Jak poinformowała przewodnicząca KRS sędzia Dagmara Pawełczyk-Woicka, wyrażenie zgody na posiadanie obywatelstwa innego państwa uwzględniane jest w wyjątkowych przypadkach. - W tych przypadkach nie zachodziły okoliczności za wyrażeniem takiej zgody, gdyż po stronie kandydatów nie zachodziły trudności w zrzeczeniu się obywatelstwa innego państwa. Zrzeczenie się nie wywoływało dla tych aplikantów negatywnych skutków w żadnej sferze ich życia, gdyż dotyczyło obywatelstwa państwa będącego członkiem Unii Europejskiej – argumentuje szefowa Rady.
Czytaj również: Nie tylko prokurator, asesor prokuratury też z niższą pensją niż asesor sądowy>>
Podwójne obywatelstwo
Sprawa dotyczy przeprowadzonych w mijającym tygodniu przez Radę konkursów na stanowiska asesorów sądowych do sądów powszechnych. KRS rozpoznała wnioski o powołanie 173 osób. 171 z nich rozpatrzyła pozytywnie i podjęła uchwały o wystąpieniu do prezydenta o powołanie tych osób na stanowisko asesora. Jedynie wobec dwóch wniosków – dotyczących właśnie osób z podwójnym obywatelstwem – wyrażono sprzeciw.
Zgodnie z procedurą aplikanci sami wybierają miejsce przyszłej pracy z listy wolnych stanowisk ogłoszonej przez resort sprawiedliwości. Przyszli sędziowie dokonują wyboru w kolejności zależnej od liczby punktów uzyskanych na egzaminie sędziowskim. KRS może jednak wyrazić sprzeciw wobec mianowania z uwagi na niespełnienie przez kandydata kryteriów formalnych, do których zalicza się m.in. brak posiadania wyłącznego obywatelstwa polskiego. Tak też stało się podczas ostatniego posiedzenia Rady. Dwóch kandydatów na asesorów, mimo spełnienia wszystkich innych kryteriów, posiadło - jak dowiedziała się PAP - podwójne obywatelstwo polskie i niemieckie. Z uwagi na to KRS ostatecznie sprzeciwiła się ich mianowaniu.
Z informacji uzyskanych przez PAP wynika, że w ubiegłym roku zdarzały się przypadki rekomendowania do sądów osób posiadających także obywatelstwa innych państw - na przykład Włoch.
Generalnie kwestia niedopuszczalności posiadania podwójnego obywatelstwa przez sędziów pojawiła się po uchwaleniu nowej ustawy o Sądzie Najwyższym, która weszła w życie 3 kwietnia 2018 r. Wprowadziła ona także zmiany w przepisach o ustroju sądów. Dodany został m.in. wymóg, że sędzią może być tylko osoba, która posiada wyłącznie obywatelstwo polskie. - Sędzia albo asesor sądowy, który w dniu wejścia w życie ustawy nie spełnia wymogu posiadania wyłącznie obywatelstwa polskiego, powinien w terminie sześciu miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy zrzec się obywatelstwa obcego państwa. W przypadku bezskutecznego upływu terminu (...) stosunek służbowy sędziego albo asesora sądowego wygasa - stanowiła ustawa.
W grudniu 2020 r. uchwalono natomiast nowelizację przepisów o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury. Przewidziano tam, że aplikanci, którzy rozpoczęli aplikacje przed dniem wejścia w życie projektowanej nowelizacji, a także aplikanci, którzy złożyli egzamin sędziowski w 2019 lub 2020 r. będą mogli złożyć wniosek do KRS o wyrażenie zgody na zajmowanie stanowiska asesora sądowego pomimo posiadania podwójnego obywatelstwa. Jeśli KRS odmówi wydania takiej zgody, warunkiem mianowania na stanowisko asesora jest złożenie w ciągu dwóch miesięcy dokumentów potwierdzających zrzeczenie się obywatelstwa. Natomiast - jak wówczas wskazywał resort sprawiedliwości - aplikanci, którzy rozpoczną szkolenie po dniu wejścia w życie tej nowelizacji nie będą mieli już możliwości objęcia stanowiska asesorskiego w przypadku posiadania podwójnego obywatelstwa.
Cena promocyjna: 125.1 zł
|Cena regularna: 139 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 27.8 zł
Asesorzy w sądach
Spośród 171 rekomendowanych w tym tygodniu przez KRS osób na stanowiska asesorów 81 ma trafić do wydziałów cywilnych, 28 - gospodarczych, 37 - karnych, 15 - pracy i ubezpieczeń społecznych, zaś 10 - upadłościowo-restrukturyzacyjnych.
Asesorów nie było w polskich sądach od wiosny 2009 r. Było to efektem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2007 r., gdy uchylono ówczesne przepisy o asesorach, stwierdzając ich niezgodność z konstytucją. Jednak - jak później zaczęto wskazywać, opierając się na kilkuletnich doświadczeniach - okazało się, że asesura jest najlepszym sposobem weryfikacji, czy kandydat na sędziego sprawdza się w tej roli. W związku z tym w 2016 r. przywrócono instytucję asesora sądowego, zaś po nowelizacjach rozstrzygnięto, iż powrót asesorów stał się możliwy od października 2017 r.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
