
5. poszukiwanie właścicieli dla bezdomnych zwierząt;
6. usypianie ślepych miotów;
7. wskazanie indywidualnego gospodarstwa rolnego w celu zapewnienia miejsca dla zwierząt gospodarskich, w przypadku niemożności przyjęcia zwierzęcia przez schronisko dla zwierząt;
8. zapewnienie całodobowej opieki weterynaryjnej w przypadkach zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt.

Projekt programu będzie opiniowany przez właściwego powiatowego lekarza weterynarii oraz działające na obszarze gminy organizacje społeczne, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt.
Projektodawcy ustawy proponowane wyżej zmiany argumentują tym, że dotychczasowe przepisy ustawy określały, że zapewnianie opieki bezdomnym zwierzętom oraz ich wyłapywanie należy do zadań własnych gmin. Zapis ten z jednej strony wygenerował obowiązek, z drugiej zaś nie określono zasad dalszego postępowania ze zwierzętami. Jednocześnie umożliwiono powstanie specyficznego i amoralnego mechanizmu rynkowego zarabiania na bezdomności zwierząt. Brak określenia zasad dalszego postępowania z wyłapanymi zwierzętami spowodował, że powstały w Polsce dziesiątki firm, utrzymujących się wyłącznie z gminnych pieniędzy, przekazanych tym podmiotom w celu sprawowania „opieki” nad bezdomnymi zwierzętami. Dodatkowo ustawodawca nie usunął starych przepisów o „ochronie przed zwierzętami bezdomnymi” z ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2005 r. Nr 236, poz. 2008 z późn. zm.), sprowadzając problem bezdomności i nadpopulacji zwierząt do usuwania odpadów komunalnych
W projekcie proponuje się również wskazanie straży gminnej, jako kolejnej służby sprawującej nadzór nad przestrzeganiem przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2003 r. Nr 106, poz. 1002, z poźn. zm.).
Projektowane przepisy mają ponadto ograniczyć działalności tzw. pseudohodowli. Pseudohodowle i handel na targowiskach generują bowiem ogromną bezdomność, a w rezultacie późniejsze wydatki samorządów.
Warte podkreślenia jest to, że projekt przewiduje wprowadzenie po raz pierwszy definicji schroniska. Sprecyzowanie tego pojęcia jest niezwykle istotne, bowiem - zdaniem projektodawców ustawy - brak dookreślenia pojęcia schroniska i zapewnienia opieki nad zwierzętami dało możliwość powstania ogromnej liczby różnych miejsc, w których gromadzi się zwierzęta, pozostających w związku z brakiem tej definicji poza jakimkolwiek nadzorem i kontrolą. Kompletny brak kontroli ze strony gmin, a dodatkowo brak kontroli ze strony Inspekcji Weterynaryjnej, usankcjonowany przepisami wewnętrznymi, prowadzi do masowej eksterminacji zwierząt. Wprowadzenie precyzyjnej definicji schroniska pozwoli przede wszystkim na objęcie wszelkich tego typu miejsc opieki nad większą liczbą zwierząt nadzorem i kontrolą. Jest to dodatkowo element walki z prowadzonymi nieraz na ogromną skalę pseudohodowlami.
Ponadto projekt przewiduje rozszerzenie katalogu czynów zabronionych, które uznaje się za znęcanie. Za znęcanie proponuje się uznać m.in.:
1. używanie do pracy albo w celach sportowych lub rozrywkowych zwierząt chorych, a także zbyt młodych lub starych oraz zmuszanie ich do czynności, których wykonywanie może spowodować ból;
2. praktykowanie zachowań seksualnych polegających na obcowaniu płciowym ze zwierzętami, których celem jest wykorzystywanie zwierząt (zoofilia);
3. wystawianie zwierzęcia domowego lub gospodarskiego na działanie warunków atmosferycznych, które zagrażają jego zdrowiu lub życiu;
4. podnoszenie żywych ryb za pokrywy skrzelowe, ich transport lub sprzedaż bez wody w ilości uniemożliwiającej pływanie w pełnym zanurzeniu i w stanie uniemożliwiającym oddychanie skrzelami;
5. utrzymanie zwierzęcia bez odpowiedniego pokarmu lub wody przez okres wykraczający poza minimalne potrzeby właściwe dla gatunku.

Projekt został skierowany do I czytania w Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.

Artykuł pochodzi z Serwisu Samorządowego www.lex.pl/samorzad

Na podstawie: www.sejm.gov.pl, stan z dnia 10 czerwca 2011 r.