W dniu 22 lutego 2011 r. Rada Ministrów wydała rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i sposobu użycia środków przymusu bezpośredniego wobec nieletnich umieszczonych w zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych i młodzieżowych ośrodkach socjoterapii (Dz. U. Nr 48, poz. 248; dalej jako rozporządzenie). Przepisy powyższego rozporządzenia mają znaczenie także dla jednostek samorządu terytorialnego jako dla organów prowadzących młodzieżowe ośrodki wychowawcze i młodzieżowe ośrodki socjoterapii.
Rozporządzenie wprowadza kilka istotnych zmian w zasadach stosowania przymusu bezpośredniego względem nieletnich. Niedopuszczalne jest wykorzystywanie przymusu w celu poniżenia lub upokorzenia, natomiast zastosowanie siły fizycznej ma polegać na obezwładnieniu ręcznym. Niedopuszczalne jest również zadawanie uderzeń, chyba że w celu odparcia bezpośredniego zamachu na życie lub zdrowie własne lub innych osób. Sprecyzowano również zasady dotyczące wyposażenia izb izolacyjnych oraz zasad umieszczania tam nieletnich. Nowością jest obowiązek istnienia monitoringu w izbie, ponadto stan osoby tam przetrzymywanej musi być sprawdzany nie rzadziej niż co 15 minut. Korekcie uległy również przepisy dotyczące stosowania kaftana bezpieczeństwa oraz pasa obezwładniającego. Z chwilą wejścia w życie rozporządzenia maksymalny czas stosowania tych środków wynosi 8 godzin, podczas gdy do tej pory czas ten był nielimitowany
Każde zastosowanie środka przymusu bezpośredniego skutkować będzie sporządzeniem protokołu przez pracownika, który podjął taką decyzję, a ponadto będzie odnotowane w rejestrze prowadzonym przez dyrektora ośrodka. Dyrektor będzie miał też obowiązek powiadomić niezwłocznie o tym fakcie sędziego rodzinnego, który sprawuje nadzór nad zakładem lub ośrodkiem, sąd rodzinny wykonujący środek poprawczy lub wychowawczy albo organ, do którego dyspozycji pozostaje nieletni przebywający w schronisku. Maksymalny czas na powiadomienie w/w organów przez dyrektora skrócono z 72 do 24 godzin.
Zmieniono również zasady, według których nieletni może złożyć skargę na zastosowanie wobec niego środka przymusu bezpośredniego. Rozporządzenie wprowadza termin 30 dni, w ciągu których można to uczynić, przy czym o możliwości złożenia skargi należy pouczyć nieletniego.
Rozporządzenie weszło w życie z dniem ogłoszenia, tj. 7 marca 2011 r. Poprzedzające je rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 lutego 2005 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu użycia środków przymusu bezpośredniego wobec nieletnich umieszczonych w zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych i młodzieżowych ośrodkach socjoterapii (Dz. U. Nr 25, poz. 203) utraciło moc w dniu 23 sierpnia 2009 r. na podstawie art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 25 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy - Karta Nauczyciela oraz ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. Nr 145, poz. 917 oraz z 2009 r. Nr 56, poz. 458).

Artykuł pochodzi z Serwisu Samorządowego www.lex.pl/samorzad