Rejestracja stanu cywilnego wykonywana będzie w systemie elektronicznym

Ustawa Prawo o aktach stanu cywilnego, która wejdzie w życie 1 stycznia 2015 r., wprowadza nowe rozwiązania dotyczące rejestracji stanu cywilnego, m.in. instytucję elektronicznego rejestru stanu cywilnego.

Z dniem 1 stycznia 2015 r. wejdzie w życie ustawa z dnia 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 1741). Część zawartych w nowej ustawie rozwiązań dotyczących prowadzenia akt stanu cywilnego i funkcjonowania urzędów stanu cywilnego stanowi powtórzenie rozwiązań tworzonych przez przepisy obowiązującej dotychczas ustawy z dnia 29 września 1986 r. – Prawo o aktach stanu cywilnego (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 212, poz. 1264, ze zm.). Przepisy ustawy wprowadzają również nowe rozwiązania, w tym obowiązek ewidencjonowania wszystkich zdarzeń z zakresu stanu cywilnego w elektronicznym systemie rejestracji akt stanu cywilnego.

Czytaj: Będzie łatwiej wziąć ślub poza urzędem stanu cywilnego>>>

Zgodnie z nowymi przepisami rejestracja stanu cywilnego będzie wykonywana przez gminy w urzędach stanu cywilnego jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej. Ustawa przewiduje, podobnie jak dotychczas obowiązujące przepisy prawne, że akty stanu cywilnego stanowią wyłączny dowód zdarzeń w nich stwierdzonych, natomiast ich niezgodność z prawdą może być udowodniona jedynie w postępowaniu sądowym. W aktach stanu cywilnego w dalszym ciągu odnotowywane będzie urodzenie, zgon i zawarcie małżeństwa w postaci oddzielnych aktów dla każdego rodzaju zdarzenia. Czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego nadal będą dokonywane przez kierownika urzędu stanu cywilnego lub jego zastępcę.

Nowe przepisy przewidują również wprowadzenie nowych rozwiązań dotyczących rejestracji stanu cywilnego, w tym m.in.:

- wprowadzają instytucję rejestru stanu cywilnego, który będzie prowadzony przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, w systemie teleinformatycznym; wpisów w rejestrze dokonywać będą kierownicy urzędów stanu cywilnego lub ich zastępcy;

- wprowadzają rejestr uznań, który prowadzony będzie w rejestrze stanu cywilnego; będą w nim gromadzone informacje na temat dziecka, matki oraz ojca uznającego ojcostwo;

- zobowiązują sądy i organy administracji publicznej do przekazywania, w terminie 7 dni, urzędom stanu cywilnego odpisów prawomocnych orzeczeń i decyzji administracyjnych, które stanowić mają podstawę wpisu do akt stanu cywilnego;

- wprowadzają nowy rodzaj zaświadczenia, tj. zaświadczenie o stanie cywilnym oraz określają procedurę związaną z uzyskaniem tego zaświadczenia;

- zastępują postępowanie sądowe procedurą administracyjną w sprawach sprostowania aktu stanu cywilnego na podstawie akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego lub innych aktów stanu cywilnego, albo zagranicznych dokumentów stanu cywilnego; sprostowania dokonywał będzie kierownik urzędu stanu cywilnego, z urzędu lub na wniosek.

Zgodnie z nowymi przepisami, podobnie jak dotychczas, nie będzie można zamieszczać w akcie urodzenia więcej niż dwóch imion dziecka, imienia ośmieszającego, nieprzyzwoitego czy też w formie zdrobniałej. Wprowadzono natomiast możliwość wybierania obcych imion dla dziecka niezależnie od narodowości i obywatelstwa rodziców, czy też takiego imienia, które nie wskazuje na płeć dziecka, ale w powszechnym znaczeniu jest przypisane do danej płci.

Ustawa nowelizuje również akty prawne, których regulacja wiąże się rejestracją stanu cywilnego, m.in. ustawę z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz. U. z 2011 r. Nr 118, poz. 687, ze zm.), ustawę z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 788, ze zm.), ustawę z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 101, ze zm.), ustawę z dnia 13 lutego 1984 r. o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz. U. z 2002 r. Nr 215, poz. 1823, ze zm.).

Nowe Prawo o aktach stanu cywilnego wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2015 r. z wyjątkiem przepisów określających nowe zasady przekazywania danych na potrzeby statystyki publicznej, które zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2018 r. Przepisy przejściowe określają dokładnie zasady przenoszenia papierowych aktów, sporządzonych w księgach stanu cywilnego, do rejestru stanu cywilnego prowadzonego w systemie teleinformatycznym. Przeniesieniu do rejestru będzie podlegał akt stanu cywilnego z chwili jego sporządzenia wraz z treścią wzmianek dodatkowych, przypisków oraz informacji zawartych w rubryce "uwagi". Przeniesienie aktu stanu cywilnego będzie czynnością materialno-techniczną, po dokonaniu której w dotychczasowym akcie zostanie zamieszczona odpowiednia wzmianka dodatkowa.