Powód domagał się od syna nakazania złożenia oświadczenia woli, którego treścią miało być przeniesienie udziału w wysokości 1/2 prawa własności w lokalu. Powód bowiem wcześniej odwołał darowiznę tego udziału z powodu rażącej niewdzięczności pozwanego. W uzasadnieniu pozwu wskazano, że w krótkim czasie po dokonaniu darowizny pozwany w istotny sposób zmienił stosunek wobec ojca. Zakazał powodowi kontaktu z jego wnukami, przejawiał akty agresji i przemocy w stosunku do niego oraz osoby wobec niego najbliższej - obecnej żony powoda. Powód jest ponadto osobą bezrobotną, a także schorowaną, nieposiadającą środków do życia. W tej sytuacji, mimo licznych ponawianych próśb, nigdy nie otrzymał pomocy od syna, który po otrzymaniu darowizny nie interesował się sytuacją ojca, a także nie zaoferował żadnej formy wsparcia dla darczyńcy.
Brak rażącej niewdzięczności
Sąd okręgowy oddalił jednak powództwo. W jego ocenie darczyńca nie zdołał dowieść w sporze, że sposób zachowania pozwanego syna wobec niego po zawarciu i wykonaniu umowy darowizny był taki, aby można mu było przypisać cechy rażącej niewdzięczności. Tymczasem jedynie w takim przypadku oświadczenie o odwołaniu darowizny, które złożył powód, mogłoby zostać uznane za wywołujące skutek prawny.
SO: powód może podjąć zatrudnienie
Sąd I instancji w szczególności zwrócił uwagę, że pozwany po przyjęciu darowizny oferował ojcu swoją pomoc, której ten jednak nie przyjął. Ocenił, że utrata pracy przez powoda, na którą powoływał się darczyńca jako argument mający wskazywać na jego trudną sytuację materialną, obligującą pozwanego do udzielenia ojcu wsparcia, którego syn miał nie udzielić, nastąpiła z przyczyn dotyczących tylko powoda. Nie było natomiast, zdaniem sądu, dostatecznych podstaw, aby twierdzić, że nie może on obecnie podjąć zatrudnienia.
Więcej informacji i narzędzi znajdziesz w programie LEX Navigator Postępowanie Cywilne Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów |
SO: napięte relacje nie wystarczą, by odwołać darowiznę
W podsumowaniu swojego stanowiska prawnego sąd okręgowy wskazał, że relacje pomiędzy powodem a pozwanym są napięte i owocują od czasu do czasu sytuacjami konfliktowymi. Tym niemniej ich przebieg nie wykracza swoją intensywnością poza kategorię zwykłych nieporozumień pomiędzy członkami rodziny. W żadnym razie nie można ich kwalifikować jako przejawy rażącej niewdzięczności w rozumieniu przepisu art. 898 § 1 k.c. po stronie pozwanego.
SA: odwołanie darowizny tylko wyjątkowo
Sąd Apelacyjny w Krakowie podzielił zaprezentowaną w motywach kontrolowanego instancyjnie orzeczenia argumentację prawną i oddalił apelację powoda. Dodał, że uprawnienie darczyńcy, na podstawie którego może on odwołać darowiznę, należy traktować jego wyjątkowe, którego zakres stosowania nie może opierać się na wykładni rozszerzającej przesłanek normatywnych skutecznego sięgnięcia po nie. Musi ono zostać ograniczone tylko do tych zupełnie wyjątkowych przypadków, które ze względu na szczególnie naganne zachowanie obdarowanego każą dać prymat interesowi darczyńcy nie tylko nad interesem niewdzięcznego w sposób rażący obdarowanego, ale także nad zasadą stabilności stosunków prawnorzeczowych, kształtowanych w założeniu w sposób trwały zawartą i wykonaną między stronami umową (wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 9 września 2016 r., sygn. akt I ACa 552/16).