1. Sporządzenie oferty
    Składana przez wykonawcę oferta powinna być przygotowana zgodnie z treścią Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ) i obowiązującymi przepisami prawa. Niespełnienie chociażby jednego z tych warunków będzie przyczyną odrzucenia oferty. Warto już zatem na wstępnym etapie postępowania przetargowego, tj. po otrzymaniu od zamawiającego SIWZ, skorzystać z konsultacji prawnej. Pozwoli to zaoszczędzić czas i pieniądze, bo w sytuacji, gdy w ofercie wykonawcy występują braki formalne bądź jej treść wzbudza wątpliwości, zamawiający wzywa do jej uzupełnienia lub wyjaśnienia treści. Wezwanie takie co prawda nie przekreśla szans na wybór oferty jako najbardziej korzystnej, ale niesie ze sobą negatywne skutki. Po pierwsze, wymaga od wykonawcy dodatkowej pracy związanej z uzupełnieniem lub wyjaśnieniem treści oferty. Po drugie - wydłuża postępowanie przetargowe.
  2. Wniosek o wyjaśnienie
    Profesjonalna pomoc prawna w trakcie analizy SIWZ daje przede wszystkim szansę dostrzeżenia w niej błędów czy wykrycia treści budzących wątpliwości. W takiej sytuacji wykonawca - przestrzegając terminów określonych w ustawie Prawo zamówień publicznych - może złożyć u zamawiającego wniosek o wyjaśnienie treści SIWZ. W praktyce często efektem takich działań jest zmiana specyfikacji. Warto jednak zauważyć, że modyfikacje te nie mogą dotyczyć warunków udziału w postępowaniu oraz kryterium oceny ofert. Zmiany w SIWZ (np.: w treści umowy) mogą ponadto umożliwić wykonawcy złożenie oferty bardziej dla niego korzystnej.
  3. Utrata wadium
    Warto również pamiętać, że sporządzenie oferty w nieprawidłowy sposób, może skutkować dla wykonawcy - poza brakiem udzielonego zamówienia - również szkodą finansową. Gdy wykonawca nie złoży wymaganych dokumentów lub złoży je w sposób wadliwy i nie uzupełni ich, zamawiający zatrzymuje wpłacone przez wykonawcę wadium wraz z odsetkami. Takie same konsekwencje niesie za sobą uzupełnienie dokumentacji przetargowej w niewłaściwy sposób albo w niewłaściwym terminie. Nieporozumienia w tym zakresie są przyczyną wielu sporów sądowych, których można byłoby uniknąć korzystając z porady prawnika. Warto również podkreślić, że utrata sumy wpłaconej jako wadium czasami stanowi poważny wydatek, może sięgać nawet 3% wartości zamówienia.
  4. Wykluczenie z postępowań
    Kolejnym problemem, jaki może napotkać wykonawca starający się o udzielenie zamówienia publicznego, jest błędna interpretacja zapisów umowy załączonej do SIWZ. Może to spowodować, że wykonawca będzie niewłaściwie wykonywał zamówienie, przez co narazić się na zarzut niewykonania bądź nienależytego wykonania umowy. Taka sytuacja może skutecznie zamknąć wykonawcy drogę do kolejnych zamówień publicznych. Jeśli wykonawca, który - na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania zamówienia - wyrządził szkodę stwierdzoną prawomocnym orzeczeniem sądowym, zostaje on wykluczony z postępowań o udzielenie zamówień publicznych przez kolejne 3 lata.
  5. Kontrola zamawiającego
    Korzystanie z usług pomocy prawnej może ułatwić wykonawcy skuteczną kontrolę nad czynnościami podejmowanymi przez zamawiającego. To ważne, bo w sytuacji, gdy zamawiający działa niezgodnie z przepisami ustawy lub zaniecha pewnych czynności, do których jest zobowiązany przepisami, wykonawca może skorzystać z przysługujących mu środków ochrony prawnej. Są to: odwołanie do Krajowej Izby Odwoławczej, a następnie skarga do sądu powszechnego.

Ubieganie się o zamówienia publiczne to trudne zadanie i duże wyzwanie dla przedsiębiorcy. Na drodze do szczęśliwego finału stoi wiele pułapek. Oferujący może stracić nie tylko czas poniesiony na przygotowanie oferty, ale też konkretne pieniądze (wadium). Do tego można dodać niewykorzystaną szansę na realizację projektu i zdobycie prestiżowego klienta. Dlatego decydując się na udział w postępowaniach o udzielenie zamówień publicznych warto sięgnąć po pomoc dobrego specjalisty. Prawnik sprawnie przeprowadzi przedsiębiorcę przez cały proces, zwiększając szansę na sukces.

 

Jan Hasik, radca prawny,
Kancelaria Prawna Chajec, Don-Siemion & Żyto (CDZ)

Jan Hasik