Stanowisko strony rządowej zaprezentował Wicepremier, Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji - Grzegorz Schetyna.
- Bardzo proszę o zaangażowanie strony samorządowej w pracach nad ustawą, to sztandarowy projekt MSWiA, którego celem jest wyeliminowanie bandytyzmu ze stadionów - powiedział m.in. Wicepremier Schetyna.
Szef resortu spraw wewnętrznych i administracji przypomniał, że wspólnym celem Rządu i strony samorządowej powinno być przygotowanie dobrej ustawy, która na wzór brytyjski zapewni bezpieczeństwo imprez masowych w Polsce.
Bezpieczeństwo imprez masowych, a w szczególności meczów piłki nożnej jako obszar działania wszystkich podmiotów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i porządek publiczny, wymaga szczególnego zaangażowania i wprowadzenia rozwiązań systemowych, umożliwiających sprawne i skuteczne działania oraz egzekwowanie prawa.
Ta sfera uregulowana została przepisami ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 roku o bezpieczeństwie imprez masowych, która była już wielokrotnie nowelizowana. W obecnym kształcie, po nowelizacji z dnia 6 lipca 2007 roku, przepisy utraciły wewnętrzną spójność, nie przystają do innych uregulowań i uniemożliwiają skuteczne stosowanie prawa wobec narastającego zjawiska chuligaństwa stadionowego.
Zgodnie przyjętymi założeniami przedstawiony projekt ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych zawiera propozycje systemowych rozwiązań w obszarze działań wszystkich podmiotów zajmujących się organizacją, realizacją oraz zabezpieczeniem imprez masowych.
Tekst projektu został usystematyzowany i podzielony na siedem rozdziałów.
Rozdział 1 - Przepisy ogólne
W rozdziale pierwszym wskazano płaszczyzny obowiązywania ustawy oraz precyzyjnie zdefiniowano wszystkie pojęcia, zawierając także te, które dotychczas pozostawały w sferze przepisów prawa europejskiego i terminologii organizacji i związków sportowych.
Art. 4 zawiera pojęcia słownikowe ustawy, zarówno te, dotychczas stosowane, jak i nowe, w tym mecz piłki nożnej - precyzujące ten szczególny rodzaj imprezy masowej i wprowadzające obniżone wartości liczbowe osób mogących uczestniczyć w imprezie. Propozycja takiego zapisu wynika przede wszystkim ze złego stanu infrastruktury stadionowej w Polsce, a także z dogłębnej analizy ryzyka, wskazującej na konieczność wprowadzenia warunków szczególnych dla rozgrywek w tej dyscyplinie.
W kolejnych punktach art. 4 doprecyzowana została definicja liczby miejsc udostępnionych dla publiczności przez organizatora imprezy masowej, uzupełniono definicję terenu imprezy masowej o liczbowy przelicznik określający wymagalną powierzchnię dla jednej osoby - 0,5 m2 - jako brakujący element w dotychczasowych uregulowaniach, a niezwykle ważny ze względów bezpieczeństwa.
Wprowadzono pojęcia: bezpieczeństwa zorganizowanego przejazdu osób uczestniczących w imprezie masowej - dookreślające kompetencje i odpowiedzialność w tym zakresie, na nowo zdefiniowano służby porządkowe organizatora imprezy masowej wskazując jednocześnie na oddzielną formację - służby informacyjne organizatora imprezy masowej. Kolejne nowe definicje to: informacja o przewidywanych zagrożeniach, stanowiąca swoistą analizę ryzyka przeprowadzaną przez organizatora imprezy masowej, niezbędna do przygotowania całości zabezpieczenia imprezy przez wszystkie podmioty do tego zobowiązane oraz dwa rozwiązania o charakterze porządkowym - tak zwany zakaz klubowy - czyli kara porządkowa wymierzana przez organizatora meczu piłki nożnej polegająca na zakazie uczestniczenia w imprezach masowych, a także zakaz zagraniczny uniemożliwiający uczestnictwo w imprezach masowych, który będzie nakładany przez uprawnione krajowe organy wymiaru sprawiedliwości innych państw.
Na szczególną uwagę zasługuje konstrukcja definicji regulaminu obiektu i regulaminu imprezy masowej, dająca szerokie uprawnienia organizatorowi imprezy masowej, pozwalająca na skuteczne egzekwowanie prawa oraz utrzymanie bezpieczeństwa i porządku w miejscu i czasie trwania imprezy masowej.
Dodatkowo, wymagania stawiane kierownikowi bezpieczeństwa, w postaci konieczności legitymowania się licencją drugiego stopnia pracownika ochrony fizycznej (nie technicznej) - w przypadku imprezy zakwalifikowanej jako impreza masowa podwyższonego ryzyka, gwarantują profesjonalizm działań organizatora imprezy masowej.
Rozdział 2 - Ogólne warunki bezpieczeństwa imprezy masowej
W rozdziale drugim zostały umieszczone zagadnienia dotyczące ogólnych warunków bezpieczeństwa imprezy masowej.
W art. 6 ust. 3 proponuje się przyjęcie nowych, zliberalizowanych, przeliczników dotyczących liczby członków służb porządkowych organizatora imprezy i służb informacyjnych organizatora imprezy masowej. W odróżnieniu od dotychczas obowiązujących rozwiązań, do zabezpieczenia imprezy masowej nie będącej imprezą masową podwyższonego ryzyka, wymagane jest aby jedynie dwóch na dziesięciu członków służb organizatora imprezy masowej było licencjonowanymi pracownikami ochrony fizycznej. Analogicznie w przypadku imprezy masowej będącej imprezą masową podwyższonego ryzyka jedynie połowa pracowników służb organizatora musi legitymować się licencją pracownika ochrony fizycznej. Przyjęte rozwiązanie jest spełnieniem postulatów zarówno organizatorów imprez masowych, przedstawicieli klubów piłkarskich, a także agencji ochrony, którzy dotychczas, ze względu na braki kadrowe nie były w stanie sprostać wymogom ustawy, częstokroć stosując proceder "pożyczania" pracowników. Obniżeniu ulegną, często niepotrzebnie zawyżane, koszty związane z zabezpieczeniem imprezy masowej. Równocześnie organizator imprezy masowej, który zobowiązany jest do zapewnienia bezpieczeństwa w miejscu i czasie trwania imprezy masowej, nie spełniający tych wymogów, będzie ponosił odpowiedzialność karną, a tym samym należy mieć pewność, że poziom bezpieczeństwa imprez masowych nie ulegnie obniżeniu.
Ponadto ta część projektu, w odróżnieniu od dotychczas przyjętych rozwiązań cechuje się kilkoma rozwiązaniami, upraszczającymi pracę organu wydającego zgodę na przeprowadzenie imprezy masowej, poprzez wprowadzenie fakultatywności obowiązku dostarczania wymaganych dokumentów.
W art. 9 proponuje się zmniejszenie liczby dokumentów przedkładanych przez organizatora imprezy, zachowując jednocześnie gwarancję właściwej oceny stanu bezpieczeństwa planowanej imprezy. Elementem nowym, którego wprowadzenie było postulowane przez jednostki samorządowe, jest dopuszczenie, w ściśle określonych warunkach, do sprzedaży alkoholu na imprezach masowych.
Przepisy projektowanego art.18 dają delegację do przygotowania rozporządzenia określającego zasady, warunki sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych podczas masowych imprez sportowych.
Dodatkowo, rozszerzając uprawnienia służb porządkowych organizatora o możliwość stosowania miotaczy gazu pieprzowego oraz kajdanek - art. 18 ust. 1 pkt 6 - w dalszej części ustawy wprowadzono zapisy dające ochronę prawną członkom służb porządkowej i informacyjnej organizatora.
Z uwagi na niestosowanie praktyki odpłatnego działania Policji w zabezpieczaniu imprez masowych, zaproponowano usunięcie przepisów dających takie możliwości.
Przepisy projektowanego art. 22, wprowadzające ewidencję wydawanych przez organizatora imprezy masowej identyfikatorów, mają na celu ułatwienie Policji, prokuraturze i sądom, postępowania w przypadku konieczności szybkiej, pełnej identyfikacji każdego z pracowników służb: porządkowej i informacyjnej organizatora imprezy masowej.
Rozdział 3 - Warunki bezpieczeństwa meczu piłki nożnej
Całkowicie nowe rozwiązania zaproponowano w rozdziale czwartym, poświęconym warunkom bezpieczeństwa podczas meczów piłki nożnej. Dotychczasowe doświadczenia polskiej Policji wskazują, że ten rodzaj współzawodnictwa sportowego wymaga szczególnej uwagi i wyjątkowej dbałości już na etapie tworzenia przepisów prawa, ale również ich stosowania. W treści tego rozdziału zawarto przepisy umożliwiające między innymi:
- w art. 27 pełną identyfikację wszystkich uczestników, a dodatkowo wskazano, że obiekty wykorzystywane do prowadzenia rozgrywek w ramach ligi zawodowej powinny być wyposażone w elektroniczny system identyfikacji osób, pozwalający na wszechstronne i w pełni elektroniczne kontrolowanie publiczności na stadionie;
- w art. 28 stosowanie zakazu klubowego, zdefiniowanego w rozdziale 2 ustawy który pozwoli organizatorom meczów piłki nożnej na eliminację z terenu imprezy potencjalnych "przestępców stadionowych";
- w art. 29 sposób dystrybucji biletów wstępu na imprezę masową, kompatybilny z obowiązkiem pełnej identyfikacji uczestników meczów piłki nożnej;
- w art. 30 organizację przejazdów kibiców meczu piłki nożnej przez klub lub inny podmiot działający w jego imieniu;
- oraz warunki bezpieczeństwa dla modernizowanych i budowanych stadionów - w art. 32.
Rozdział 4 - Odpowiedzialność za szkodę
W rozdziale czwartym zawarto przepisy dotyczące odpowiedzialności za szkody i koszty związane z zabezpieczeniem imprezy masowej. Zakłada się, że za rzeczywiste szkody, które poniosła Policja, Żandarmeria Wojskowa, straże miejskie (gminne), Państwowa Straż Pożarna oraz służba zdrowia w związku z działaniami w miejscu i czasie imprezy, odpowiada organizator imprezy masowej. Ponadto w art. 35 ust. 2 wskazano właściwe podmioty do kompetencji, których należy określenie szczegółowego zakresu ubezpieczenia organizatora imprezy masowej, terminu powstania obowiązku ubezpieczenia oraz minimalnej sumy gwarancyjnej.
Rozdział 5 - Gromadzenie i przetwarzanie informacji dotyczących bezpieczeństwa imprez masowych
Rozdział piąty, poświęcony gromadzeniu i przetwarzaniu informacji dotyczących bezpieczeństwa imprez masowych, wykorzystuje rozwiązania przeniesione z obowiązującej ustawy, z korektami pozwalającymi na pełne wykonywanie zadań i uprawnień przez Komendanta Głównego Policji. Aktualnie będzie możliwe gromadzenie przez Komendanta Głównego Policji informacji o wszystkich imprezach masowych, a nie jedynie masowych imprezach sportowych. Dotychczas obowiązująca ustawa cechowała się ułomnością w postaci zapisu nakazującego udzielanie przez Komendanta Głównego Policji informacji na temat imprez masowych inne niż sportowe, nie dając mu możliwości gromadzenia takich informacji. Ponadto uzupełniono zapisy art. 39 i art. 40 zawierające katalogi podmiotów uprawnionych i podmiotów zobowiązanych do udzielania i przekazywania informacji dotyczących bezpieczeństwa imprez masowych o "podmioty zarządzające rozgrywkami", wskazując jednocześnie w art. 42 ust. 2 pkt 6 zakres tych informacji.
Rozdział 6 - Przepisy karne
W rozdziale szóstym - przepisy karne, dokonano penalizacji zachowań uczestników, ale także osób odpowiedzialnych za zapewnienie bezpieczeństwa imprez masowych.
Zapisy obowiązującej ustawy w zakresie egzekwowania obowiązku stawiennictwa osób ukaranych środkiem karnym, w postaci zakazu stadionowego, nie sprawdzają się i dodatkowo w większości przypadków są niemożliwe do egzekwowania. Stan taki został potwierdzony przez zdecydowana większość jednostek organizacyjnych Policji, które dodatkowo wskazywały na fakt nieskuteczności kierowania do prokuratury wniosków o ściganie, w związku z nie wywiązywaniem się z obowiązku stawiennictwa w jednostce Policji. W większości przypadków, z uwagi na niską szkodliwość społeczną czynu, sądy nie orzekają kar w takich sprawach.
Argumentacja przemawiająca za odstąpieniem od takich rozwiązań opierała się po pierwsze na eliminacji przepisów, które tak naprawdę są "martwe", a z drugiej strony proponowane w projekcie rozwiązania dają możliwość zwiększonej kontroli nad wykonywaniem obowiązków przez osoby ukarane. Tym samym proponuje się aby środek karny w postaci zakazu wstępu na imprezę masową połączony był z zastosowaniem "aresztu domowego" oraz obowiązkiem wykonywania prac społecznych. Obowiązek sprawowania nadzoru nad stosowaniem się do wyroku sądu spoczywać będzie na kuratorze sądowym oraz organie gminy.
Dodatkowo proponuje się podniesienie minimalnej wysokości grzywny za wykroczenia, popełnione w związku z imprezami masowymi, w szczególności meczami piłki nożnej. Należy podkreślić, że propozycje mają charakter wychowawczy i konstruowane były z ideą prewencyjnych działań organów wymiaru sprawiedliwości, gwarantujących wykluczenie ze środowiska kibiców osób, których głównym celem jest stadionowe awanturnictwo i agresja.
Rozdział 7 - Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe
Przygotowany projekt będzie wymagał kilku zmian (o charakterze porządkującym) w przepisach innych ustaw tj. w ustawie z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. Nr 114, poz. 493, z 1994 r. Nr 121, poz. 591, z 1996 r. Nr 90, poz. 407 i z 1997 r. Nr 5, poz. 24), gdzie art. 34 ust. 8 otrzyma brzmienie: "8. Obowiązki organizatora imprezy masowej w zakresie bezpieczeństwa tej imprezy reguluje ustawa z dnia .. 2008 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz. U. Nr .., poz. ..).", oraz w ustawie z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej (Dz. U. z 2007 r. Nr 226, poz. 1675), gdzie art. 50 ust. 3 otrzyma brzmienie: "3. Obowiązki organizatora imprezy masowej w zakresie bezpieczeństwa tej imprezy reguluje ustawa z dnia .. 2008 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz. U. Nr .., poz. ..).".
Ponadto, konsekwencją rezygnacji z unormowań zawartych w art. 5a ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o bezpieczeństwie imprez masowych, stały się zmiany w ustawie z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 1990 r. Nr 30, poz. 179 z późn. zm.) oraz w ustawie z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 249 poz. 2104 z późn. zm.). Uchylenie art. 112 ust. 3 ustawy o Policji wynika z przyjętej w projekcie rezygnacji zawierania przez Policję porozumień z organizatorem o odpłatnym zabezpieczaniu imprezy masowej, bowiem w przepisie tym zostały określone zasady wynagradzania policjantów biorących udział w tego rodzaju działaniach. Z kolei zmiana odnosząca się do art. 120 ust. 1 pkt 1 ustawy o Policji jest konsekwencją uchylenia art. 112 ust. 3, do którego przepis ten odsyła w zakresie ustalania wysokości zasiłku pogrzebowego, tak więc w miejsce przeciętnego wynagrodzenia za czerwiec roku ubiegłego proponuje się za podstawę obliczenia zasiłku przyjąć ustalane w relacji do kwoty bazowej, zgodnie-przeciętne uposażenie policjantów z art. 99 ust. 3 ustawy o Policji.
Zmiany zaproponowane w odniesieniu do ustawy o finansach publicznych mają na celu uchylenie lub modyfikację regulacji dotyczących dochodów własnych policyjnych jednostek budżetowych w związku z zaniechaniem odpłatnego zabezpieczania imprez masowych przez Policję.
Oficjalne źródło: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji