Inspektor pracy nakazał właścicielom sklepu spożywczo-przemysłowego zapewnienie prawidłowego oświetlenia. Organ wskazał, że pomieszczenia przeznaczone na pobyt pracowników, w których wykonywana jest praca, są stosownie do § 2 pkt 3 i 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, pomieszczeniami pracy. Pomieszczeniem stałej pracy jest pomieszczenie, w którym łączny czas przebywania tego samego pracownika w ciągu jednej doby przekracza cztery godziny. Dalej, wskazując na § 15, § 25 oraz § 26 ust. 2 rozporządzenia stwierdził, że pracodawca zobowiązany jest w ramach obowiązku zapewnienia pracownikowi bezpiecznych i higienicznych warunków pracy zabezpieczyć m.in. naturalne lub sztuczne oświetlenie. Oświetlenie dzienne na poszczególnych stanowiskach pracy powinno być dostosowane do rodzaju wykonywanych prac i wymaganej dokładności oraz powinno spełniać wymagania określone w Polskiej Normie. Uzasadniając nadto rozstrzygnięcie, organ odwoławczy stwierdził, że pracodawca nie zapewnia dopływu światła dziennego do sali sprzedaży, która jest pomieszczeniem stałej pracy dla pracowników, pomimo stwierdzonej przez inspektora pracy właściwej proporcji okien w stosunku do powierzchni podłogi, o której mowa w § 57 ust. 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Podkreślono, że pracodawca może w pomieszczeniach pracy stałej stosować wyłącznie oświetlenie elektryczne pod warunkiem, że uzyska na to zgodę właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego wydanego w porozumieniu z inspektorem pracy. W dniu kontroli strona nie przedstawiła kontrolującemu takiej zgody.
W odwołaniu właściciele sklepu pokreślili, że oświetlenie w części samoobsługowej realizowane jest przez 18 opraw świetlówkowych o dziennej barwie światła, a ostatnie jego pomiary wskazują zgodność z normami. Nadto wskazywali, że każdy pracownik w ciągu dnia pracy ma możliwość zmiany miejsca pracy z części samoobsługowej na obsługową oraz pracę w punkcie ksero, gdzie występuje oświetlenie światłem dziennym.
Organ odwoławczy utrzymał w mocy decyzję pierwszej instancji. Rozpoznający sprawę w postępowaniu sądowym WSA stwierdził, że skarga zasługiwała na uwzględnienie. Zdaniem sądu, organ odwoławczy nie ustosunkował się do zarzutu, że pracownicy skarżącego mają możliwość przemieszczania się z części samoobsługowej, która oświetlana jest światłem elektrycznym, do części niesamoobsługowej i punktu ksero oświetlanych światłem dziennym.
Sąd odniósł się również do § 26 ust. 1 rozporządzenia, które odsyła m.in. do nieobowiązującej już Polskiej Normy – PN-71/B-02380 (Dz. U. 1999 Nr 22, poz. 209) wskazując, że fakt nieobowiązywania normy nie pozwala skarżącemu na polemikę z twierdzeniami organu odwoławczego, że nie zapewnia on dopływu światła dziennego do sali sprzedaży. Organ w takim przypadku winien zaś wskazać, jakie jest właściwe natężenie oświetlenia dziennego i z jakiego przepisu ta wielkość wynika.
W opinii WSA zauważyć należy, iż w toku postępowania administracyjnego na organie administracji publicznej stosownie do art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a., ciąży obowiązek pojęcia wszelkich kroków niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli. Oznacza to zatem, iż to organ administracji publicznej, a nie strona postępowania ma obowiązek podjąć kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli. Nadto to organ właśnie administracji publicznej jako podmiot kierujący postępowaniem, a nie strona postępowania, obowiązany jest, zgodnie z art. 77 k.p.a., w sposób wyczerpujący zebrać, a następnie rozpatrzyć cały materiał dowodowy. Pod pojęciem materiał dowodowy rozumieć należy ogół dowodów, których zebranie jest konieczne dla dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy. Postępowanie dowodowe nie może zostać zakończone dopóki organ nie ustali czy stan faktyczny przewidziany w normie prawnej wystąpił, czy też nie w rozpoznawanej sprawie. W przedmiotowej sprawie wymóg ten dotyczył ustalenia, czy pomieszczenia w których świadczą pracę pracownicy skarżącego zapewniony jest dopływ światła dziennego, czy też nie, czy są to stałe miejsca pracy pracowników oraz czy pracodawca realizuje ciążący na nim obowiązek ochrony zdrowia i życia pracowników poprzez zapewnienie właściwych warunków pracy odpowiednio dostosowanych do rodzaju wykonywanych prac i wymaganej dokładności (część samoobsługowa i obsługowa), w zakresie oświetlenia światłem dziennym. Nadto organ winien w sposób jednoznaczny wskazać na normę prawną, która winna znaleźć zastosowanie w sprawie, a w szczególności jakie winno być prawidłowe oświetlenie dzienne (o jakim natężeniu) oraz dokonać analizy wymogu zapewnienia oświetlenia dziennego przy uwzględnieniu przeznaczenia tego obiektu (sali sprzedaży).
WSA podkreślił, iż zgodnie z zasadami prawidłowo prowadzonego postępowania administracyjnego, decyzja powinna wskazywać ustalony przez organ administracyjny stan faktyczny, określać przesłanki zastosowania tej, a nie innej kwalifikacji prawnej i ustalać, jakie okoliczności stanu faktycznego odpowiadają, którym z fragmentów normy prawnej zastosowanej w sprawie. To wszystko kryje w sobie właśnie formuła art. 107 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego. Zaskarżona decyzja z tego punktu widzenia jest wadliwa, bowiem nie wyjaśnia z jakich przyczyn organ II instancji uznał, że skarżący nie zapewnia dopływu światła dziennego do sali sprzedaży, ani też jakie natężenie winno mieć światło dzienne, ani też czy koniecznym jest w związku z tym usunięcie z wszystkich okien w części samoobsługowej reklam, czy też nie.
(II SA/Op 446/10)

Artykuł pochodzi z Serwisu Samorządowego www.lex.pl/samorzad