Zdaniem Sądu Najwyższego, ustalenie wysokości odszkodowania, jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić poprzez zapłatę określonej sumy pieniężnej, zgodnie z art. 363 § 2 k.c., powinno co do zasady nastąpić według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili. Przyjęcie zasady, iż ustalenie wysokości odszkodowania następuje według cen z daty jego ustalenia, odpowiadającego - co do zasady - dacie wydania orzeczenia sądowego (art. 361 k.p.c.), stanowi wyraz realizacji przez ustawodawcę funkcji kompensacyjnej odszkodowania. Pozwala ona bowiem uwzględniać, przy ustalaniu wysokości odszkodowania, zmiany cen jakie nastąpiły pomiędzy zdarzeniem wyrządzającym szkodę (zdarzeniem sprawczym) a wydaniem orzeczenia sądowego, a tym samym daje podstawę do określenia wysokości odszkodowania w takiej wysokości, aby w pełni wyrównać poszkodowanemu poniesioną szkodę, obejmującą utratę korzyści.
Artykuł 363 § 2 k.c. dopuszcza odstępstwo od zasady ustalenia wysokości odszkodowania według cen z daty jego ustalenia tylko w sytuacji, gdy szczególne okoliczności przemawiają za przyjęciem cen istniejących w innej chwili. Okoliczności takie zachodzą wówczas, jeżeli przyjęcie cen z daty ustalenia odszkodowania powodowałoby albo pokrzywdzenie poszkodowanego albo jego bezpodstawne wzbogacenie, przy czym sąd, oceniając wystąpienie takich skutków, powinien zachować daleko idącą elastyczność i unikać wszelkiego rodzaju szablonowości. Jednocześnie sąd ustalając, iż w sprawie zachodzą szczególne okoliczności uzasadniające ustalenie wysokości należnego odszkodowania według cen z innej chwili niż chwila orzekania o żądaniu jest zobowiązany wskazać w uzasadnieniu swego rozstrzygnięcia te okoliczności, które uzasadniały odstąpienie od zasady wyrażonej w art. 363 § 2 k.c.
(IV CSK 78/10, LEX nr 622213)
Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX on-line