Raport o pracach legislacyjnych: rząd wywiązał się z planów tylko w 32 procentach

Rząd lepiej wywiązuje się z przygotowania projektów ustaw niż w ubiegłym roku - wynika z najnowszej edycji "Barometru legislacyjnego", raportu o pracach legislacyjnych Rady Ministrów. Raport jest wydawany w ramach programu Ernst & Young "Sprawne państwo". Analiza stanu realizacji programu legislacyjnego Rady Ministrów na pierwsze półrocze 2010 r. pokazuje, że rząd przyjął 42 ze 133 pierwotnie zaplanowanych projektów ustaw (czyli ok. 32 proc.). Najskuteczniejsze okazały się Ministerstwo Zdrowia i Ministerstwo Sprawiedliwości, najmniej pracowity był resort Skarbu Państwa MSZ i MEN.

Rozmowa z dr Tomaszem Zalasińskim, z kancelarii Domański Zakrzewski Palinka, współtwórcą Barometru Legislacyjnego Rządu.
- Czy obecne wyniki barometru legislacyjnego rządu są najlepsze ze wszystkich do tej pory przeprowadzonych?
- Nie. Trudno jest także mówić, że są dobre. W I połowie 2010 r. zanotowaliśmy wprawdzie wzrost sprawności legislacyjnej Rady Ministrów w porównaniu z II połową 2009 r., ale wynik z ubiegłego roku był wyjątkowo niski. Wedle Barometru Legislacyjnego sprawność legislacyjna rządu w ostatnich dwóch latach jego pracy kształtowała się następująco: w 2008 r. rząd zrealizować średnio ok. 40% zaplanowanych projektów ustaw, w I połowie 2009 r. było to 32%, a w II połowie 2009 r. jedynie 26%. Program legislacyjny na I połowę 2010 r. udało się rządowi zrealizować na poziomie 32%, przyjęto bowiem 42 ze 133 zaplanowanych projektów ustaw.
- Z czego wynika spowolnienie prac rządowych?
- Obniżenie sprawności legislacyjnej rządu, które obserwujemy od 2009 r., jest w pewnym stopniu możliwe do uzasadnienia trudami wdrażania reformy nowego systemu, który przerzucił ciężar tworzenia projektów ustaw z ministerstw na rządowe Centrum Legislacji..
- Dlaczego ważne jest , aby rząd w terminie przygotowywał zaplanowane projekty ustaw ? Planowanie działalności legislacyjnej umacnia zaufanie obywateli do państwa oraz ich poczucie pewności prawa. Sprzyja stabilizacji systemu prawnego oraz stwarza warunki dla racjonalizacji działań ustawodawczych: pozwala na precyzyjne zdefiniowanie problemu regulacyjnego, dokonanie pełnej analizy korzyści i kosztów interwencji ustawodawcy, oceny skutków regulacji oraz proporcjonalny dobór instrumentów regulacyjnych. Wysoka przewidywalność legislacyjna rządu ma także korzystny wpływ na rozwój gospodarczy. Przedsiębiorcy, zwłaszcza zagraniczni, planujący inwestycje w Polsce coraz częściej dokonują oceny ryzyka legislacyjnego. Badają ile i jakie zmiany normatywne wprowadzono w ostatnich latach w interesującym ich sektorze gospodarki, jakie były i są plany Rady Ministrów w tym zakresie oraz – co najważniejsze – jaki jest poziom przewidywalności ustawodawcy. Transparentne i sprawne prowadzenie polityki legislacyjnej nie tylko wzmacnia zatem zaufanie obywateli do państwa i stabilizuje system prawny, ale jest także ważnym instrumentem wpływającym na rozwój gospodarczy.
- Ministerstwo Zdrowia tym razem okazało się najskuteczniejsze, który resort był równie dobry?
- Ministerstwo Zdrowia oraz Ministerstwo Sprawiedliwości wykazały się w I połowie 2010 r. najwyższą skutecznością legislacyjną. Resortami, które w wysokim stopniu zrealizowały program legislacyjny, okazały się także Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Gospodarki oraz Ministerstwo Infrastruktury.
- Które ministerstwo, tym razem zawiodło?
- Najsłabiej z realizacji programu legislacyjnego wywiązały się Ministerstwo Skarbu Państwa, Ministerstwo Edukacji Narodowej oraz Ministerstwo Spraw Zagranicznych.
- Jednak MSZ przygotował najwięcej pozaplanowychaktów. Z czego to Pana zdaniem wynika?
- Poza programem legislacyjnym projekty ustaw powinny być przyjmowane jedynie w sytuacjach wyjątkowych. Od II połowy 2008 r. obserwujemy zmniejszanie liczby projektów pozaplanowych. To dobra tendencja. W I połowie 2010 r. rząd przyjął 29 takich projektów, z czego 9 z inicjatywy Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Projekty MSZ mają jednak szczególny charakter, gdyż są to głównie tzw. projekty ratyfikacyjne, tj. ustawy o wyrażeniu zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej. Więcej podstaw do niepokoju wzbudza działalność pozaplanowa Ministerstwa Sprawiedliwości. Wśród sześciu projektów pozaplanowych przedstawionych ten resort mamy bowiem pięćzmian w kodyfikacjach oraz nowelizację Prawa o ustroju sądów wojskowych.
- Jak przedstawiają się projekty implementujące prawo unijne?
- Ze 133 zaplanowanych projektów 60 miało służyć implementacji prawa unijnego. Projekty unijne dominowały w programach legislacyjnych Ministerstwa Infrastruktury, Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Ministerstwa Zdrowia. Z zaplanowanych 60 do końca czerwca 2010 r. rządowi udało się przyjąć 21 projektów wykonujących prawo unijne.

Rozmawiała: Katarzyna Żaczkiewicz BAROMETR LEGISLACYJNY powstajew wyniku porównania liczby planowanych przez Rade Ministrów projektów ustaw do liczby projektów, które zostały wykonane.