Obwiniony Adam J. 31 marca 2017 r. został uznany winnym popełnienia wykroczenia, polegającego na umyślnej i nie popartej uzasadnioną przyczyną odmowie spełnienia świadczenia, do którego był on zobowiązany ze względu na zawodowe świadczenie usług drukarskich.
Niezasadna odmowa usługi
Przepis art. 138 kodeksu wykroczeń mówi, że "kto, zajmując się zawodowo świadczeniem usług, żąda i pobiera za świadczenie zapłatę wyższą od obowiązującej albo umyślnie bez uzasadnionej przyczyny odmawia świadczenia, do którego jest obowiązany, podlega karze grzywny".
Sąd Rejonowy, odstąpił od wymierzenia kary. Apelację od tego wyroku złożył, zarówno obrońca obwinionego, jak i pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego i prokurator, lecz po ich rozpoznaniu Sąd Okręgowy w Łodzi 26 maja 2017 r. utrzymał w mocy zaskarżone orzeczenie. Sąd II instancji stanął na stanowisku, że religijne przekonania nie powinny wchodzić w sferę życia publicznego.
RPO do TK: kara za bezzasadną odmowę usługi zgodna z Konstytucją
Sąd Najwyższy na rozprawie w Izbie Karnej 7 czerwca br. rozpoznawał kasację Prokuratora Generalnego na korzyść, ale nie wydał wyroku ze względu na zawiłość sprawy.
Prokurator Jacek Radoniewicz wnosił o zawieszenie postępowania do czasu wydania przez Trybunał Konstytucyjny orzeczenia co do konstytucyjności art. 138 kodeksu wykroczeń. SN na to się nie zgodził i wysłuchał opinii stron.
Argumenty prokuratora
W kasacji Prokurator Generalny zwrócił uwagę, że powołany przepis kodeksu wykroczeń stoi w sprzeczności z zasadą proporcjonalności, która jest fundamentem państwa prawa. Zasada proporcjonalności doznaje naruszenia z powodu nadmiernej ingerencji ustawodawcy w sferę gwarantowanych wolności. A tą wolnością są m.in. wiara i sumienie.
Prok. Radoniewicz stwierdził, że przepis, na którym oparto wyrok jest zbyt represyjny. I ma swe korzenie w kodeksie wykroczeń z 1957 r. i przepisie o zwalczaniu spekulacji i ochronie interesów nabywców oraz producentów rolnych w obrocie handlowym. A więc źródło swe czerpie z realiów gospodarki socjalistycznej, a nie rynkowej.
Co więcej - art.138 kw ogranicza wolność zawierania umów i prowadzenia działalności gospodarczej.
Wówczas pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego adwokat Paweł Knut przekonywał, że przepis jest poprawnie skonstruowany i funkcjonuje.
Stanowisko oskarżyciela posiłkowego
Adwokat Knut podał przykłady kilku orzeczeń, wydanych na podstawie art. 138 kw. I tak np. Sąd Rejonowy w Tarnobrzegu 8 marca 2013 r. nałożył grzywnę na właścicielkę sklepu obuwniczego, gdyż nie obsłużyła osoby poruszającej się na wózku.
Inny przykład zastosowania art. 138 kw: Sąd Rejonowy Warszawa-Wola ukarał grzywną właściciela sklepu, który odmówił sprzedaży towaru osobie z wózkiem dziecięcym i wyprosił ją z lokalu ( wyrok z 26 lutego 2018 r.).
Ta sama kara spotkała trenera samoobrony, który odmówił przeprowadzenia szkolenia z samoobrony osobom homoseksualnym (wyrok z 20 marca 2017 r.).
Sądy przyjęły jednak, że obowiązek świadczenia istniał, a prokurator wyroków tych nie kwestionował. Świadczy to o trafności poglądu, że w wypadku publicznego oferowania usług czy towarów, obowiązek świadczenia rodzi się, gdy tę publiczną ofertę zaakceptuje potencjalny nabywca i wyrazi wolę zapłacenia ceny.
Sprawa dyskryminacji
Na pytanie skierowane do Stowarzyszenie Rzeczników Konsumentów, czy Fundacja jest konsumentem odpowiedziano: "w naszej opinii nie powinien mieć zastosowanie w przedmiotowej sprawie art. 138 kw. Innym zupełnie zagadnieniem jest kwestia zakazu dyskryminacji wynikająca z szeregu aktów prawa międzynarodowego a także prawa Unii Europejskiej."
Sygnatura akt II KK 333/17
Pakiet RODO dla małych i średnich przedsiębiorstw
Sąd Najwyższy
Potrzebujesz WIĘCEJ wiarygodnych informacji o zagadnieniu Sąd Najwyższy? Sprawdź, co jeszcze na ten temat znajdziesz w LEX.
LEX Search – nowa wersja wyszukiwarki LEX z elementami sztucznej inteligencji. Chcesz łatwiej i szybciej znaleźć właściwe dokumenty?
Sprawdź, co zyskasz dzięki LEX Search >>
Prokurator
Potrzebujesz WIĘCEJ wiarygodnych informacji o zagadnieniu Prokurator? Sprawdź, co jeszcze na ten temat znajdziesz w LEX.
LEX Search – nowa wersja wyszukiwarki LEX z elementami sztucznej inteligencji. Chcesz łatwiej i szybciej znaleźć właściwe dokumenty?
Sprawdź, co zyskasz dzięki LEX Search >>
Adwokat
Potrzebujesz WIĘCEJ wiarygodnych informacji o zagadnieniu Adwokat? Sprawdź, co jeszcze na ten temat znajdziesz w LEX.
LEX Search – nowa wersja wyszukiwarki LEX z elementami sztucznej inteligencji. Chcesz łatwiej i szybciej znaleźć właściwe dokumenty?
Sprawdź, co zyskasz dzięki LEX Search >>
