W dużych miastach w Polsce w spółdzielczości mieszkaniowej dochodzi do niebezpiecznych sytuacji - zadłużania spółdzielni. Spółdzielniom bowiem ustawa pozwoliła nie tylko na to by sprawowały funkcje zarządcy, ale także - mogą one rozwijać działalność deweloperską.
- Mamy sytuacje, w której spółdzielnia dokonując ryzykownych działań deweloperskich roluje dług; brakyuje pieniędzy, a nadal sie inwestuje, zaciąga kredyt i dochodzi do piramidy, która się załamuje - wyjaśniała w Polsat News prof. Ewa Łętowska, sędzia TK w stanie spoczynku i były Rzecznik Praw Obywatelskich.
W konsekwencji takiego rozwoju wypadków - spółdzielniom brakuje pieniędzy na bieżące wydatki, tj. opłacenie rachunków za wodę i CO. Zmiana zarządu niewiele pomaga. Czytaj też>>Prof. Łetowska: złe prawo ogranicza...
Jeśli nie ma pieniędzy na bieżącą sytuację, a jednocześnie są zajęte wszystkie konta spółdzielni przez wierzycieli, to wyłącza się mieszkańcom ciepłą wodę i ogrzewanie.
Prof. Łętowska zwraca uwagę, że spółdzielców łudzono mirażem, że jeśli uzyskają własność, ich sytuacja będzie odporna na koniunktury rynkowe. Własność i spółdzielcze prawo do lokalu - to dobre prawa, ale oba mają cechę wspólną - są nieodporne na dewastację budynków i brak pieniędzy na bieżącą konserwację i "slamsowienie".
Zdaniem prof. Łętowskiej przekształcenie spółdzielczego prawa we własność nie miała na celu by spółdzielcy żyło się lepiej, tylko danie możliwości spółdzielcom pobranie kredytu, pod hipotekę na mieszkanie. Zwiększono w ten sposób ruchliwość kapitału. Zaniedbano jednak właściwego uregulowania zarządu i rozmiarów spółdzielni, aby nie była za duża. Jeśli jest za duża spółdzielnia, to mieszkańcy nie mają kontroli nad zarządem.
Co można zrobić w takiej sytuacji? Trzeba utworzyć wspólnotę zarządczą, czyli wyeliminować spółdzielnię, która ma mniejszość udziałów od zarządu, ale to jest bardzo trudne - dodaje prof. Łętowska.
Drugi sposób ratowania spółdzielni to ogłoszenie jej upadłości, bo upadłość to cywilizowany sposób regulowania długów. I wtedy nie ma zajęć komorniczych.
Z drugiej strony prof. Łętowską dziwi bierność władz miast, które są samorządem, a jednocześnie pobierają opłaty za użytkowanie wieczyste.
ID produktu: 40162159 Rok wydania: 2012
Autor: Ewa Łętowska,Krzysztof Sobczak
Tytuł: Rzeźbienie państwa prawa. 20 lat później