Ustawa z dnia 4 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym (Dz. U. poz. 1935) stanowi wypełnienie przez Polskę zobowiązań nałożonych przez akty prawne Unii Europejskiej w zakresie utworzenia i prowadzenia krajowego rejestru elektronicznego przedsiębiorców transportu drogowego, którzy od właściwego organu uzyskali zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. W Polsce nie było możliwości utworzenia Krajowego Rejestru Elektronicznego Przedsiębiorców Transportu Drogowego (dalej także - Rejestr) na bazie istniejących już rejestrów, tj. Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej oraz Krajowego Rejestru Sądowego. Zostały one bowiem utworzone do gromadzenia innego rodzaju danych niż te, które będą zawarte w Rejestrze.

Obecne rejestry niewystarczające

Z uwagi na charakter danych i zasady ich udostępniania stworzony więc zostanie odrębny rejestr, który poprzez punkt kontaktowy będzie połączony z rejestrami innych państw członkowskich. Zadania punktu kontaktowego będzie wykonywał Główny Inspektor Transportu Drogowego. Rejestr zostanie zbudowany na bazie prowadzonych już przez Głównego Inspektora Transportu Drogowego rejestrów: centralnej ewidencji naruszeń (CEN) oraz Transbit, a także ewidencji przewoźników drogowych prowadzonych w starostwach oraz miastach na prawach powiatu. Zarówno zakres i struktury danych CEN, jak i systemu Transbit jedynie częściowo spełniają wymagania, które powinien spełniać referencyjny rejestr przedsiębiorców transportu drogowego zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa Unii Europejskiej, dlatego też potrzebne jest stworzenie odrębnego rejestru. CEN jest systemem przeznaczonym do wsparcia procesów kontrolnych oraz postępowań administracyjnych wszczynanych na podstawie kontroli, a Transbit to system wspierający proces wydawania i rejestracji dokumentów niezbędnych do świadczenia usług transportowych w transporcie międzynarodowym - i jako takie systemy te mogą być jedynie źródłem części danych niezbędnych do funkcjonowania Rejestru.

Trzy ewidencje

Rejestr prowadzony będzie w systemie teleinformatycznym przez Głównego Inspektora Transportu Drogowego. Główny Inspektor Transportu Drogowego będzie też administratorem danych osobowych zgromadzonych w Rejestrze w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 922).

Rejestr będzie składał się z trzech ewidencji. Pierwszą z nich będzie ewidencja przedsiębiorców, którzy posiadają zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. W skład Rejestru wejdzie także ewidencja poważnych naruszeń, o których mowa w art. 6 ust. 1 lit. b rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 z dnia 21 października 2009 r. ustanawiającego wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego i uchylającego dyrektywę Rady 96/26/WE (Dz. Urz. UE L 300 z 14.11.2009, str. 51, z późn. zm.). Poważne naruszenie wspólnotowych przepisów w zakresie transportu drogowego oznacza naruszenie, które może prowadzić do utraty dobrej reputacji zgodnie z art. 6 ust. 1 i 2 rozporządzenia (WE) nr 1071/2009 lub do czasowego albo trwałego cofnięcia licencji.

W Rejestrze znajdzie się także ewidencja osób, które zostały uznane za niezdolne do kierowania operacjami transportowymi przedsiębiorcy do czasu przywrócenia dobrej reputacji zgodnie z art. 6 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 1071/2009.

Dane przedsiębiorców będą jawne

Dane gromadzone w ewidencji przedsiębiorców, którzy posiadają zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, będą jawne i publicznie dostępne z wyjątkiem danych dotyczących daty i miejsca urodzenia oraz adresu zamieszkania zarządzającego transportem oraz osoby fizycznej uprawnionej do wykonywania zadań zarządzającego transportem w jego imieniu, o której mowa w art. 7c ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2016 r. poz. 1907). Natomiast dane gromadzone w ewidencji poważnych naruszeń oraz ewidencji osób, które zostały uznane za niezdolne do kierowania operacjami transportowymi przedsiębiorcy, będą udostępniane jedynie upoważnionym organom (m.in. starostom czy zarządcom dróg) i osobie, której one dotyczą.

Elektroniczne udostępnianie danych

Przekazywanie danych do Rejestru oraz udostępnianie danych z Rejestru będzie odbywało się za pośrednictwem elektronicznej skrzynki podawczej Głównego Inspektora Transportu Drogowego lub środkami komunikacji elektronicznej obsługiwanymi przez system teleinformatyczny Rejestru. Dane przekazywane będą do Rejestru przez upoważnione organy za pośrednictwem formularzy elektronicznych zamieszczonych na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego oraz za pośrednictwem elektronicznej platformy usług administracji publicznej.

Teletransmisje

Główny Inspektor Transportu Drogowego będzie mógł zawierać z określonymi podmiotami porozumienia o udostępnianiu im danych zgromadzonych w Rejestrze w drodze teletransmisji bez konieczności składania wniosku, jeżeli podmioty te posiadają środki techniczne i organizacyjne umożliwiające odnotowanie w systemie, kto, kiedy, w jakim celu oraz jakie dane uzyskał, a także jeśli specyfika lub zakres wykonywanych przez nie zadań uzasadnia takie udostępnienie. W takich porozumieniach wskazane zostaną rozwiązania techniczne i organizacyjne zapewniające bezpieczeństwo, w szczególności w zakresie poufności i rozliczalności w odniesieniu do udostępnionych danych.

Uruchomienie Rejestru

Wejście w życie przepisów dotyczących Krajowego Rejestru Elektronicznego Przedsiębiorców Transportu Drogowego przewidziane jest na 30 listopada 2017 r., ale już obowiązuje przepis, na mocy którego Główny Inspektor Transportu Drogowego ma podjąć działania zmierzające do utworzenia tego rejestru.

Do dnia 1 marca 2018 r. określone organy mają czas na przekazanie do Krajowego Rejestru Elektronicznego Przedsiębiorców Transportu Drogowego danych niezbędnych do jego prowadzenia. Powyższe zadanie w odniesieniu do organów jednostek samorządu terytorialnego stanowi zadanie własne tych jednostek.