Protokół elektroniczny ma usprawnić postępowania sądowe

Usprawnienie postępowania sądowego przez zastosowanie nowoczesnych technik zapisu przebiegu czynności sądowych to podstawowy cel nowelizacji k.p.c., która wchodzi w życie z dniem 1 lipca br. Według założeń ustawy, zapis audio-video daje lepsze podstawy do oceny materiału dowodowego i kontroli instancyjnej niż tradycyjny protokół. Wypowiedzi uczestników postępowania nie są narażone na zniekształcenie, tak jak to ma miejsce w wypadku tradycyjnego protokołowania.

Wprowadzenie protokołu elektronicznego spowoduje, że sędziowie i uczestnicy postępowania będą mogli się skupić na przebiegu czynności bez zbędnych przerw w celu formułowania i kontrolowania protokołu pisemnego.
Przeprowadzone badania wskazują, że rozprawa prowadzona przy użyciu zapisu audio-video trwa około 1/3 krócej niż taka sama rozprawa protokołowana tradycyjnie przez dobrze wyszkolonych protokolantów, sprawnie posługujących się metodą pisania bezwzrokowego przy użyciu klawiatury komputerowej.
Znowelizowane brzmienie art. 157 § 1 i § 11 k.p.c. wprowadza współistnienie tradycyjnego protokołu sporządzanego przez protokolanta pod kierunkiem przewodniczącego oraz elektronicznego protokołu. Jednak protokół pisemny będzie sporządzany na dotychczasowych zasadach tylko w przypadku, gdy ze względów technicznych utrwalenie przebiegu posiedzenia za pomocą protokołu elektronicznego nie będzie możliwe. Protokół elektroniczny oraz protokół sporządzany na dotychczasowych zasadach będą sobie równoważne pod względem skutków prawnych.
Ze względu na konieczność zapewnienia ochrony wizerunku osób biorących udział w postępowaniu wyłączona zostanie możliwość otrzymania przez strony i uczestników postępowania zapisu obrazu, jeżeli przebieg posiedzenia zostanie utrwalony za pomocą urządzenia rejestrującego obraz i dźwięk.
Wprowadzenie protokołu elektronicznego oraz możliwość przeprowadzania dowodów na odległość, ma docelowo pozwolić (po odpowiednim wyposażeniu zakładów karnych albo przez wykorzystanie sprzętu, w który wyposażone zostaną najbliższe sądy) na uzyskanie istotnych oszczędności w wydatkach więziennictwa. Możliwa ma być rezygnacja z dowożenia osadzonych, występujących w sprawach cywilnych jako strony lub świadkowie, w celu ich wysłuchania lub przeprowadzenia dowodów, do odległych sądów prowadzących postępowanie.

Ustawa z dnia 29 kwietnia 2010 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego została opublikowana w Dzienniku Ustaw Nr 108, poz. 684.

Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX on-line